آنچه وضو را باطل می‌کند، تیمم را نیز باطل می‌کند. علاوه بر این کسی که به علت عدم دسترسی به آب، تیمم کرده است، هرگاه آب را پیدا کند، تیممش باطل می‌شود، و نیز کسی که بخاطر بیماری و غیره از بکار بردن آب عاجز بوده، با رفع ناتوانی، تیمم او باطل می‌شود، ولی هر نمازی که قبلاً با تیمم خوانده، صحیح است و اعاده آن (دوباره خواندن) لازم نیست.
از ابوسعید خدری رضی الله عنه روایت است: (خرج رجلان فی سفر، فحضرت الصلاة و لیس معهما مأء، فتیمًما صعیدا طیبا فصلیا ثم وجدا الماء فی الوقت، فأعاد أحدهما الوضوء و الصلاة و لم یعد الآخر، ثم أتیا رسول الله صل الله علیه و آله و سلم فذکرا ذلک له، فقال للذی لم یعد: أصبت السنة، و اجزانک صلاتک، و قال للذی توضأ و أعاد: لک الأجر مرتین)[1] «دومرد به مسافرت رفتند، وقت نماز فرا رسید در حالیکه آب به همراه نداشتند، در نتیجه با سطح زمین پاک تیمم کردند و نماز خواندند؛ سپس آب را در همان وقت یافتند. یکی از آنها وضو گرفته و نماز را اعاده کرد و دیگری اعاده نکرد؛ سپس آب را در همان وقت یافتند. یکی ازآنها وضو گرفته و نماز را اعاده کرد و دیگری اعاده نکرد. وقتی که نزد پیامبر صل الله علیه و آله و سلم آمدند جریان را برایش بازگو کردند، به کسی که نماز و وضو را اعاده نکرده بود فرمود:مطابق سنت عمل کرده‌ای و نمازت صحیح است و به کسی که اعاده کرده بود فرمود: تو دو ثواب داری».
اگر عضوی از کسی زخمی شد و محل آن را باندپیچی کرد، یا جایی از بدنش شکست آن را بست (گچ گرفت)، شستن یا مسح کردن آن محل لازم نیست و نیازی به تیمم هم ندارد، بدلیل فرمودة خداوند:
) لاْیُکَلِّفُ اللهُ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَهَاْ ( (بقره: 286)
«خداوند به هیچ کس جز به اندازه توانایی‌اش تکلیف نمی‌کند».
و فرموده‌ی پیامبر صل الله علیه و آله و سلم که: (إذا أمرتکم بأمر فأتوا منه ما استطعتم)[2] «هرگاه شما را به کاری امر کردم هر اندازه که توانایی دارید آن را انجام دهید». بنابراین با استناد به قرآن و سنت در می‌یابیم که هرچه در توان انسان نباشد، از او ساقط می‌شود.
و جایگزین کردن مسح (محل شکسته شده) و تیمم (برای محلی که قادر به شستن آن نیستیم) به جای شستن (محل مذکور)، بایدبا دلیل شرعی ثابت شود، و احکام هم تنها با قرآن و سنت به اثبات می‌رسد در حالیکه در قرآن و سنت هیچ دلیلی دربارة این جایگزینی وجود ندارد، بنابراین، چنین نظریه‌ای از درجة اعتبار ساقط است.[3]
از ابن عباس روایت است: من و عبدالله بن یسار، مولای میمونه زن پیامبر صل الله علیه و آله و سلم نزد ابوجهیم بن حارث بن صمه انصاری رفتیم، أبوجهیم گفت: (أقبل النبی صل الله علیه و آله و سلم من نحو «بئر جمل[5]». فلقیه رجل فسلم علیه، فلم یرد علیه النبی صل الله علیه و آله و سلم حتی أقبل علی الجدار فمسح بوجهه ویدیه، ثم رد علیه السلام)[6]. «پیامبر صل الله علیه و آله و سلم از طرف «بئر جمل» برمی‌گشت، مردی با او ملاقات کرد و سلام کرد، پیامبر صل الله علیه و آله و سلم جواب سلام او را نداد تا رو به دیوار کرد و (دست بر دیوار زد) صورت ودستهایش را با آن مسح کد و سپس جواب سلام او را داد».
[1]) صحیح : [ص. د 327]، د (334/536/1)، نس (213/1).
[2]) صحیح : [مختصر م 639]، م (1337/975/2]، نس (110/5).
[3]) المحلی (74/2).
[4]) از گل باشدیا از سنگ، رنگ روغنی به آن آغشه شده باشد یا نه. شیخ البانی رحمه الله این فتوا را باری من داد و گفت [و ما کان ربک نسیا] «و پروردگارت فراموشکار نبوده است».
[5]) محلی است در نزدیک مدینه.
[6]) متفق علیه :خ (337/441/1)، م (369/281/1)، معلقاً د (325/521/1)، ن (165/1).
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر