ممکن است بگویی، اگر در گناهی افتادم، چگونه از آن بلافاصله توبه کنم؟ و آیا عملی وجود دارد که بتوانم بعد از گناه فوراً آن را انجام دهم؟
جواب: شایسته است دو کار بعد از دست‌کشیدن از گناه انجام داد:
اول: پشیمانی قلبی و تصمیم جدی بر عدم تکرار گناه. این حالت در نتیجه خوف از الله در انسان ایجاد می‌شود.
دوم: اعضاء و جوارح بدن اعمال حسنه و صالحه گوناگون انجام دهد که یکی از آن‌ها نماز توبه است. حضرت ابوبکر رضی الله عنه روایت می‌کند که از رسول خدا صل الله علیه و آله و سلم شنیدم که می‌فرمودند: «مَا مِنْ رَجُلٍ يُذْنِبُ ذَنْبًا، ثُمَّ يَقُومُ فَيَتَطَهَّرُ، ثُمَّ يُصَلِّي (رَكْعَتْين)، ثُمَّ يَسْتَغْفِرُ اللَّهَ، إِلَّا غَفَرَ اللَّهُ لَهُ»([1]) «جز این نیست که هرکس مرتکب گناهی – بزرگ یا مهم یا ... – گردد سپس برخیزد و طهارت گرفته و دو رکعت نماز بخواند و از خداوند بخشاینده طلب بخشش بکند، الله گناه او را خواهد بخشید».
سپس حضرت ابوبکر صدیق رضی الله عنه این آیه مبارکه را خواند:
﴿وَٱلَّذِينَ إِذَا فَعَلُواْ فَٰحِشَةً أَوۡ ظَلَمُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ ذَكَرُواْ ٱللَّهَ فَٱسۡتَغۡفَرُواْ لِذُنُوبِهِمۡ وَمَن يَغۡفِرُ ٱلذُّنُوبَ إِلَّا ٱللَّهُ وَلَمۡ يُصِرُّواْ عَلَىٰ مَا فَعَلُواْ وَهُمۡ يَعۡلَمُونَ ١٣٥﴾ [آل عمران: 135].
«و کسانی که چون دچار گناه (کبیره‌ای) شدند یا (با انجام گناه صغیره‌ای) بر خویشتن ستم کردند، به یاد خدا می‌افتند (و وَعد و وَعید و عقاب و ثواب و جلالت و عظمت او را پیش چشم می‌دارند و پشیمان می‌گردند) و آمرزش گناهانشان را خواستار می‌شوند – و به جز خدا کیست که گناهان را بیامرزد؟ - و با علم و آگاهی از (زشتی کار و نهی و وعید خدا از آن) به تکرار گناه دست نمی‌یازند)...»([2]).
در روایات صحیح دیگری صفات و ویژگی دو رکعت نمازی که سبب بخشش گناهان می‌شود آمده است. آنچه در زیر می‌خوانید مختصر آن‌هاست.
وضوی احسن – نیکو گرفتن. (زیرا اشتباهات و خطاها به همراه آب یا آخرین قطره آب از اعضای وضو خارج می‌شود).
از نیکویی وضو آن است که ابتدا «بسم الله» گفته و در آخر وضو دعا و اذکار مناسب را بگوید. آن این است:
«أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ - اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي مِنَ التَّوَّابِينَ، وَاجْعَلْنِي مِنَ المُتَطَهِّرِينَ - سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ، أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، أَسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ».
(برای هرکدام از این اذکار بعد از وضو پاداشی بزرگ است).
برخیزد و دو رکعت نماز بخواند.
در نماز مرتکب سهو و فراموشی نشود.
با خودش در نماز گفتگو نکند (به فکر مسائل بیرون از نماز نیفتد).
در آن دو رکعت، اذکار و خشوع را به خوبی انجام دهد.
سپس از الله طلب استغفار و بخشش کند.
گناهان گذشته‌اش بخشیده می‌شود.
بهشت بر او واجب می‌گردد([3]).
به دنبال آن حسنات و طاعاتش را زیاد کند. آیا ندیدی زمانی که حضرت عمر رضی الله عنه به اشتباه خودش در مناقشه‌اش با رسول خدا صل الله علیه و آله و سلم در غزوهی «حدیبیه» پی برد، گفت: بعد از آن واقعه اعمال صالحه‌ای برای پاک‌شدن گناهانم انجام دادم. به مثال آمده در این حدیث صحیح بنگر و اندکی تأمل کن. رسول خدا صل الله علیه و آله و سلم فرمود: «إِنَّ مَثَلَ الَّذِي يَعْمَلُ السَّيِّئَاتِ ثُمَّ يَعْمَلُ الْحَسَنَاتِ، كَمَثَلِ رَجُلٍ كَانَتْ عَلَيْهِ دِرْعٌ ضَيِّقَةٌ قَدْ خَنَقَتْهُ، ثُمَّ عَمِلَ حَسَنَةً فَانْفَكَّتْ حَلْقَةٌ، ثُمَّ عَمِلَ أُخْرَى فَانْفَكَّتْ أُخْرَى، حَتَّى يَخْرُجَ إِلَى الْأَرْضِ»([4]) «همانا مثال کسی که اعمال بدی انجام می‌دهد و سپس به دنبال آن اعمال حسنه‌ای انجام می‌دهد مانند کسی است که بر تنش لباس زره فولادی تنگی است که نزدیک است او را خفه کند، به دنبال آن عملی حسنه انجام می‌دهد پس یک حلقه باز می‌شود بعد از آن حسنه‌ای دیگر انجام می‌دهد و حلقه دیگری باز می‌شود تا آن که زره فولادی از تن خارج شده و بر زمین می‌افتد».
بنابراین حسنات، فرد گناهکار را از زندان معاصی و گناهان آزاد کرده و به جهان بزرگ طاعت و بندگی می‌رساند. برادر عزیزم! این قصه پندآموز آنچه را که گذشت برایت خلاصه می‌کند:
ابن مسعود رضی الله عنه نقل می‌کند که مردی نزد رسول رحمت صل الله علیه و آله و سلم آمد و گفت: ای رسول خدا! من زنی را در باغی دیدم و به جز جماع - همخوابگی - هر کاری را با او انجام دادم، بوسیدمش و تفریح کرده و همراهش بودم ولی غیر از این کاری نکردم، حال هر کاری می‌خواهی با من بکن. رسول خدا صل الله علیه و آله و سلم چیزی نگفت تا آن مرد رفت.
حضرت عمر رضی الله عنه گفت: اگر او خود گناهش را می‌پوشاند. خداوند گناهش را پوشانده بود.
رسول خدا صل الله علیه و آله و سلم نگاهش را به آن مرد انداخت و فرمود: (او را به نزد من بیاورید).
او را نزد ایشان آوردند پس این آیه قرآن را برای او خواندند:
﴿وَأَقِمِ ٱلصَّلَوٰةَ طَرَفَيِ ٱلنَّهَارِ وَزُلَفٗا مِّنَ ٱلَّيۡلِۚ إِنَّ ٱلۡحَسَنَٰتِ يُذۡهِبۡنَ ٱلسَّئَِّاتِۚ ذَٰلِكَ ذِكۡرَىٰ لِلذَّٰكِرِينَ ١١٤﴾ [هود: 114].
«در دو طرف روز (که وقت نماز صبح و عصر است) و در اوئل شب (که وقت نماز مغرب و عشاء است) چنانکه باید، نماز به جای آورید. بیگمان نیکی‌ها (از جمله نمازهای پنجگانه) بدی‌ها را از بین می‌برد. بیگمان در این (سفارش‌ها و قانون‌های آسمانی) اندرز و ارشاد برای کسانی است که پند می‌پذیرند و خدای را یاد می‌کنند و به یاد می‌دارند...»([5]).
معاذ رضی الله عنه در روایت عمر رضی الله عنه می‌گوید: ای رسول خدا! آیا این سفارش فقط برای اوست یا برای همه مردم؟
ضرحت رسول خدا صل الله علیه و آله و سلم فرمودند: «بَلْ لِلنَّاسِ كَافَّةً» بلکه این پیام برای تمامی مردم می‌باشد»([6]).
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر