1-
أَبْغَضَ الرِّجَالِ إِلَى اللَّهِ الأَلَدُّ الْخَصِم.
بدترین اشخاص نزد
خداوند، شخص ستیزه جو و لجوج است.
2-
ابْنُ أُخْتِ الْقَوْمِ مِنْهُمْ، أَوْ مِنْ أَنْفُسِهِمْ.
پسرِ
خواهر هر قوم، جزو همان قوم، بحساب می‌آید.
3-
اتَّقِ دَعْوَةَ الْمَظْلُومِ.
از دعای مظلوم
بترس.
4-
اتَّقُوا النار وَلوْ بِشقِّ تَمْرةٍ.
خود را از آتش جهنم دور نگه دارید، اگر چه با صدقه دادن نصف خرمائی باشد.
5- أَتِمُّوا
الرُّكُوعَ وَالسُّجُودَ.
رکوع و سجده را به طور کامل انجام دهید.
6- اجْتَنِبُوا
الْمُوبِقَاتِ: الشِّرْكُ بِاللَّهِ، وَالسِّحْرُ.
از کارهایی که باعث هلاکت می‌شود، بپرهیزید: شرک به خدا و سحر.
7- اجْعَلُوا
آخِرَ صَلاتِكُمْ بِاللَّيْلِ وِتْرًا.
وتر را آخرین نماز خود در شب، قرار دهید.
8-
اجْعَلُوا فِي بُيُوتِكُمْ مِنْ صَلاتِكُمْ.
بخشی از نمازهایتان
را در منزل بخوانید. (منظور سنن و نوافل است).
9- أَجِيبُوا هَذِهِ الدَّعْوَةَ إِذَا دُعِيتُمْ لَهَا.
هرگاه به مراسم ازدواج دعوت شدید، آن را اجابت کنید.
10- أَحَبُّ الْحَدِيثِ إِلَيَّ أَصْدَقُهُ.
بهترین سخن نزد من، سخن راست است.
11- أُحِلَّتْ لِي الْغَنَائِمُ.
غنیمت‌های جنگی برای من حلال گردانده شده است.
12- أَخْنَى الأَسْمَاءِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عِنْدَ
اللَّهِ: رَجُلٌ تَسَمَّى: مَلِكَ الأَمْلاكِ.
روز قیامت،
بدترین اسم‌ها نزد خداوند، نام مردی است که خود را شاهنشاه نامیده باشد.
13- إِذَا
أَتَيْتَ مَضْجَعَكَ فَتَوَضَّأْ وُضُوءَكَ لِلصَّلاةِ.
قبل از رفتن به رختخواب وضوی کامل بگیر.
14- إِذَا أَتَيْتُمْ الْغَائِطَ فَلَا
تَسْتَقْبِلُوا الْقِبْلَةَ وَلَا تَسْتَدْبِرُوهَا.
هنگام قضای حاجت رو و پشت به قبله نکنید.
15- إِذَا اسْتَأْذَنَ أَحَدُكُمْ ثَلَاثًا
فَلَمْ يُؤْذَنْ لَهُ فَلْيَرْجِعْ.
هرگاه شخصی از شما، سه بار اجازه ورد خواست، و به وی اجازه داده نشد،
بازگردد.
16- إِذَا اسْتَأْذَنَتْ امْرَأَةُ أَحَدِكُمْ إِلَى
الْمَسْجِدِ فَلَا يَمْنَعْهَا.
هرگاه زن شخصی برای رفتن به مسجد، از او اجازه خواست، ممانعت نکند.
17- إِذَا اسْتَجْنَحَ اللَّيْلُ فَكُفُّوا
صِبْيَانَكُمْ.
هنگامی که هوا، تاریک شد، کودکانتان را نگذارید. (از خانه، بیرون بروند).
18- إِذَا اشْتَدَّ الْحَرُّ فَأَبْرِدُوا
بِالصَّلاةِ.
در شدت گرما، نماز ظهر را زمانی بخوانید که هوا اندکی سردتر شود.
19- إِذَا اقْتَرَبَ الزَّمَانُ، لَمْ تَكَدْ تَكْذِبُ
رُؤْيَا الْمُؤْمِنِ.
نزدیک قیامت، به ندرت اتفاق می‌افتد که خواب مؤمن دروغ از آب در آید.
20- إِذَا أُقِيمَتْ الصَّلَاةُ فَلَا تَأْتُوهَا
تَسْعَوْنَ.
هنگام برپایی نماز،
شتابان به سوی آن نیایید.
21- إِذَا أَمَّنَ الإِمَامُ فَأَمِّنُوا.
هنگامی که امام آمین
گفت، شما نیز آمین بگویید.
22- إِذَا انْتَعَلَ أَحَدُكُمْ فَلْيَبْدَأْ
بِالْيَمِينِ.
هرگاه یکی از شما خواست کفش بپوشد، از سمت راست، شروع کند.
23- إِذَا
أَنْفَقَ الرَّجُلُ عَلَى أَهْلِهِ يَحْتَسِبُهَا فَهُوَ لَهُ صَدَقَةٌ.
اگر شخصی به نیت
اجر و پاداش بر اهل و خانواده‌ی خود انفاق کند، نفقه‌ی او صدقه محسوب می‌شود.
24- إِذَا أَنْفَقَتْ الْمَرْأَةُ مِنْ كَسْبِ زَوْجِهَا
عَنْ غَيْرِ أَمْرِهِ فَلَهُ نِصْفُ أَجْرِهِ.
هرگاه زن بدون امر شوهرش از مال او صدقه بدهد، نصف پاداش آن را دریافت می‌کند.
25- إِذَا بَاتَتْ الْمَرْأَةُ مُهَاجِرَةً فِرَاشَ
زَوْجِهَا لَعَنَتْهَا الْمَلَائِكَةُ حَتَّى تَرْجِعَ.
هرگاه زن در حالی بخوابد که بستر شوهرش را ترک نموده، فرشتگان تا صبح او
را لعنت می‌کنند.
26- إِذَا تَوَاجَهَ الْمُسْلِمَانِ
بِسَيْفَيْهِمَا فَكِلَاهُمَا مِنْ أَهْلِ النَّارِ.
هرگاه دو فرد مسلمان با شمشیر(به قصد کشتن) رو در روی هم قرار گیرند، هر
دو به دوزخ خواهند رفت.
27- إِذَا تَوَضَّأَ أَحَدُكُمْ فَلْيَجْعَلْ
فِي أَنْفِهِ مَاءً ثُمَّ لِيَنْثُرْ.
هرگاه، یکی از شما وضو می‌گیرد، آب در بینی نماید و آن را تمیز کند.
28- إِذَا جَاءَ أَحَدُكُمْ فِرَاشَهُ
فَلْيَنْفُضْهُ.
هرگاه یکی از شما به رختخواب رفت، آن را تکان دهد.
29- إِذَا جَاءَ رَمَضَانُ فُتِحَتْ أَبْوَابُ الْجَنَّةِ.
با آمدن رمضان درهای بهشت گشوده می‌شود.
30-
إِذَا دَخَلَ أَحَدُكُمُ الْمَسْجِدَ فَلْيَرْكَعْ رَكْعَتَيْنِ قَبْلَ أَنْ
يَجْلِسَ.
هرگاه، یکی از شما
وارد مسجد شود، قبل از اینکه بنشیند، دو رکعت نماز بخواند.
31- إِذَا دَعَا أَحَدُكُمْ فَلْيَعْزِمْ الْمَسْأَلَةَ.
هرگاه یکی از شما دعا کرد، باید درخواست خود را قطعی نماید.
32- إِذَا دَعَوْتُمْ اللَّهَ فَاعْزِمُوا فِي
الدُّعَاءِ.
هر گاه خدا را صدا می‌کنید، قاطعیت داشته باشید.
33-
إِذَا دُعِيَ أَحَدُكُمْ إِلَى الْوَلِيمَةِ فَلْيَأْتِهَا.
هرگاه، یکی از شما
را به جشن عروسی، دعوت کردند، در آن، شرکت کند.
34- إِذَا رَأَيْتُمْ الْجَنَازَةَ فَقُومُوا.
هنگامی که جنازه را دیدید، برخیزید.
35- إِذَا زَنَتْ الْأَمَةُ فَاجْلِدُوهَا.
هرگاه کنیز مرتکب زنا شد، او را تازیانه بزنید.
36- إِذَا سَمِعْتُمْ الْإِقَامَةَ فَامْشُوا
إِلَى الصَّلَاةِ وَعَلَيْكُمْ بِالسَّكِينَةِ.
هنگامی که اقامه را شنیدید، با آرامش و وقار به طرف نماز بروید.
37- إِذَا سَمِعْتُمْ بِالطَّاعُونِ بِأَرْضٍ
فَلَا تَدْخُلُوهَا.
هرگاه شنیدید در سرزمینی طاعون وجود دارد، وارد آن نشوید.
38- إِذَا سَمِعْتُمْ صِيَاحَ الدِّيَكَةِ
فَاسْأَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ.
هرگاه بانگ خروس را شنیدید، فضل و کرم خدا را مسئلت نمایید.
39- إِذَا سَمِعْتُمْ النِّدَاءَ فَقُولُوا مِثْلَ مَا
يَقُولُ الْمُؤَذِّنُ.
هنگامی که صدای اذان را شنیدید، هر آن چه مؤذن می‌گوید، تکرار کنید.
40- إِذَا شَرِبَ أَحَدُكُمْ فَلا يَتَنَفَّسْ
فِي الانَاءِ.
هنگام آب نوشیدن، در ظرف آب نفس نکشید.
41-
إِذَا شَرِبَ الْكَلْبُ فِي إِنَاءِ أَحَدِكُمْ فَلْيَغْسِلْهُ سَبْعًا.
هرگاه، سگ در ظرف
شما آب نوشید، آن را هفت بار بشویید.
42- إِذَا صَلَّى أَحَدُكُمْ لِلنَّاسِ
فَلْيُخَفِّفْ.
هرگاه یکی از شما برای مردم امامت نمود، باید نمازش را کوتاه و سبک کند.
43- إِذَا ضُيِّعَتِ الأَمَانَةُ فَانْتَظِرِ
السَّاعَةَ.
هرگاه که امانت ضایع شود، منتظر قیامت باش.
44- إِذَا عَطَسَ أَحَدُكُمْ فَلْيَقُلْ الْحَمْدُ
لِلَّهِ.
هرگاه یکی از شما عطسه زد، الحمدلله بگوید.
45-
إِذَا قَاتَلَ أَحَدُكُمْ فَلْيَجْتَنِبِ الْوَجْهَ.
هرگاه، یکی از شما
دعوا کرد، از زدن به چهره، اجتناب کند.
46- إِذَا قَالَ الْإِمَامُ: ﴿غَيۡرِ ٱلۡمَغۡضُوبِ عَلَيۡهِمۡ وَلَا ٱلضَّآلِّينَ ٧﴾ فَقُولُوا آمِينَ.
هرگاه امام گفت: ﴿غَيۡرِ ٱلۡمَغۡضُوبِ
عَلَيۡهِمۡ وَلَا ٱلضَّآلِّينَ ٧﴾ بگویید: آمین.
47- إِذَا قَالَ الرَّجُلُ لِأَخِيهِ يَا كَافِرُ فَقَدْ
بَاءَ بِهِ أَحَدُهُمَا.
هرگاه شخصی به برادرش بگوید: ای کافر! همانا کفر به یکی از آن‌ها بازگشت
می‌کند.
48- إِذَا
قُلْتَ لِصَاحِبِكَ يَوْمَ الْجُمُعَةِ: أَنْصِتْ، وَالإِمَامُ يَخْطُبُ، فَقَدْ
لَغَوْتَ.
اگر روز جمعه که
امام مشغول ایراد خطبه است، به کسی که در کنارت، نشسته است، بگویی: ساکت باش، سخن
بیهوده‌ای گفته‌ای.
49- إِذَا كُنْتُمْ ثَلاثَةً فَلا يَتَنَاجَى رَجُلانِ
دُونَ الآخَرِ.
اگر سه نفر بودید،
دو نفر بدون مشارکت دیگری، با یکدیگر، درگوشی صحبت نکنید.
50- إِذَا
مَرِضَ الْعَبْدُ أَوْ سَافَرَ كُتِبَ لَهُ مِثْلُ مَا كَانَ يَعْمَلُ مُقِيمًا
صَحِيحًا.
هرگاه بنده‌ای مریض
یا مسافر باشد (و نتواند اعمال دوران صحت و اقامتش را انجام دهد)، برای او پاداش
اعمالی که در زمان اقامت و صحت انجام میداده است، نوشته می‌شود.
51-
إِذَا نَعَسَ أَحَدُكُمْ وَهُوَ يُصَلِّي فَلْيَرْقُدْ.
هرگاه کسی از شما
در نماز چرت زد، (نماز را رها کند) و بخوابد.
52- إِذَا
هَلَكَ قَيْصَرُ فَلَا قَيْصَرَ بَعْدَهُ.
بعد از هلاکت قیصر، قیصری نخواهد آمد.
53-
إِذَا هَلَكَ كِسْرَى فَلَا كِسْرَى بَعْدَهُ.
بعد از هلاکت کسرا،
کسرایی نخواهد آمد.
54- إِذَا وُضِعَ الْعَشَاءُ وَأُقِيمَتْ الصَّلَاةُ
فَابْدَءُوا بِالْعَشَاءِ.
هرگاه شام آماده شد و نماز اقامه گشت، ابتدا شام بخورید.
55- أَذْهِبِ الْبَاسَ رَبَّ النَّاسِ، اشْفِ
وَأَنْتَ الشَّافِي.
ای پروردگار مردم! بیماری‌اش را برطرف ساز و شفا بده، زیرا تو شفا دهنده‌ای.
56- أَرْبَعُ خِلَالٍ مَنْ كُنَّ فِيهِ كَانَ
مُنَافِقًا خَالِصًا إِذَا حَدَّثَ كَذَبَ وَإِذَا وَعَدَ أَخْلَفَ وَإِذَا
عَاهَدَ غَدَرَ وَإِذَا خَاصَمَ فَجَرَ.
چهار صفت وجود دارد که در هرکس باشد او منافق خالص است: 1- هنگام سخن گفتن
دروغ می‌گوید. 2- خلاف وعده عمل می‌کند. 3- اگر عهد و پیمان ببندد، آن را می‌شکند.
4- هنگام دعوا، دشنام می‌دهد.
57- ارْبَعُوا عَلَى أَنْفُسِكُمْ فَإِنَّكُمْ
لا تَدْعُونَ أَصَمَّ وَلا غَائِبًا.
بر خود نرمی و تلطف کنید، زیرا شما کر و غایبی را صدا نمی‌زنید.
58- ارْجِعْ فَصَلِّ فَإِنَّكَ لَمْ تُصَلِّ.
برگرد ونماز بخوان، زیرا تو نماز نخواندی.
59- ارْجِعُوا إِلَى أَهْلِيكُمْ فَعَلِّمُوهُمْ.
به خانواده هایتان بازگردید و آن‌ها را آموزش دهید.
60- ارْقُبُوا مُحَمَّدًا صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ فِي أَهْلِ بَيْتِهِ.
مراعات محمد ج را در خانواده‌اش
بکنید.
61- ارْمِ سَعد فِدَاكَ أَبِي وَأُمِّي.
تیر اندازی کن سعد. پدر و مادرم فدایت باد!
62- الْأَرْوَاحُ جُنُودٌ مُجَنَّدَة.
ارواح مانند لشکرهای گرد هم آمده هستند.
63- أُرِيتُ النَّارَ فَإِذَا أَكْثَرُ
أَهْلِهَا النِّسَاءُ.
جهنم به من نشان داده شد، دیدم که بیشتر اهل آن زنان هستند.
64- أَسْبِغُوا الْوُضُوءَ.
کامل وضو بگیرید.
65- اسْتَوْصُوا بِالنِّسَاءِ خَيْرًا.
با زنان به نیکی رفتار کنید.
66- أَسْرِعُوا بِالْجِنَازَةِ.
جنازه را هرچه سریعتر به قبرستان ببرید.
67- اسْمَعُوا وَأَطِيعُوا، وَإِنِ اسْتُعْمِلَ عَلَيْكُمْ
عَبْدٌ حَبَشِيٌّ كَأَنَّ رَأْسَهُ زَبِيبَةٌ.
گوش فرا دهید و اطاعت کنید، اگرچه امیر و فرمانروای شما برده‌ای حبشی
تعیین گردد، که سرش به اندازه یک دانه کشمش باشد.
68- اشْتَدَّ غَضَبُ اللَّهِ عَلَى مَنْ
قَتَلَهُ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ.
خداوند بر کسی که توسط پیامبر ج کشته
شود، به شدت خشمگین می‌گردد.
69- أَشَدُّ النَّاسِ عَذَابًا يَوْمَ
الْقِيَامَةِ الَّذِينَ يُضَاهُونَ بِخَلْقِ اللَّهِ.
سخت‌ترین مردم از جهت عذاب در روز قیامت، کسانی‌اند که برای آفرینش خداوند
مانند می‌سازند.
70- اصْبِرُوا حَتَّى تَلْقَوْا اللَّهَ
وَرَسُولَهُ.
شکیبا باشید، تا اینکه الله و رسولش را ملاقات کنید.
71- اصْبِرُوا فَإِنَّهُ لَا يَأْتِي عَلَيْكُمْ
زَمَانٌ إِلَّا الَّذِي بَعْدَهُ شَرٌّ مِنْهُ.
صبر پیشه کنید، زیرا از هر زمانی که بر شما می‌آید، زمان بعدی بدتر خواهد
بود.
72-
أَصْدَقُ كَلِمَةٍ قَالَهَا الشَّاعِر:ُ أَلا كُلُّ شَيْءٍ مَا خَلا اللَّهَ
بَاطِلٌ.
بهترین سخنی که
شاعر به زبان آورده، این است که: بدانید هر کاری که خدا در آن نباشد، بیهوده و
باطل است.
73- اصْنَعْ فِي عُمْرَتِكَ مَا تَصْنَعُ فِي حَجِّكَ.
هر آنچه در حج
انجام می‌دهی، در عمره نیز انجام بده.
74-
أَطْعِمُوا الْجَائِعَ وَعُودُوا الْمَرِيضَ.
گرسنه را غذا بدهید
و بیمار را عیادت کنید.
75-
أَطْفِئُوا الْمَصَابِيحَ بِاللَّيْلِ.
شب هنگام (وقت
خواب)، فانوس‌ها را خاموش کنید.
76- اطَّلَعْتُ
فِي الْجَنَّةِ فَرَأَيْتُ أَكْثَرَ أَهْلِهَا الْفُقَرَاءَ.
به بهشت سر زدم و
دیدم که بیشتر بهشتیان، از فقرا هستند.
77- اعْتَدِلُوا فِي السُّجُودِ.
در سجده اعتدال را رعایت کنید.
78- أَعْظَمُ
النَّاسِ أَجْرًا فِي الصَّلاةِ أَبْعَدُهُمْ فَأَبْعَدُهُمْ مَمْشًى.
بیشترین ثواب را در
نماز، کسانی می‌برند که مسیر طولانی تری را طی نمایند. (یعنی هر اندازه از مسجد
دورتر باشند، ثواب بیشتری خواهند برد).
79- اعْلَمُوا أَنَّ الْجَنَّةَ تَحْتَ ظِلَالِ
السُّيُوفِ.
بدانید که بهشت، زیر سایه‌ی شمشیرها است.
80- اغْتَسِلُوا يَوْمَ الْجُمُعَةِ وَاغْسِلُوا
رُءُوسَكُمْ.
روز جمعه غسل کنید و سرهایتان را بشویید.
81- أَفْضَلُ الصَّدَقَةِ مَا تَرَكَ غِنًى.
بهترین صدقه آن است که مازاد بر نیاز باشد.
82- اقْتُلُوا الْحَيَّاتِ.
مارها را بکشید.
83- اقْرَءُوا الْقُرْآنَ مَا ائْتَلَفَتْ
قُلُوبُكُمْ.
تا زمانی که حضور قلب دارید، قرآن تلاوت کنید.
84- أَقِيمُوا صُفُوفَكُمْ وَتَرَاصُّوا.
صف‌های نمازتان را راست و منظم کنید.
85- أَكْبَرِ الْكَبَائِرِ: الْإِشْرَاكُ
بِاللَّهِ وَعُقُوقُ الْوَالِدَيْنِ.
بزرگترین گناهان: شرک به خدا و نافرمانی والدین است.
86- أَكْبَرِ الْكَبَائِرِ: الْإِشْرَاكُ
بِاللَّهِ وَقَتْلُ النَّفْسِ.
بزرگترین گناهان: شرک به خدا و قتل انسان است.
87- أَلَا أُخْبِرُكُمْ بِأَهْلِ الْجَنَّةِ
كُلُّ ضَعِيفٍ مُتَضَعِّفٍ.
آیا شما را از اهل بهشت باخبر نسازم؟ هر ناتوان مستضعف.
88- أَلَا إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَ عَلَيْكُمْ
دِمَاءَكُمْ.
بدانید! همانا خداوند خون هایتان را بر شما حرام قرار داده است.
89- أَلَا إِنَّ اللَّهَ يَنْهَاكُمْ أَنْ
تَحْلِفُوا بِآبَائِكُمْ.
آگاه باشید! همانا خداوند شما را از این که بر پدران و اجداد خود سوگند
بخورید، برحذر داشته است.
90- أَلا مَنْ كَانَ حَالِفًا فَلا يَحْلِفْ
إِلاَّ بِاللَّهِ.
آگاه باشید، هرکس که میخواهد سوگند یاد کند، فقط به نام الله، سوگند یاد کند.
91- أَلْحِقُوا الْفَرَائِضَ بِأَهْلِهَا.
سهمیه‌های معین شده‌ی ارث را به صاحبان آن‌ها بدهید.
92- اللَّهُمَّ اجْعَلْ فِي قَلْبِي نُورًا.
پروردگارا! در قلبم نوری قرار بده.
93- اللَّهُمَّ ارْحَمْ الْمُحَلِّقِينَ.
پروردگارا! بر کسانی که (درحج) موهای سرشان را می‌تراشند، رحم بفرما.
94- اللَّهُمَّ ارْزُقْ آلَ مُحَمَّدٍ قُوتًا.
پروردگارا! آل محمد را به اندازه نیاز روزی بده.
95- اللَّهُمَّ أَعِنِّي عَلَيْهِمْ بِسَبْعٍ
كَسَبْعِ يُوسُفَ.
پرودگارا! مرا علیه آنان با هفت سال مانند هفت سال دوران یوسف کمک کن.
96- اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِقَوْمِي.
خدایا! قومم را ببخش.
97- اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْأَنْصَارِ وَلِأَبْنَاءِ
الْأَنْصَارِ.
خدایا! انصار و فرزندان انصار را مغفرت کن.
98- اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُحَلِّقِينَ.
خدایا کسانی که (درحج) موهای سرشان را می‌ترشاند، مغفرت کن.
99- اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي وَارْحَمْنِي
وَأَلْحِقْنِي بِالرَّفِيقِ الأعلى.
خدایا! مرا ببخش و بر من رحم کن و مرا به رفیق اعلی (جبرئیل یا انبیاء)،
ملحق بگردان.
100- اللَّهُمَّ إِنَّ الْعَيْشَ عَيْشُ
الْآخِرَهْ.
پرودگارا! همانا زندگانی، زندگی آخرت است.
101- اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ
الْبُخْلِ.
پرودگارا! از بخل به تو پناه می‌برم.
102- اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ الْجُبْنِ.
پرودگارا! از بزدلی وترس به تو پناه می‌برم.
103- اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ الْخُبُثِ
وَالْخَبَائِثِ.
پروردگارا! از شر شیاطین نر و ماده به تو پناه می‌برم.
104- اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ الْعَجْزِ
وَالْكَسَلِ.
پروردگارا! از عجز، ناتوانی و تنبلی به تو پناه می‌برم.
105- اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ
فِتْنَةِ النَّارِ.
خدایا! از فتنه‌ی آتش (جهنم)، به تو پناه می‌برم.
106- اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ
الْكَسَلِ وَ الْبُخْلِ.
خدایا! از تنبلی و پیر و فرتوت شدن به تو پناه می‌برم.
107- اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ الْمَأْثَمِ
وَالْمَغْرَمِ.
خدایا! از گناه و دین به تو پناه می‌برم.
108- اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ الْهَمِّ
وَالْحَزَنِ.
خدایا! از غم و اندوه به تو پناه می‌برم.
109- اللَّهُمَّ إِنِّي ظَلَمْتُ نَفْسِي
ظُلْمًا كَثِيرًا.
پرودگارا! بر خود بسیار ستم کرده‌ام.
110- اللَّهُمَّ اهْدِ دَوْسًا وَأْتِ بِهِمْ.
خدایا! (قبیله) دوس را هدایت کن، و مشرف به اسلام گردان.
111- اللَّهُمَّ بَارِكْ لَنَا فِي شَامِنَا
وَفِي يَمَنِنَا.
خدایا! در سرزمین شام و یمن ما برکت نازل فرما.
112- اللَّهُمَّ بِاسْمِكَ أَحْيَا وَأَمُوتُ.
بار خدایا! به نام تو می‌میرم و زنده می‌شوم.
113- اللَّهُمَّ بَاعِدْ بَيْنِي وَبَيْنَ
خَطَايَايَ كَمَا بَاعَدْتَ بَيْنَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ.
خدایا! بین من و گناهانم فاصله بیانداز، همانگونه که میان مشرق و مغرب
فاصله انداختی.
114- اللَّهُمَّ مُنْزِلَ الْكِتَابِ سَرِيعَ الْحِسَابِ
اللَّهُمَّ اهْزِمْ الْأَحْزَابَ.
خدایا! ای نازل کننده‌ی کتاب! و ای سریع الحساب! بارالها! احزاب را شکست
بده.
115- أُمُّ الْقُرْآنِ هِيَ السَّبْعُ الْمَثَانِي
وَالْقُرْآنُ الْعَظِيمُ.
سوره فاتحه ام القرآن و قرآن عظیم است.
116- إِنَّ أَتْقَاكُمْ وَأَعْلَمَكُمْ
بِاللَّهِ أَنَا.
من از همه شما بیشتر از خدا می‌ترسم و او را بهتر می‌شناسم.
117- إِنَّ أَحَدَكُمْ إِذَا قَامَ فِي صَلاتِهِ،
فَإِنَّهُ يُنَاجِي رَبَّهُ.
هنگامی که شما برای نماز می‌ایستید، باید بدانید که با پروردگارتان راز و
نیاز می‌کنید.
118- إِنَّ أَحَدَكُمْ فِي صَلَاةٍ مَا دَامَتْ
الصَّلَاةُ تَحْبِسُهُ.
تا زمانی که شما منتظر نماز هستید، گویا که در نمازید.
119- أَحْسَنَ الْحَدِيثِ كِتَابُ اللَّهِ.
بهترین گفتار، کتاب خدا (قرآن)، است.
120- إِنَّ أَحَقَّ مَا أَخَذْتُمْ عَلَيْهِ
أَجْرًا كِتَابُ اللَّهِ.
سزاورترین چیزی که می‌توانید در برابر آن مزد بگیرید، آموزش کتاب خداست.
121- إِنَّ اللَّهَ تَجَاوَزَ لِي عَنْ أُمَّتِي
مَا وَسْوَسَتْ بِهِ صُدُورُهَا مَا لَمْ تَعْمَلْ أَوْ تَكَلَّمْ.
خداوند از وسوسه‌های امتم و آن چه در
دلهایشان می‌گذرد، تا زمانی که آن‌ها را عملی نکرده‌اند و یا بر زبان جاری نساخته‌اند،
صرف نظر نموده است.
122- إِنَّ اللَّهَ حَبَسَ عَنْ مَكَّةَ
الْفِيلَ.
خداوند، مانع از حمله فیل به مکه شد.
123- إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَ عَلَيْكُمْ: عُقُوقَ
الأُمَّهَاتِ.
خداوند نافرمانی مادران را بر شما حرام قرار داده است.
124- إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَ مَكَّةَ.
خداوند، مکه را حرام قرار داده است.
125- إِنَّ اللَّهَ خَيَّرَ عَبْدًا بَيْنَ
الدُّنْيَا وَبَيْنَ مَا عِنْدَهُ فَاخْتَارَ مَا عِنْدَ اللَّهِ.
خداوند به بنده‌ای اختیار داد تا از میان دنیا و آخرت، یکی را انتخاب نماید.
وآن بنده، آخرت را انتخاب نمود.
126- إِنَّ اللَّهَ لَيُمْلِي لِلظَّالِمِ حَتَّى
إِذَا أَخَذَهُ لَمْ يُفْلِتْهُ.
همانا خداوند به ظالم مهلت می‌دهد، ولی هنگامی که او را مؤاخذه کند، رهایش
نمی‌سازد.
127- إِنَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ حَرَّمَ بَيْعَ الْخَمْرِ.
خدا و رسولش خرید و فروش شراب را حرام کرده‌اند.
128- إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْعُطَاسَ
وَيَكْرَهُ التَّثَاؤُبَ.
خداوند عطسه را می‌پسندد ولی خمیازه را نمی‌پسندد.
129- إِنَّ أُمَّتِي يُدْعَوْنَ يَوْمَ
الْقِيَامَةِ غُرًّا مُحَجَّلِينَ مِنْ آثارِ الْوُضُوءِ.
امت من روز قیامت در حالی فرا خوانده می‌شوند که اعضای وضوی آن‌ها بر اثر
وضو می‌درخشد.
130- إِنَّ الْإِيمَانَ لَيَأْرِزُ إِلَى الْمَدِينَةِ
كَمَا تَأْرِزُ الْحَيَّةُ إِلَى جُحْرِهَا.
سرانجام ایمان به مدینه باز خواهد گشت، همانطور که مار به سوراخش، باز می‌گردد.
131- إِنَّ بَنِي إِسْرَائِيلَ كَانَ إِذَا
سَرَقَ فِيهِمُ الشَّرِيفُ تَرَكُوهُ وَإِذَا سَرَقَ فِيهِمُ الضَّعِيفُ قَطَعُوهُ.
اگر در میان بنی اسرائیل، فرد اصیل ومعروفی، مرتکب دزدی می‌شد، او را رها
می‌نمودند. و اگر فرد ضعیفی، مرتکب دزدی می‌شد، دستش را قطع می‌کردند.
132- إِنَّ بَيْنَ يَدَيْ السَّاعَةِ أَيَّامًا
يُرْفَعُ فِيهَا الْعِلْم.
نزدیک برپایی قیامت، علم برداشته می‌شود.
133- إِنَّ حَقًّا عَلَى اللَّهِ أَنْ لَا يَرْفَعَ
شَيْئًا مِنْ الدُّنْيَا إِلَّا وَضَعَهُ.
سنت خدا این
است که هیچ چیزی در دنیا صعود نمی‌کند، مگر اینکه خداوند آنرا پایین می‌آورد.
134- إِنَّ خِيَارِكُمْ أَحْسَنَكُمْ أَخْلَاقًا.
بهترین شما، خوش اخلاق ترینتان است.
135- أَنَّ دَاوُدَ النَّبِيَّ عَلَيْهِ السَّلَام كَانَ
لَا يَأْكُلُ إِلَّا مِنْ عَمَلِ يَدِهِ.
داود÷ فقط از
دسترنج خود، امرار معاش می‌نمود.
136- إِنَّ الدِّينَ يُسْرٌ.
دین آسان است.
137- أَنَّ رَجُلًا قَالَ لِلنَّبِيِّ صَلَّى
اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَوْصِنِي قَالَ لَا تَغْضَبْ.
مردی به پیامبر ج گفت: مرا نصیحت
کن. پیامبر ج فرمود: خشمگین مشو!
138- إِنَّ شَرَّ النَّاسِ ذُو الْوَجْهَيْنِ.
بدترین مردم، انسان دو رو است.
139- إِنَّ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ لَا
يَنْكَسِفَانِ لِمَوْتِ أَحَدٍ.
خورشید و ماه برای مرگ کسی نمی‌گیرند.
140- إِنَّ الصِّدْقَ يَهْدِي إِلَى الْبِرِّ
وَإِنَّ الْبِرَّ يَهْدِي إِلَى الْجَنَّةِ.
همانا راستگویی انسان را به نیکی رهنمون می‌کند و نیکی انسان را به بهشت
می‌رساند.
141- إِنَّ الْغَادِرَ يُرْفَعُ لَهُ لِوَاءٌ
يَوْمَ الْقِيَامَةِ.
روز قیامت بر هر شخص خائن، پرچمی نصب می‌کنند.
142- إِنَّ فِي الْجَنَّةِ بَابًا يُقَالُ لَهُ
الرَّيَّانُ يَدْخُلُ مِنْهُ الصَّائِمُونَ يَوْمَ الْقِيَامَة.
در بهشت دری به نام ریان است که روز قیامت روزه داران از آن وارد جنت می‌شوند.
143- إِنَّ فِي الْجَنَّةِ لَشَجَرَةً يَسِيرُ
الرَّاكِبُ فِي ظِلِّهَا مِائَةَ عَامٍ لَا يَقْطَعُهَا.
در بهشت درختی وجود دارد که فرد سوار کار، صد سال در زیر سایه‌ی آن حرکت
می‌کند، اما نمی‌تواند آن را بپیماید.
144- إِنَّ هَذِهِ الْحَبَّةَ السَّوْدَاءَ
شِفَاءٌ مِنْ كُلِّ دَاءٍ.
سیاه دانه، علاج هر بیماری است.
145- إِنَّ فِي الصَّلَاةِ لَشُغْلًا.
در نماز، مشغولیت وجود دارد.
146- إِنَّ كَذِبًا عَلَيَّ لَيْسَ كَكَذِبٍ
عَلَى أَحَدٍ.
نسبت دادن دروغ به من، همانند نسبت دادن دروغ به هیچ کس دیگر نیست.
147- إِنَّ لِلَّهِ تِسْعَةً وَتِسْعِينَ اسْمًا مِائَةً
إِلاَّ وَاحِدًا، مَنْ أَحْصَاهَا دَخَلَ الْجَنَّةَ.
خداوند نود و نه اسم دارد. یعنی یکی کمتر از صد. هر کس که آن‌ها را حفظ
نماید، به بهشت می‌رود.
148- إِنَّ لِلَّهِ مَا أَخَذَ وَلَهُ مَا
أَعْطَى.
از آنِ خداست هر آن چه بدهد و بگیرد.
149- إِنَّ مِمَّا أَدْرَكَ النَّاسُ مِنْ كَلَامِ
النُّبُوَّةِ إِذَا لَمْ تَسْتَحْيِ فَاصْنَعْ مَا شِئْتَ.
یکی از سخنانی که مردم
از پیامبران گذشته دریافته‌اند، این است که: اگر شرم نداری هر چه خواهی کن.
150- إِنَّ الْمُؤْمِنَ لِلْمُؤْمِنِ كَالْبُنْيَانِ
يَشُدُّ بَعْضُهُ بَعْضًا.
مؤمن برای مؤمن به
منزله‌ی یک ساختمان است که هر بخش آن باعث تقویت بخش دیگر آن می‌شود.
151- إِنَّ الْمُؤْمِنَ يَأْكُلُ فِي مِعًى وَاحِدٍ.
مؤمن در یک معده، غذا
می‌خورد.
152- إِنَّ الْمُؤْمِنَ يَرَى ذُنُوبَهُ كَأَنَّهُ
قَاعِدٌ تَحْتَ جَبَلٍ يَخَافُ أَنْ يَقَعَ عَلَيْهِ.
مؤمن گناهانش را مانند
کوهی می‌بیند، که زیر آن نشسته است و می‌ترسد که روی او بیفتد.
153- إِنَّ مِنْ أَحَبِّكُمْ إِلَيَّ أَحْسَنَكُمْ
أَخْلَاقًا.
محبوب‌ترین شما نزد
من، خوش اخلاق ترینتان است.
154- إِنَّ أَشْرَاطِ السَّاعَةِ أَنْ يَقِلَّ الْعِلْمُ.
از نشانه‌های قیامت،
کم شدن علم است.
155- إِنَّ مِنْ الْبَيَانِ لَسِحْرًا.
همانا بعضی از سخنان،
سحرند.
156- إِنَّ مِنْ الشِّعْرِ حِكْمَةً.
همانا بعضی از اشعار،
سخنان مفید و با حکمتی هستند.
157- إِنَّ مِنْ عِبَادِ اللَّهِ مَنْ لَوْ أَقْسَمَ
عَلَى اللَّهِ لَأَبَرَّهُ.
همانا در میان بندگان
خدا، افرادی هستند، که اگر به خدا سوگند یاد کنند، خداوند سوگندشان را راست می‌گرداند.
158- إِنَّ النَّذْرَ لَا يُقَدِّمُ شَيْئًا وَلَا
يُؤَخِّرُ.
نذر، هیچ چیز را به
تقدیم یا تأخیر، نمی‌اندازد.
159- إِنَّ هَذِهِ النَّارَ إِنَّمَا هِيَ عَدُوٌّ
لَكُمْ فَإِذَا نِمْتُمْ فَأَطْفِئُوهَا عَنْكُمْ.
آتش دشمن شماست، پس
هرگاه خواستید بخوابید، آن را خاموش کنید.
160- أَنَا أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ.
من بر مؤمنان از
خودشان اولی‌تر هستم.
161- أَنَا أَوْلَى النَّاسِ بِعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ.
من از همه مردم، به
عیسی پسر مریم نزدیک ترم.
162- أَنَا سَيِّدُ النَّاسِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ.
من سرور مردم، در روز
قیامت هستم.
163- أَنَا فَرَطُكُمْ عَلَى الْحَوْضِ فَمَنْ وَرَدَهُ
شَرِبَ مِنْهُ.
من شما را به سوی حوض
(کوثر) می‌فرستم، هر کس بر آن وارد شود، از آن می‌نوشد.
164- أَنَا النَّبِيُّ لَا كَذِبْ.
من نبی خدا هستم و این
(ادعا) دروغ نیست.
165- أَنَا وَكَافِلُ الْيَتِيمِ فِي الْجَنَّةِ هَكَذَا.
من و سرپرست یتیم در بهشت
این گونه‌ایم. (به دو انگشت وسطی و سبابه اشاره نمودند).
166- الْأَنْصَارُ لَا يُحِبُّهُمْ إِلَّا مُؤْمِنٌ.
فقط مؤمنان، انصار را
دوست می‌دارند.
167- أَنْفِقِي وَلَا تُحْصِي فَيُحْصِيَ اللَّهُ
عَلَيْكِ.
صدقه و بخشش کن و آنچه
را صدقه می‌دهی، حساب نکن تا خداوند نیز برای تو حساب نکند.
168- إِنَّكُمْ سَتَحْرِصُونَ عَلَى الْإِمَارَةِ
وَسَتَكُونُ نَدَامَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ.
شما برای رسیدن به
فرمانروایی و حکمرانی تلاش می‌کنید، ولی روز قیامت باعث ندامت و پشیمانی شما خواهد
شد.
169- إِنَّكُمْ سَتَرَوْنَ بَعْدِي أَثَرَةً فَاصْبِرُوا.
بعد از من تبعیض‌های زیادی
خواهید دید، پس صبر کنید.
170- إِنَّكُمْ سَتَرَوْنَ رَبَّكُمْ كَمَا تَرَوْنَ
هَذَا الْقَمَر.
شما همان گونه که ماه
را می‌بینید، روز قیامت پروردگارتان را مشاهده می‌کنید.
171- إِنَّكُمْ مَحْشُورُونَ حُفَاةً عُرَاةً غُرْلًا.
شما پا برهنه، عریان و
ختنه نشده، حشر خواهید شد.
172- إِنَّمَا الْأَعْمَالُ بِالنِّيَّاتِ.
اعمال به نیت‌ها بستگی
دارد.
173- إِنَّمَا جُعِلَ الْإِمَامُ لِيُؤْتَمَّ بِهِ.
امام برای تبعیت و
پیروی قرار داده شده است.
174- إِنَّمَا الْمَدِينَةُ كَالْكِيرِ تَنْفِي
خَبَثَهَا.
مدینه مانند کوره است،
که ناخالصی وناپاکی را دور می‌ریزد.
175- إِنَّمَا النَّاسُ كَالْإِبِلِ الْمِائَةِ لَا
تَكَادُ تَجِدُ فِيهَا رَاحِلَةً.
مردم مانند صد شتری
هستند که در میان آن‌ها یک سواری پیدا نمی‌شود.(شتری که مناسب سوار شدن باشد).
176- إِنَّمَا
يَلْبَسُ الْحَرِيرَ فِي الدُّنْيَا مَنْ لَا خَلَاقَ لَهُ.
کسی ابریشم را می‌پوشد،
که بهره‌ای (در آخرت) ندارد.
177- اهْتَزَّ عَرْشُ الرَّحْمَنِ لِمَوْتِ سَعْدِ بْنِ
مُعَاذٍ.
عرش خدا به خاطر مرگ
سعد بن معاذ به لرزه در آمد.
178- أَوْفِ
بِنَذْرِكَ.
به نذر خود وفا کن.
179- أَوَّلُ
مَا يُقْضَى بَيْنَ النَّاسِ فِي الدِّمَاءِ.
اولین فیصله‌ای که در
(روز قیامت) میان انسان‌ها صورت می‌گیرد، در مورد خون‌ها (قتل‌ها) است.
180- إِيَّاكُمْ
وَالْجُلُوسَ عَلَى الطُّرُقَاتِ.
از نشستن در معابر
عمومی پرهیز کنید.
181- إِيَّاكُمْ
وَالدُّخُولَ عَلَى النِّسَاءِ.
از رفتن نزد زنان
(بیگانه) پرهیز کنید.
182- إِيَّاكُمْ
وَالظَّنَّ فَإِنَّ الظَّنَّ أَكْذَبُ الْحَدِيثِ.
از گمان بد اجتناب
کنید، زیرا گمان بد، بدترین دروغ است.
183- إِيَّاكُمْ
وَالْوِصَالَ.
از روزه‌ی پی در پی
پرهیز کنید.
184- آيَةُ
الْمُنَافِقِ ثَلَاثٌ إِذَا حَدَّثَ كَذَبَ وَإِذَا وَعَدَ أَخْلَفَ وَإِذَا
اؤْتُمِنَ خَانَ.
منافق سه نشانه دارد:
در صحبت دروغ می‌گوید، خلاف وعده عمل می‌کند و در امانت خیانت می‌کند.
185- الْآيَتَانِ
مِنْ آخِرِ سُورَةِ الْبَقَرَةِ مَنْ قَرَأَهُمَا فِي لَيْلَةٍ كَفَتَاهُ.
هرکس، دو آیه‌ی آخر
سوره بقره را در هر شب بخواند، او را کفایت می‌کنند.
186- أَيُّمَا
مُسْلِمٍ شَهِدَ لَهُ أَرْبَعَةٌ بِخَيْرٍ أَدْخَلَهُ اللَّهُ الْجَنَّةَ.
خداوند هر میت مسلمان
را که چهار نفر به نیک بودنش گواهی دهند، وارد بهشت خواهد کرد.
187- الْإِيمَانُ
بِضْعٌ وَسِتُّونَ شُعْبَةً.
ایمان شصت و اندی شعبه
دارد.
188- بِئْسَ
مَا لِأَحَدِهِمْ يَقُولُ نَسِيتُ آيَةَ كَيْتَ وَكَيْتَ.
چقدر بد است برای کسی
که می‌گوید: فلان و فلان آیه را فراموش کرده‌ام.
189- الْبُزَاقُ
فِي الْمَسْجِدِ خَطِيئَةٌ وَكَفَّارَتُهَا دَفْنُهَا.
انداختن آب دهان در
مسجد، گناه است و کفاره‌ی آن دفن کردن و از بین بردن آن، می‌باشد.
190- بَشِّرُوا
خَدِيجَةَ بِبَيْتٍ مِنْ الْجَنَّةِ مِنْ قَصَبٍ لَا صَخَبَ فِيهِ وَلَا نَصَبَ.
خدیجه را بشارت بدهید
به خانه‌ای در بهشت که از مرواریدهای میان تهی ساخته شده است و هیچ گونه خستگی و
سر و صدایی در آن وجود ندارد.
191- بُعِثْتُ
أَنَا وَالسَّاعَةَ كَهَاتَيْنِ.
بعثت من و قیامت مانند
این دو است. (مانند نزدیکی دو انگشت وسطی و سبابه).
192- بُعِثْتُ
بِجَوَامِعِ الْكَلِمِ وَنُصِرْتُ بِالرُّعْبِ.
با کلمات جامع (مختصر
از نظر لفظ و پربار از نظر معنا) مبعوث شدم و با رعب (ترسیدن دشمن) یاری شده‌ام.
193- بَلِّغُوا
عَنِّي وَلَوْ آيَةً.
از طرف من به مردم
ابلاغ کنید، اگرچه یک آیه باشد.
194- الْبَيِّعَانِ
بِالْخِيَارِ مَا لَمْ يَتَفَرَّقَا.
فروشنده و خریدار تا
زمانی که از هم جدا نشده‌اند، اختیار فسخ معامله را دارند.
195- بَيْنَ
كُلِّ أَذَانَيْنِ صَلَاةٌ.
میان هر اذان و اقامه،
نمازی وجود دارد.
196- بَيْنَ
يَدَيْ السَّاعَةِ أَيَّامُ الْهَرْجِ.
نزدیک قیامت هرج و مرج
(قتل)، زیاد می‌شود.
197- بَيْنَا
رَجُلٌ يَجُرُّ إِزَارَهُ إِذْ خُسِفَ بِهِ.
مردی که متکبرانه
ازارش را روی زمین می‌کشید، در زمین فرو رفت.
198- بَيْنَمَا
رَجُلٌ يَمْشِي بِطَرِيقٍ وَجَدَ غُصْنَ شَوْكٍ عَلَى الطَّرِيقِ فَأَخَّرَهُ
فَشَكَرَ اللَّهُ لَهُ فَغَفَرَ لَه.
شخصی، شاخه‌ی خارداری
را در مسیر راه دید، آن را برداشته و به کناری نهاد. خداوند از او خشنود شد و او
را مورد مغفرت قرار داد.
199- تَجِدُونَ
شَرَّ النَّاسِ ذَا الْوَجْهَيْنِ الَّذِي يَأْتِي هَؤُلَاءِ بِوَجْهٍ وَيَأْتِي
هَؤُلَاءِ بِوَجْهٍ.
بدترینِ مردم، انسان
دو رویی است که با یک چهره، نزد یک گروه، و با چهره‌ی دیگر، نزد گروه دیگری می‌رود.
200- تَجِدُونَ
النَّاسَ مَعَادِنَ خِيَارُهُمْ فِي الْجَاهِلِيَّةِ خِيَارُهُمْ فِي الْإِسْلَامِ
إِذَا فَقِهُوا.
مردم مانند معادن‌اند،
آنان که در جاهلیت بهترین مردم بودند، در اسلام نیز بهترین مردم هستند، البته اگر
شناخت و فهم دینی داشته باشند.
201- تَحَرَّوْا
لَيْلَةَ الْقَدْرِ.
شب قدر را جستجو کنید.
202- التَّسْبِيحُ
لِلرِّجَالِ وَالتَّصْفِيقُ لِلنِّسَاءِ.
سبحان الله مخصوص
مردان و کف زدن مخصوص زنان است. (هنگام اشتباه کردن امام در نماز).
203- تَسَحَّرُوا
فَإِنَّ فِي السَّحُورِ بَرَكَةً.
سحری بخورید، زیرا در
خوردن سحری، خیر و برکت نهفته است.
204- تَصَدَّقُوا
فَإِنَّهُ يَأْتِي عَلَيْكُمْ زَمَانٌ يَمْشِي الرَّجُلُ بِصَدَقَتِهِ فَلَا
يَجِدُ مَنْ يَقْبَلُهَا.
صدقه دهید، زیرا زمانی
فرا خواهد رسید که شخص، با صدقه خود به راه می‌افتد، اما هیچ کس را پیدا نمی‌کند
که آن را بپذیرد.
205- تَصَدَّقِي
وَلَا تُوعِي فَيُوعَى عَلَيْكِ.
مال خود را انفاق کن و
آن را نزد خود نگه ندار، زیرا در آن صورت خدا نیز با تو چنین خواهد کرد.
206-
تَعَاهَدُوا الْقُرْآنَ.
از قرآن مواظبت کنید.
(همواره آن را تلاوت نمایید).
207- تَعِسَ
عَبْدُ الدِّينَارِ وَالدِّرْهَمِ.
بنده‌ی دینار و درهم
نابود بوَد!
208- تَعَوَّذُوا
بِاللَّهِ مِنْ جَهْدِ الْبَلَاءِ.
از گرفتاری به خدا
پناه ببرید.
209- تُقْطَعُ
يَدُ السَّارِقِ فِي رُبُعِ دِينَارٍ.
با ربع دینار دزدی،
دست سارق قطع می‌گردد.
210- تُنْكَحُ
الْمَرْأَةُ لِأَرْبَعٍ لِمَالِهَا وَلِحَسَبِهَا وَجَمَالِهَا وَلِدِينِهَا
فَاظْفَرْ بِذَاتِ الدِّينِ تَرِبَتْ يَدَاكَ.
زن بخاطر چهار چیز
نکاح می‌شود: بخاطر مالش، نسب اش، زیبائی‌اش و دینش. پس دستهایت خاک آلود گردد، زن
دین دار را انتخاب کن.
211- الْجَارُ
أَحَقُّ بِسَقَبِهِ.
همسایه بیشتر مستحق
شفعه است.
212- الْجَنَّةُ
أَقْرَبُ إِلَى أَحَدِكُمْ مِنْ شِرَاكِ نَعْلِهِ وَالنَّارُ مِثْلُ ذَلِكَ.
بهشت و جهنم از بند
کفش هایتان به شما نزدیک ترند.
213- حُجِبَتْ
النَّارُ بِالشَّهَوَاتِ.
آتش در حجاب هواهای
نفسانی است.
214- الْحَرْبُ
خَدْعَةٌ.
جنگ فریب و نیرنگ است.
215- حَقٌّ
عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ أَنْ يَغْتَسِلَ فِي كُلِّ سَبْعَةِ أَيَّامٍ.
یک بار غسل کردن در
هفته بر مسلمان واجب است.
216- الْحَلَالُ
بَيِّنٌ وَالْحَرَامُ بَيِّنٌ وَبَيْنَهُمَا مُشَبَّهَاتٌ لَا يَعْلَمُهَا كَثِيرٌ
مِنْ النَّاسِ.
حلال و حرام واضح است
و در میان آن دو امور مشتبهی وجود دارد، که بسیاری از مردم آن را نمی‌دانند.
217- الْحَلِفُ
مُنَفِّقَةٌ لِلسِّلْعَةِ مُمْحِقَةٌ لِلْبَرَكَةِ.
سوگند دروغ، باعث
(گرمی بازار و) فروش کالا می‌شود، ولی خیر و برکت را از بین می‌برد.
218- الْحَمْدُ
لِلَّهِ الَّذِي كَفَانَا وَأَرْوَانَا.
حمد و ستایش از آنِ
خدایی است که ما را کفایت کرده و سیراب نموده است.
219- الْحَمْدُ
لِلَّهِ كَثِيرًا طَيِّبًا مُبَارَكًا فِيهِ.
حمد و ثنا برای خدا
باد، ثنائی بسیار پاکیزه و مبارک.
220- الْحُمَّى
مِنْ فَيْحِ جَهَنَّمَ فَأَبْرِدُوهَا بِالْمَاءِ.
گرمای تب، برگرفته از
گرمای جهنم است، پس بوسیله‌ی آب آن را سرد کنید.
221- الْحَيَاءُ
لَا يَأْتِي إِلَّا بِخَيْرٍ.
حیاء، چیزی جز خوبی به
ارمغان نمی‌آورد.
222- خَالِفُوا
الْمُشْرِكِينَ وَفِّرُوا اللِّحَى.
با مشرکین مخالفت
کنید، ریش هایتان را بگذارید.
223- خُذُوا
مِنْ الْأَعْمَالِ مَا تُطِيقُونَ.
آن چه که می‌توانید،
انجام دهید.
224- خَلَقَ
اللَّهُ آدَمَ وَطُولُهُ سِتُّونَ ذِرَاعًا.
خداوند آدم را آفرید
که قامتش، شصت ذراع بود.
225- خَمِّرُوا
الْآنِيَةَ وَأَجِيفُوا الْأَبْوَابَ.
(هنگام خواب) درب ظرف‌ها
را بپوشانید و درها را ببندید.
226- خَمْسٌ
فَوَاسِقُ يُقْتَلْنَ فِي الْحَرَمِ الْفَأْرَةُ وَالْعَقْرَبُ وَالْحُدَيَّا
وَالْغُرَابُ وَالْكَلْبُ الْعَقُورُ.
پنج نوع از حیوانات را
که موذی هستند، می‌توان در حرم کشت و عبارتند از: کلاغ، باز شکاری، عقرب، موش و سگ
هار.
227- خَيْرُ
دُورِ الْأَنْصَارِ بَنُو النَّجَّارِ.
بهترین تیره انصار،
بنی نجار است.
228- خَيْرُ
الصَّدَقَةِ مَا كَانَ عَنْ ظَهْرِ غِنًى.
بهتر صدقه، آن است که
(صدقه دهنده) آن را از روی بی نیازی (صدقه) دهد.
229- الْخَيْرُ
مَعْقُودٌ بِنَوَاصِي الْخَيْلِ.
خیر و برکت (پاداش و
غنیمت)، در پیشانی اسب‌ها گره زده شده است.(اسبی که در جهاد استفاده می‌شود).
230- خَيْرُ نِسَاءٍ رَكِبْنَ الْإِبِلَ صَالِحُ نِسَاءِ
قُرَيْشٍ.
زنان قریشی، بهترین
زنان شترسوار عرب‌اند.
231- خَيْرُ نِسَائِهَا مَرْيَمُ وَخَيْرُ نِسَائِهَا
خَدِيجَةُ.
بهترین زن امت‌های گذشته،
مریم دختر عمران و بهترین زن امت من، خدیجه است.
232- خَيْرُكُمْ مَنْ تَعَلَّمَ الْقُرْآنَ وَعَلَّمَهُ.
بهترین شما کسی است که
قرآن را یاد بگیرد و به دیگران یاد بدهد.
233- دَعْهُ فَإِنَّ الْحَيَاءَ مِنْ الْإِيمَانِ.
او را رها کن، زیرا
حیا بخشی از ایمان است.
234- دَعُوهُ فَإِنَّ لِصَاحِبِ الْحَقِّ مَقَالًا.
او را رها کنید، زیرا
صاحب حق، حق سخن گفتن دارد.
235- دَعُونِي مَا تَرَكْتُكُمْ إِنَّمَا هَلَكَ مَنْ
كَانَ قَبْلَكُمْ بِسُؤَالِهِمْ وَاخْتِلَافِهِمْ عَلَى أَنْبِيَائِهِمْ.
مرا بگذارید مادامی که
من شما را گذاشته‌ام (سؤال بی مورد نپرسید)، همانا کسانی که پیش از شما می‌زیستند،
به علت زیاد سؤال کردن و اختلاف با پیامبرانشان هلاک شدند.
236- الَّذِي تَفُوتُهُ صَلَاةُ الْعَصْرِ كَأَنَّمَا
وُتِرَ أَهْلَهُ وَمَالَهُ.
کسی که نماز عصرش فوت
گردد، مانند این است که اهل ومالش را از دست داده باشد.
237- الَّذِي يَخْنُقُ نَفْسَهُ يَخْنُقُهَا فِي
النَّارِ.
هر کس که خود را خفه
نماید و بکشد، در جهنم نیز خود را خفه می‌کند.
238- الَّذِي يَشْرَبُ فِي إِنَاءِ الْفِضَّةِ إِنَّمَا
يُجَرْجِرُ فِي بَطْنِهِ نَارَ جَهَنَّمَ.
هرکس در ظرف نقره‌ای
آب بنوشد، در واقع، آتش جهنم در شکمش می‌ریزد.
239- الرُّؤْيَا الْحَسَنَةُ مِنْ اللَّهِ.
خواب نیک از طرف خدا
است.
240- الرُّؤْيَا الصَّالِحَةُ جُزْءٌ مِنْ سِتَّةٍ
وَأَرْبَعِينَ جُزْءًا مِنْ النُّبُوَّةِ.
خواب خوب، یک بخش از
چهل و شش بخش نبوت به شمار می‌رود.
241- الرُّؤْيَا مِنْ اللَّهِ وَالْحُلْمُ مِنْ
الشَّيْطَانِ.
خواب نیک از جانب خدا
و خواب‌های پریشان از جانب شیطان است.
242- اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي خَطِيئَتِي وَجَهْلِي.
خدایا گناهان و نادانی
هایم را مغفرت کن.
243- رِبَاطُ يَوْمٍ فِي سَبِيلِ اللَّهِ خَيْرٌ مِنْ
الدُّنْيَا وَمَا عَلَيْهَا.
یک روز نگهبانی دادن
در راه خدا، از دنیا و آن چه در آن وجود دارد، بهتر است.
244- رَحِمَ اللَّهُ رَجُلًا سَمْحًا إِذَا بَاعَ
وَإِذَا اشْتَرَى.
خداوند بر بنده‌ای رحم
کند که هنگام خرید و فروش سهل گیری می‌کند.
245- الرَّحِمُ شِجْنَةٌ فَمَنْ وَصَلَهَا وَصَلْتُهُ
وَمَنْ قَطَعَهَا قَطَعْتُهُ.
رحم از جانب خدا است،
هر کس آن را وصل کند، (حق خویشاوندی را به جا آورد) او را به خدا می‌رساند. و هر
کس، آن را قطع کرد (حق خویشاوندی را به جا نیاورد) خدا با او قطع رابطه خواهد
نمود.
246- السَّاعِي عَلَى الْأَرْمَلَةِ وَالْمِسْكِينِ كَالْمُجَاهِدِ
فِي سَبِيلِ اللَّهِ.
کسی که در جهت تأمین
نیازهای زنان بیوه و مساکین تلاش می‌کند، مانند کسی است که در راه خدا، جهاد می‌نماید.
247- سِبَابُ الْمُسْلِمِ فُسُوقٌ.
فحش و ناسزا گفتن
مسلمان، فسق است.
248- سَدِّدُوا وَقَارِبُوا وَأَبْشِرُوا.
راه راست را بدون
افراط و تفریط در پیش بگیرید و میانه روی کنید و بشارت دهید.
249- السَّفَرُ قِطْعَةٌ مِنْ الْعَذَابِ.
سفر بخشی از عذاب است.
250- سَمِّ اللَّهَ وَكُلْ مِمَّا يَلِيكَ.
اسم خدا را یاد کن و
با دست راست بخور.
251- تَسَمَّوْا بِاسْمِي وَلَا تَكْتَنُوا بِكُنْيَتِي.
اسم مرا به عنوان اسم
انتخاب کنید، ولی از کنیه من (ابوالقاسم) استفاده نکنید.
252- سَوُّوا صُفُوفَكُمْ فَإِنَّ تَسْوِيَةَ الصُّفُوفِ
مِنْ إِقَامَةِ الصَّلَاةِ.
صف هایتان را راست
وبرابر کنید، زیرا برابر کردن صفوف از برپایی نماز است.
253- شَرُّ الطَّعَامِ طَعَامُ الْوَلِيمَةِ يُدْعَى
لَهَا الْأَغْنِيَاءُ وَيُتْرَكُ الْفُقَرَاءُ.
بدترین غذایِ عروسی آن
است که ثروتمندان به آن دعوت شده و فقرا از آن باز مانند.
254- الشُّهَدَاءُ خَمْسَةٌ الْمَطْعُونُ وَالْمَبْطُونُ
وَالْغَرِيقُ وَصَاحِبُ الْهَدْمِ وَالشَّهِيدُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ.
شهداء پنج دسته اند:
1- کسی که بر اثر طاعون بمیرد. 2-کسی که در اثر اسهال بمیرد. 3- کسی که در اثر غرق
شدن در آب بمیرد. 4- کسی که زیر آوار بمیرد. 5- کسی که در راه الله کشته شود.
255- الصَّبْرُ عِنْدَ الصَّدْمَةِ الْأُولَى.
صبر، همان است که در
آغاز مصیبت باشد.
256- الصَّلَاةُ أَحْسَنُ مَا يَعْمَلُ النَّاسُ.
نماز بهترین عملی است
که مردم انجام می‌دهند.
257- صَلَاةُ الْجَمَاعَةِ تَفْضُلُ صَلَاةَ الْفَذِّ
بِسَبْعٍ وَعِشْرِينَ دَرَجَةً.
نماز جماعت بر نمازی
که به تنهایی خوانده شود، بیست و هفت درجه، برتری دارد.
258- صَلَاةٌ فِي مَسْجِدِي هَذَا خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ
صَلَاةٍ فِيمَا سِوَاهُ إِلَّا الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ.
نماز خواندن در مسجد
من، هزار بار بهتر از نماز خواندن در سایر مساجد است، بجز مسجد الحرام.
259- صُومُوا لِرُؤْيَتِهِ وَأَفْطِرُوا لِرُؤْيَتِهِ.
با دیدن (هلال ماه
رمضان) روزه بگیرید و با مشاهده‌ی (هلال ماه شوال) افطار کنید.
260- الصِّيَامُ جُنَّةٌ.
روزه سپری (در برابر
آتش جهنم) است.
261- الطَّاعُونُ شَهَادَةٌ لِكُلِّ مُسْلِمٍ.
هر مسلمانی که بر اثر
طاعون بمیرد، شهید است.
262- طَعَامُ الِاثْنَيْنِ كَافِي الثَّلَاثَةِ.
غذای دو نفر برای سه
نفر کافی است.
263- الظُّلْمُ ظُلُمَاتٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ.
ظلم، باعث تاریکی‌های (متعددی)
در روز قیامت می‌گردد.
264- الْعَائِدُ فِي هِبَتِهِ كَالْعَائِدِ فِي قَيْئِهِ.
کسی که هبه‌اش را
پس می‌گیرد، مانند کسی است که استفراغ کرده، سپس دوباره استفراغش را می‌خورد.
265- الْعَجْمَاءُ جُبَارٌ، وَالْبِئْرُ جُبَارٌ.
آنچه را حیوانی (بدون
هدایت کسی) تلف کند، حقش به هدر می‌رود. وآنچه در چاه کسی بیفتد، حقش به هدر می‌رود.
266- عُذِّبَتْ امْرَأَةٌ فِي هِرَّةٍ حَبَسَتْهَا
حَتَّى مَاتَتْ جُوعًا.
زنی بخاطر این که گربه‌ای
را حبس کرده تا از گرسنگی تلف شده بود، عذاب داده می‌شد.
267- الْعُمْرَةُ إِلَى الْعُمْرَةِ كَفَّارَةٌ لِمَا
بَيْنَهُمَا.
یک عمره تا عمره دیگر،
موجب بخشش و کفاره گناهانی می‌شود که میان آن دو عمره، انجام گرفته‌اند.
268- الْعَيْنُ حَقٌّ.
چشم زخم، حقیقت دارد.
269- غَدْوَةٌ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَوْ رَوْحَةٌ خَيْرٌ
مِنَ الدُّنْيَا وَمَا فِيهَا.
صبح و شامی در راه
خدا رفتن (جهاد کردن) از دنیا و آن چه در آن وجود دارد، بهتر است.
270-
غُسْلُ يَوْمَ الْجُمُعَةِ وَاجِبٌ عَلَى كُلِّ مُحْتَلِمٍ.
غسل روز جمعه، بر هر مسلمان
بالغ، واجب است.
271- فِتْنَةُ الرَّجُلِ فِي أَهْلِهِ وَمَالِهِ
وَوَلَدِهِ وَجَارِهِ.
فتنه‌هایی که از ناحیه‌ی
زن، مال، فرزند و همسایه دامن گیر مرد می‌شود.
272- الْفِطْرَةُ خَمْسٌ الْخِتَانُ وَالِاسْتِحْدَادُ
وَقَصُّ الشَّارِبِ وَتَقْلِيمُ الْأَظْفَارِ وَنَتْفُ الْآبَاطِ.
سنت‌های فطری پنج مورد
اند: 1- ختنه کردن 2- تراشیدن موهای زیر ناف 3- کوتاه کردن سبیل‌ها 4- کوتاه نمودن
ناخن‌ها 5- کندن موهای زیر بغل.
273- فُكُّوا الْعَانِيَ وَأَجِيبُوا الدَّاعِيَ.
اسیران را آزاد کنید و
دعوت ولیمه را استجابت نمایید.
274- فِي الْجَنَّةِ ثَمَانِيَةُ أَبْوَابٍ.
بهشت هشت در دارد.
275- قَاتَلَ اللَّهُ الْيَهُودَ اتَّخَذُوا قُبُورَ
أَنْبِيَائِهِمْ مَسَاجِدَ.
خداوند یهود را نابود
کند، زیرا قبور پیامبرانشان را مسجد کردند.
276- قَالَ اللَّهُ: إِذَا أَحَبَّ عَبْدِي لِقَائِي
أَحْبَبْتُ لِقَاءَهُ وَإِذَا كَرِهَ لِقَائِي كَرِهْتُ لِقَاءَهُ.
خداوند متعال می‌فرماید:
هرگاه بنده‌ام دیدار من را دوست بدارد، من نیز دیدار با او را می‌پسندم.
277- قَالَ اللَّهُ: أَعْدَدْتُ لِعِبَادِي
الصَّالِحِينَ مَا لَا عَيْنٌ رَأَتْ وَلَا أُذُنٌ سَمِعَتْ وَلَا خَطَرَ عَلَى
قَلْبِ بَشَرٍ.
خداوند عزوجل می‌فرماید:
برای بندگان نیکوکارم، نعمت‌هایی فراهم کرده‌ام، که هیچ چشمی آن‌ها را ندیده وهیچ
گوشی آن‌ها را نشنیده، و به قلب هیچ انسانی خطور نکرده است.
278- قَالَ اللَّهُ: أَنَا عِنْدَ ظَنِّ عَبْدِي بِي.
خداوند متعال می‌فرماید:
من با بنده‌ام بر اساس گمانی که به من دارد، رفتار می‌کنم.
279- قَالَ اللَّهُ: أَنْفِقْ يَا ابْنَ آدَمَ أُنْفِقْ
عَلَيْكَ.
خداوند متعال می‌فرماید:
ای فرزند آدم انفاق کن، تا من بر تو انفاق کنم.
280- قَالَ اللَّهُ: عَزَّ وَجَلَّ يُؤْذِينِي ابْنُ
آدَمَ يَسُبُّ الدَّهْرَ وَأَنَا الدَّهْرُ.
خداوند عزوجل می‌فرماید:
فرزند آدم مرا ناراحت می‌کند، یعنی به روزگار دشنام می‌دهد، حال آن که من روزگار
هستم.
281- قَالَ اللَّهُ: وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ ذَهَبَ
يَخْلُقُ كَخَلْقِي.
خداوند متعال می‌فرماید:
چه کسی ستمکارتر از فردی است که تلاش می‌کند، مانند آفرینش من بیافریند.
282- قَالَ اللَّهُ: كُلُّ عَمَلِ ابْنِ آدَمَ لَهُ
إِلَّا الصَّوْمَ فَإِنَّهُ لِي وَأَنَا أَجْزِي بِهِ.
خداوند متعال می‌فرماید:
هر عملی که فرزند آدم انجام می‌دهد، برای خودش می‌باشد، جز روزه، که مخصوص من است
و من خودم پاداش آن را خواهم داد.
283- قُمْتُ عَلَى بَابِ الْجَنَّةِ فَكَانَ عَامَّةَ
مَنْ دَخَلَهَا الْمَسَاكِينُ.
کنار دروازه‌ی بهشت
ایستادم، بیشترین کسانی که وارد بهشت می‌شدند، مساکین بودند.
284- كِتَابُ اللَّهِ الْقِصَاصُ.
آن چه کتاب خدا حکم می‌کند،
قصاص است.
285- الْكَرِيمُ ابْنُ الْكَرِيمِ ابْنِ الْكَرِيمِ
ابْنِ الْكَرِيمِ يُوسُفُ بْنُ يَعْقُوبَ بْنِ إِسْحَاقَ بْنِ إِبْرَاهِيمَ
عَلَيْهِمْ السَّلَام.
بزرگوار فرزند بزرگوار
فرزند بزرگوار، یوسف بن یعقوب بن اسحاق بن ابراهیم است.
286- كُلُّ أُمَّتِي مُعَافًى إِلَّا الْمُجَاهِرِينَ.
همه‌ی افراد امت من
بخشیده خواهند شد، مگر کسانی که به طور علنی مرتکب گناه شوند.
287- كُلُّ أُمَّتِي يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ إِلَّا مَنْ
أَبَى.
همه‌ی امت من وارد
بهشت خواهند شد، مگر کسی که امتناع ورزد.
288- كُلُّ
بَيِّعَيْنِ لَا بَيْعَ بَيْنَهُمَا حَتَّى يَتَفَرَّقَا.
تا زمانی که فروشنده و
خریدار از هم جدا نشده‌اند، معامله منعقد نشده است.
289- كُلُّ سُلَامَى مِنْ النَّاس عَلَيْهِ صَدَقَةٌ.
بر هر بند از استخوان‌های
بدن، صدقه‌ای واجب است.
290- كُلُّ شَرَابٍ أَسْكَرَ فَهُوَ حَرَامٌ.
هر نوشیدنی‌ای که
انسان را مست کند، حرام است.
291- كُلُّ مَعْرُوفٍ صَدَقَةٌ.
هر کار نیکی، صدقه به
شمار می‌رود.
292- كُلْ مِمَّا يَلِيكَ.
از جلوی خود بخور.
293- كُلُّ مَوْلُودٍ يُولَدُ عَلَى الْفِطْرَةِ.
هر نوزادی بر فطرت
صحیح (اسلام) به دنیا می‌آید.
294- كُلٌّ مُيَسَّرٌ لِمَا خُلِقَ لَهُ.
هر کس کاری را انجام
می‌دهد، که برایش میسر است.
295- كُلُّكُمْ رَاعٍ وَكُلُّكُمْ مَسْئُولٌ عَنْ
رَعِيَّتِهِ.
هر کدام از شما مسؤل
است و از هر یک از شما درباره مسؤلیتش سؤال خواهد شد.
296- كُلُوا مِنْ الْأَضَاحِيِّ.
از گوشت قربانی
بخورید.
297- الْكَمْأَةُ مِنْ الْمَنِّ وَمَاؤُهَا شِفَاءٌ
لِلْعَيْنِ.
قارچ از شبنم می‌باشد
و آب آن شفای چشم است.
298- كُنْ فِي الدُّنْيَا كَأَنَّكَ غَرِيبٌ أَوْ
عَابِرُ سَبِيلٍ.
در دنیا مانند مسافر
یا رهگذر، زندگی کن.
299- كِيلُوا طَعَامَكُمْ يُبَارَكْ لَكُمْ.
مواد خوراکی خود را
هنگام داد و ستد وزن کنید، تا در آن، برای شما برکت حاصل شود.
300- لَا أَحَدَ أَغْيَرُ مِنْ اللَّهِ وَلِذَلِكَ
حَرَّمَ الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ.
هیچ کس بیشتر از خدا
غیرت ندارد، از این رو کارهای زشت را خواه آشکار باشد یا پنهان، حرام قرار داده
است.
301- لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ إِنَّ لِلْمَوْتِ
سَكَرَاتٍ.
لا اله الا الله،
همانا مرگ، سختی‌ها دارد.
302- لَا تُبَاشِرُ الْمَرْأَةُ الْمَرْأَةَ
فَتَنْعَتَهَا لِزَوْجِهَا كَأَنَّهُ يَنْظُرُ إِلَيْهَا.
هیچ زنی، نباید به بدن
زن دیگری، نگاه کند و یا آن را لمس نماید و سپس او را نزد شوهرش، چنان توصیف کند
که گویا مرد به آن زن، نگاه می‌کند.
303- لَا تَبَاغَضُوا وَلَا تَحَاسَدُوا وَلَا
تَدَابَرُوا.
با یکدیگر دشمنی نکنید،
حسادت نورزید و به یکدیگر، پشت ننمایید.
304- لَا تَبِيعُوا الثَّمَرَ حَتَّى يَبْدُوَ صَلَاحُهُ.
میوه را تا نرسیده،
نفروشید.
305- لَا تَبِيعُوا الذَّهَبَ بِالذَّهَبِ إِلَّا
مِثْلًا بِمِثْلٍ.
طلا را در مقابل طلا،
جز این که برابر باشند و هیچ یک در برابر دیگری زیاد نباشد، نفروشید.
306- لَا تَتَمَنَّوْا لِقَاءَ الْعَدُوِّ وَسَلُوا اللَّهَ
الْعَافِيَةَ.
رویارویی با دشمن را
آرزو نکنید و از خداوند عافیت بخواهید.
307- لَا تَجْلِدُوا فَوْقَ عَشْرَةِ أَسْوَاطٍ إِلَّا
فِي حَدٍّ مِنْ حُدُودِ اللَّهِ.
به جز حدودی که تعداد
شلاقهایشان در قرآن و سنت، معین شده است، به هیچ کس نباید بیشتر از ده شلاق زد.
308- لَا تَحَرَّوْا بِصَلَاتِكُمْ طُلُوعَ الشَّمْسِ
وَلَا غُرُوبَهَا.
هنگام طلوع و غروب
آفتاب، نماز نخوانید.
309- لَا تَحَسَّسُوا وَلَا تَجَسَّسُوا.
به دنبال عیوب دیگران نباشید،
و جاسوسی نکنید.
310- لَا تَحْلِفُوا بِآبَائِكُمْ.
به نام پدرانتان،
سوگند نخورید.
311- لَا تُخَيِّرُوا بَيْنَ الْأَنْبِيَاءِ.
بین انبیاء (علیهم
الصلاة والسلام)، کسی را بر دیگری ترجیح ندهید.
312- لَا تُخَيِّرُونِي عَلَى مُوسَى.
مرا بر موسی÷ ترجیح ندهید.
313- لَا تَدْخُلُ الْمَلَائِكَةُ بَيْتًا فِيهِ كَلْبٌ
وَلَا تَصَاوِيرُ.
فرشتگان وارد خانه‌ای
که در آن سگ و تصاویر باشد، نمی‌شوند.
314- لَا تَدْخُلُوا مَسَاكِنَ الَّذِينَ ظَلَمُوا
أَنْفُسَهُمْ إِلَّا أَنْ تَكُونُوا بَاكِينَ أَنْ يُصِيبَكُمْ مَا أَصَابَهُمْ.
به سکونت گاههای کسانی
که به خویشتن ظلم کرده‌اند وارد نشوید، از بیم آن که مبادا، آن چه به آن‌ها رسیده
(عذاب)، به شما برسد، مگر این که گریان باشید.
315- لَا تَرْتَدُّوا بَعْدِي كُفَّارًا يَضْرِبُ
بَعْضُكُمْ رِقَابَ بَعْضٍ.
بعد از من کافر نشوید،
تا با جنگ و خون ریزی یکدیگر را نابود سازید.
316- لَا تَرْغَبُوا عَنْ آبَائِكُمْ.
از پدرانتان روی
گردانی نکنید. (خود را به دیگران نسبت ندهید).
317- لَا تُسَافِرْ الْمَرْأَةُ إِلَّا مَعَ ذِي
مَحْرَمٍ.
هیچ زنی شرعاً حق
ندارد، که بدون محرم سفر کند.
318- لَا تَسُبُّوا أَصْحَابِي.
اصحاب مرا دشنام
ندهید.
319- لَا تَسُبُّوا الْأَمْوَاتَ.
مردگان را دشنام
ندهید.
320- لَا تُسَمُّوا الْعِنَبَ الْكَرْمَ.
به انگور کَرم نگویید.
(کَرم نوعی شراب است که از انگور بدست می‌آید، رسول الله ج استفاده این کلمه را برای شراب ناپسند دانست، زیرا کرم قلب مؤمن است).
321- لَا تُشَدُّ الرِّحَالُ إِلَّا إِلَى ثَلَاثَةِ
مَسَاجِدَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَمَسْجِدِ الرَّسُولِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ وَمَسْجِدِ الْأَقْصَى.
رخت سفر نبندید مگر
برای زیارت سه مسجد: 1- مسجد الحرام 2- مسجد النبی ج 3- مسجد الأقصی.
322- لَا تَشْرَبُوا فِي آنِيَةِ الذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ.
در ظرف طلا و نقره، آب
ننوشید.
323- لَا تَشِمْنَ وَلَا تَسْتَوْشِمْنَ.
از دیگران نخواهید که
شما را خالکوبی کنند و دیگران را خالکوبی نکنید.
324- لَا تُصَدِّقُوا أَهْلَ الْكِتَابِ وَلَا
تُكَذِّبُوهُمْ.
اهل کتاب را نه تصدیق
کنید و نه تکذیب.
325- لَا تُصَرُّوا الْإِبِلَ وَالْغَنَمَ.
شیر شتر و گوسفند را
(بقصد فریب دادن مشتری) در پستانشان ذخیره نکنید.
326- لَا تَصُومُ الْمَرْأَةُ وَبَعْلُهَا شَاهِدٌ
إِلَّا بِإِذْنِهِ.
زن در حضور شوهرش بدون
اجازه او، روزه نگیرد.
327- لَا تَصُومُوا حَتَّى تَرَوْا الْهِلَالَ.
تا زمانی که هلال ماه
(رمضان) را ندیده اید، روزه نگیرید.
328- لَا تُطْرُونِي كَمَا أَطْرَتْ النَّصَارَى ابْنَ
مَرْيَمَ.
در مدح و ستایش من
افراط نکنید، آن گونه که نصاری درباره عیسی بن مریم افراط کردند.
329- لَا تَعُدْ فِي صَدَقَتِكَ.
صدقه‌ات را پس مگیر.
330- لَا تُعَذِّبُوا بِعَذَابِ اللَّهِ.
مردم را با عذاب خدا
(آتش)، عذاب ندهید.
331- لَا تُقْتَلُ نَفْسٌ ظُلْمًا إِلَّا كَانَ عَلَى
ابْنِ آدَمَ الْأَوَّلِ كِفْلٌ مِنْ دَمِهَا وَذَلِكَ لِأَنَّهُ أَوَّلُ مَنْ
سَنَّ الْقَتْلَ.
هر انسانی که به ناحق،
کشته شود، نخستین فرزند آدم (قابیل)، با گناهش شریک است، زیرا او کسی است که سنت
قتل را بنا نهاد.
332- لَا تَقُومُ السَّاعَةُ حَتَّى تَطْلُعَ الشَّمْسُ
مِنْ مَغْرِبِهَا.
تا زمانی که آفتاب از
مغرب طلوع نکند، قیامت برپا نمی‌شود.
333- لَا تَكْذِبُوا عَلَيَّ.
سخنی را به دروغ به من
نسبت ندهید.
334- لَا تَكُونُوا عَوْنَ الشَّيْطَانِ عَلَى أَخِيكُمْ.
شیطان را بر علیه
برادرتان یاری نکنید.
335- لَا تَلْبَسُوا الْحَرِيرَ وَلَا الدِّيبَاجَ.
لباس ابریشمی نپوشید.
336- لَا تَلَقَّوْا الرُّكْبَانَ.
(برای خرید کالا) به
استقبال کاروان نروید.
337- لَا تَمْنَعُوا فَضْلَ الْمَاءِ لِتَمْنَعُوا بِهِ
فَضْلَ الْكَلَإِ.
آب اضافه را جلوگیری
نکنید، تا باعث جلوگیری آب، از گیاهان نشوید.
338- لَا تُنْكَحُ الْأَيِّمُ حَتَّى تُسْتَأْمَرَ.
زن بیوه بدون مشورت با
او، به نکاح داده نمی‌شود.
339- لَا تُنْكَحُ الْبِكْرُ حَتَّى تُسْتَأْذَنَ وَلَا
الثَّيِّبُ حَتَّى تُسْتَأْمَرَ.
دختر باکره بدون اجازه‌اش
و زن بیوه بدون مشوره با او، نکاح داده نمی‌شود.
340- لَا تُوَاصِلُوا.
روزه‌ها را با یکدیگر
وصل نکنید. (بدون افطار و خوردن چیزی، دو روز پشت سر هم روزه نگیرید).
341- لَا تُورِدُوا الْمُمْرِضَ عَلَى الْمُصِحِّ.
مریض را نزد فرد سالم
نبرید.
342- لَا صَلَاةَ بَعْدَ الصُّبْحِ حَتَّى تَرْتَفِعَ
الشَّمْسُ وَلَا صَلَاةَ بَعْدَ الْعَصْرِ حَتَّى تَغِيبَ الشَّمْسُ.
بعد از نماز صبح تا
زمانی که آفتاب بالا نیامده و بعد از نماز عصر تا زمانی که آفتاب پنهان شود، نماز
نخوانید.
343- لَا صَلَاةَ لِمَنْ لَمْ يَقْرَأْ بِفَاتِحَةِ
الْكِتَابِ.
نماز هیچ کس بدون
خواندن سوره فاتحه، صحیح نیست.
344- لَا عَدْوَى وَلَا طِيَرَةَ وَيُعْجِبُنِي
الْفَأْلُ.
هیچ بیماری واگیرداری
بدون اذن خدا اثر نمی‌کند و شگون گرفتن اصالتی ندارد، و من فال نیک گرفتن را می‌پسندم.
345- لَا نُورَثُ مَا تَرَكْنَا صَدَقَةٌ.
از ما (پیامبران) ارث
برده نمی‌شود، آن چه ما باقی می‌گذاریم، صدقه است.
346- لَا هِجْرَةَ بَعْدَ الْفَتْحِ.
بعد از فتح (مکه)،
هجرت (از مکه) وجود ندارد.
347- لَا يَبُولَنَّ أَحَدُكُمْ فِي الْمَاءِ الدَّائِمِ
الَّذِي لَا يَجْرِي ثُمَّ يَغْتَسِلُ فِيهِ.
در آب راکد ادرار
نکنید، چه بسا برای غسل و طهارت بدان نیاز پیدا کنید.
348- لَا يَبِعْ حَاضِرٌ لِبَادٍ.
فرد شهرنشین (بعنوان
دلال)، کالای فرد روستایی را نفروشد.
349- لَا يَتَمَنَّيَنَّ أَحَدُكُمْ الْمَوْتَ مِنْ
ضُرٍّ أَصَابَهُ.
هیچ یک از شما بخاطر
مصیبتی که به آن گرفتار می‌شود، آرزوی مرگ نکند.
350- لَا يَجْلِدُ أَحَدُكُمْ امْرَأَتَهُ جَلْدَ
الْعَبْدِ ثُمَّ يُجَامِعُهَا فِي آخِرِ الْيَوْمِ.
هیچ یک از شما زن خود
را مانند برده نزند، چه بسا در پایان روز با او همبستر می‌شود.
351- لَا يُجْمَعُ بَيْنَ الْمَرْأَةِ وَعَمَّتِهَا.
ازدواج هم زمان با یک
زن و عمه‌اش جایز نیست.
352- لَا يَحُجُّ بَعْدَ الْعَامِ مُشْرِكٌ.
از این سال به بعد،
هیچ مشرکی اجازه حج کردن ندارد.
353- لَا يَحِلُّ لِمُسْلِمٍ أَنْ يَهْجُرَ أَخَاهُ
فَوْقَ ثَلَاثٍ.
برای هیچ مسلمانی جایز
نیست، بیشتر از سه روز با برادر مسلمانش، قهر باشد.
354- لَا يَحْلُبَنَّ أَحَدٌ مَاشِيَةَ أَحَدٍ إِلَّا
بِإِذْنِهِ.
هیچ کس بدون اجازه،
شیر دام شخصی را ندوشد.
355- لَا يَخْطُبَ الرَّجُلُ عَلَى خِطْبَةِ أَخِيهِ.
هیچ کس به خواستگاری
کسی که برادر مسلمانش از او خواستگاری کرده، نرود.
356- لَا يَخْلُوَنَّ رَجُلٌ بِامْرَأَةٍ.
هیچ مردی با زنی
(بیگانه) خلوت نکند.
357- لَا يَدْخُلُ الْجَنَّةَ قَتَّاتٌ.
سخن چین وارد بهشت نمی‌شود.
358- لَا يَدْخُلُ الْمَدِينَةَ رُعْبُ الْمَسِيحِ
الدَّجَّالِ.
خطر ورود دجال مسیح به
مدینه وجود ندارد.
359- لَا يَدْخُلُ الْمَدِينَةَ المَسِيحُ وَلَا
الطَّاعُونُ.
دجال و بیماری طاعون
وارد مدینه نمی‌شوند.
360- لَا يَرِثُ الْمُسْلِمُ الْكَافِرَ وَلَا
الْكَافِرُ الْمُسْلِمَ.
مسلمان و کافر از
همدیگر ارث نمی‌برند.
361- لَا يَرْحَمُ اللَّهُ مَنْ لَا يَرْحَمُ النَّاسَ.
خداوند بر کسی که بر
مردم رحم ندارد، رحم نمی‌کند.
362- لَا يَزَالُ الْعَبْدُ فِي صَلَاةٍ مَا كَانَ فِي الْمَسْجِدِ.
تا زمانی که انسان در
مسجد بنشیند، در حال نماز بحساب می‌رود.
363- لَا يَزَالُ قَلْبُ الْكَبِيرِ شَابًّا فِي
اثْنَتَيْنِ فِي حُبِّ الدُّنْيَا وَطُولِ الْأَمَلِ.
دل انسان‌های کهنسال
در دو چیز، همچنان جوان می‌ماند: دوستی دنیا و آرزوی طولانی.
364- لَا يَزَالُ النَّاسُ بِخَيْرٍ مَا عَجَّلُوا
الْفِطْرَ.
مردم تا زمانی که در
افطار نمودن عجله کنند، در خیر به سر می‌برند.
365- لَا يَزْنِي الزَّانِي حِينَ يَزْنِي وَهُوَ
مُؤْمِنٌ.
زناکار، هنگام ارتکاب
عمل زنا، مؤمن نیست.
366- لَا يُشِيرُ أَحَدُكُمْ عَلَى أَخِيهِ بِالسِّلَاحِ.
هیچ یک از شما با
اسلحه به سوی برادر مسلمانش، اشاره نکند.
367- لَا يَقْبَلُ اللَّهُ صَلَاةَ أَحَدِكُمْ إِذَا
أَحْدَثَ حَتَّى يَتَوَضَّأَ.
خداوند نماز شخصی را
که بی وضو شود، تا زمانی که وضو نگیرد، قبول نمی‌کند.
368- لَا يَقْضِيَنَّ حَكَمٌ بَيْنَ اثْنَيْنِ وَهُوَ
غَضْبَانُ.
هیچ داوری نباید در
حالت خشم، میان دو نفر قضاوت کند.
369- لَا يَقُولَنَّ أَحَدُكُمْ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي
إِنْ شِئْتَ.
هیچ کس نگوید: خدایا
اگر خواستی مرا ببخش.
370- لَا يَقُولَنَّ أَحَدُكُمْ خَبُثَتْ نَفْسِي.
هیچ شخصی نگوید: نفسم
خبیث و بد شده است.
371- لَا يُقِيمُ الرَّجُلُ الرَّجُلَ مِنْ مَجْلِسِهِ
ثُمَّ يَجْلِسُ فِيهِ.
هیچ کس، شخص دیگری را
از جایش بلند نکند، تا خود در جایش بنشیند.
372- لَا يَكِيدُ أَهْلَ الْمَدِينَةِ أَحَدٌ إِلَّا
انْمَاعَ كَمَا يَنْمَاعُ الْمِلْحُ فِي الْمَاءِ.
هر کس با مردم مدینه،
فریب کاری کند، از بین می‌رود، همان طور که نمک در آب، از بین می‌رود.
373- لَا يَلْبَسُ الْمُحْرِمُ الْقَمِيصَ وَلَا
السَّرَاوِيلَ.
مُحرِم پیراهن و شلوار
نپوشد.
374- لَا يُلْدَغُ الْمُؤْمِنُ مِنْ جُحْرٍ وَاحِدٍ
مَرَّتَيْنِ.
مؤمن از یک سوراخ دو
بار، گزیده نمی‌شود.
375- لَا يَمْشِي أَحَدُكُمْ فِي نَعْلٍ وَاحِدَةٍ.
هیچ یک از شما، با یک
لنگ کفش، راه نرود.
376- لَا يُؤْمِنُ أَحَدُكُمْ حَتَّى أَكُونَ أَحَبَّ
إِلَيْهِ مِنْ وَالِدِهِ وَوَلَدِهِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ.
کسی از شما نمی‌تواند
مؤمن (واقعی) باشد، تا زمانی که من (پیامبر) نزد او از پدر و فرزند و همه‌ی مردم،
محبوب‌تر نباشم.
377- لَا يُؤْمِنُ أَحَدُكُمْ حَتَّى يُحِبَّ لِأَخِيهِ
مَا يُحِبُّ لِنَفْسِهِ.
هیچ یک از شما نمی‌تواند
مؤمن (واقعی) باشد، تا زمانی که هر آنچه برای خود می‌پسندد، برای برادر (مسلمان)
خود نیز بپسندد.
378- لَا يَمُوتُ لِمُسْلِمٍ ثَلَاثَةٌ مِنْ الْوَلَدِ
فَيَلِجَ النَّارَ إِلَّا تَحِلَّةَ الْقَسَمِ.
هر مسلمانی که سه
فرزند، از دست بدهد، آتش به او نمی‌رسد، مگر به اندازه‌ای که قسم خداوند، کفاره
شود. (وإن منکم إلا واردها کان علی ربک حتماً مقضیا).
379- لَا يَنْظُرُ اللَّهُ إِلَى مَنْ جَرَّ ثَوْبَهُ
خُيَلَاءَ.
هر کس از روی تکبر،
لباسش را بر زمین بکشاند، خداوند به او نگاه نمی‌کند.
380- لَا تَتْرُكُوا النَّارَ فِي بُيُوتِكُمْ حِينَ
تَنَامُونَ.
هنگام خوابیدن، آتش را
در خانه هایتان روشن نگذارید.
381- لَأَنْ يَمْتَلِئَ جَوْفُ أَحَدِكُمْ قَيْحًا
خَيْرٌ لَهُ مِنْ أَنْ يَمْتَلِئَ شِعْرًا.
اگر شکم یکی از شما،
پر از چرک و زرداب شود، بهتر از این است که از شعر پر شود.
382- لَتُسَوُّنَّ صُفُوفَكُمْ أَوْ لَيُخَالِفَنَّ
اللَّهُ بَيْنَ وُجُوهِكُمْ.
صف‌های نمازتان را
برابر کنید، اگر نه، بیم آن می‌رود که خداوند چهره هایتان را مسخ می‌کند.
383- لَعَنَ اللَّهُ السَّارِقَ يَسْرِقُ الْبَيْضَةَ
فَتُقْطَعُ يَدُهُ وَيَسْرِقُ الْحَبْلَ فَتُقْطَعُ يَدُهُ.
خداوند، دزد را لعنت
کند که با دزدیدن تخم مرغ و ریسمانی باعث می‌شود، تا دستش قطع گردد.
384- لَعَنَ اللَّهُ الْوَاشِمَاتِ وَالْمُستوَشِمَاتِ.
خداوند لعنت کند، کسی
که بر دیگران خاکوبی انجام می‌دهد و کسی که بر او خالکوبی انجام می‌گیرد.
385- لَعَنَ اللَّهُ الْوَاصِلَةَ وَالْمُسْتَوْصِلَةَ.
خداوند پیوند زننده و
پیوند کننده‌ی مو را لعنت کند.
386- لِكُلِّ أُمَّةٍ أَمِينٌ وَأَمِينُ هَذِهِ
الْأُمَّةِ أَبُو عُبَيْدَةَ بْنُ الْجَرَّاحِ.
هر امتی، امینی دارد،
و امین این امت ابوعبیده بن جراح است.
387- لِكُلِّ نَبِيٍّ حَوَارِيٌّ وَحَوَارِيَّ
الزُّبَيْرُ.
هر پیامبری، حواری‌ای
(دوست مخلصی) دارد، و حواری من، زبیر (بن عوام) است.
388- لِكُلِّ غَادِرٍ لِوَاءٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ
يُعْرَفُ بِهِ.
روز قیامت هر فرد
پیمان‌شکن، پرچمی دارد که بوسیله آن شناخته می‌شود.
389- لِكُلِّ نَبِيٍّ دَعْوَةٌ مُسْتَجَابَةٌ يَدْعُو
بِهَا.
هر پیامبری، یک دعای
مستجاب دارد که از آن، استفاده می‌کند.
390- لِلْعَبْدِ الْمَمْلُوكِ الصَّالِحِ أَجْرَانِ.
غلام صالح و نیکو، دو
پاداش دارد.
391- لِلَّهِ مَا أَخَذَ وَلِلَّهِ مَا أَعْطَى.
از آنِ خداست هر آن چه
بدهد و بگیرد.
392- لَنْ نَسْتَعْمِلُ عَلَى عَمَلِنَا مَنْ أَرَادَهُ.
ما هرگز پست و مقام،
به کسی که متقاضی آن باشد، نخواهیم داد.
393- لَنْ يُدْخِلَ أَحَدًا عَمَلُهُ الْجَنَّةَ.
هیچ کس بخاطر اعمالش
وارد بهشت نمی‌شود. (بلکه بخاطر رحمت و لطف الهی).
394- لَنْ يَزَالَ الْمُؤْمِنُ فِي فُسْحَةٍ مِنْ
دِينِهِ مَا لَمْ يُصِبْ دَمًا حَرَامًا.
مؤمن تا زمانی که
مرتکب قتل نشده باشد، در امان بسر می‌برد.
395- لَنْ يُفْلِحَ قَوْمٌ وَلَّوْا أَمْرَهُمْ
امْرَأَةً.
قومی که زمام امورش را
به دست زنی بسپارد، هرگز رستگار نخواهد شد.
396- لَنْ يُقْبَضَ نَبِيٌّ قَطُّ حَتَّى يَرَى
مَقْعَدَهُ مِنْ الْجَنَّةِ ثُمَّ يُخَيَّرُ.
هیچ پیامبری از دنیا
نمی‌رود، تا زمانی که جایگاهش را در بهشت نبیند، سپس به او اختیار داده می‌شود.
397- لَوْ أَنَّ لِابْنِ آدَمَ وَادِيًا مِنْ ذَهَبٍ
أَحَبَّ أَنْ يَكُونَ لَهُ وَادِيَانِ.
اگر فرزند آدم یک دره‌ی
پر از مال و ثروت داشته باشد، دوست می‌دارد که دو دره داشته باشد. (حرص و طمع بی‌شائبه‌ی بنی آدم).
398- لَوْ تَعْلَمُونَ مَا أَعْلَمُ لَبَكَيْتُمْ
كَثِيرًا وَلَضَحِكْتُمْ قَلِيلًا.
اگر آن چه را که من می‌دانم،
شما می‌دانستید، زیاد گریه می‌کردید و کم می‌خندید.
399- لَوْ دُعِيتُ إِلَى ذِرَاعٍ أَوْ كُرَاعٍ
لَأَجَبْتُ.
اگر مرا برای صرف ساعد
یا پاچه (گوسفند) دعوت کنند، خواهم پذیرفت.
400- لَوْ كُنْتُ مُتَّخِذًا مِنْ النَّاسِ خَلِيلًا
لَاتَّخَذْتُ أَبَا بَكْرٍ.
اگر من از میان امتم،
شخصی را به عنوان دوست صمیمی، انتخاب می‌کردم، حتما ابوبکر را انتخاب می‌نمودم.
401- لَوْ لَبِثْتُ فِي السِّجْنِ مَا لَبِثَ يُوسُفُ
لَأَجَبْتُ الدَّاعِيَ.
اگر من به اندازه یوسف÷ در زندان می‌ماندم، دعوت را اجابت می‌کردم. (یعنی اگر از من خواسته می‌شد،
از زندان بیرون شوم، بلافاصله خارج می‌شدم).
402- لَوْ يُعْطَى النَّاسُ بِدَعْوَاهُمْ لذَهَبَ
دِمَاءُ قَوْمٍ وَأَمْوَالُهُمْ.
اگر به مردم به مجرد
ادعا کردن، بدهند، خون و اموال مردم، به هدر می‌رود.
403- لَوْ يَعْلَمُ النَّاسُ مَا فِي الْوَحْدَةِ مَا
سَارَ رَاكِبٌ بِلَيْلٍ وَحْدَهُ.
اگر مردم، خطرات تنها
به سفر رفتن را می‌دانستند، هیچ کس به تنهایی در شب، مسافرت نمی‌کرد.
404- لَوْلَا أَنْ أَشُقَّ عَلَى أُمَّتِي
لَأَمَرْتُهُمْ بِالسِّوَاكِ مَعَ كُلِّ صَلَاةٍ.
اگر بر امت من دشوار
نمی‌شد، به آنان دستور می‌دادم که برای هر نماز، مسواک بزنند.
405- لَوْلَا بَنُو إِسْرَائِيلَ لَمْ يَخْنَزْ
اللَّحْمُ.
اگر بنی اسرائیل نمی‌بود،
گوشت فاسد نمی‌شد.
406- لَوْلَا الْهِجْرَةُ لَكُنْتُ امْرَأً مِنْ
الْأَنْصَارِ.
اگر هجرت نمی‌بود، من
یکی از انصار بودم.
407- لَيْسَ أَحَدٌ يُحَاسَبُ إِلَّا هَلَكَ.
هر کس که محاسبه شود،
هلاک می‌گردد.
408- لَيْسَ الشَّدِيدُ بِالصُّرَعَةِ إِنَّمَا
الشَّدِيدُ الَّذِي يَمْلِكُ نَفْسَهُ عِنْدَ الْغَضَبِ.
قهرمان کسی نیست که
هنگام مبارزه، پشت همه را به خاک بزند، بلکه قهرمان کسی است که هنگام خشم، خودش را
کنترل می‌کند.
409- لَيْسَ صَلَاةٌ أَثْقَلَ عَلَى الْمُنَافِقِينَ
مِنْ الْفَجْرِ وَالْعِشَاءِ.
هیچ نمازی بر منافقین،
دشوارتر از نمازهای صبح و عشاء نیست.
410- لَيْسَ عَلَى الْمُسْلِمِ فِي فَرَسِهِ وَغُلَامِهِ
صَدَقَةٌ.
در اسب و بردگان
مسلمان، زکات واجب نیست. (اگر برای استفاده شخصی باشد، نه تجارت).
411- لَيْسَ الْغِنَى عَنْ كَثْرَةِ الْعَرَضِ وَلَكِنَّ
الْغِنَى غِنَى النَّفْسِ.
بی نیازی به داشتن مال
و منال نیست، بلکه بی نیازی طبع و نفس است.
412- لَيْسَ فِيمَا دُونَ خَمْسَةِ أَوْسُقٍ مِنْ
التَّمْرِ صَدَقَةٌ.
بر کمتر از پنج بار
شتر خرما، صدقه واجب نمی‌شود.
413- لَيْسَ فِيمَا دُونَ خَمْسِ أَوْسُقٍ صَدَقَةٌ.
بر مالی کمتر از پنج
اوقیه (واحد وزن)، زکات واجب نمی‌شود.
414- لَيْسَ فِيمَا دُونَ خَمْسِ ذَوْدٍ صَدَقَةٌ مِنْ
الْإِبِلِ.
بر مالی کمتر از پنج
شتر، زکات واجب نمی‌شود.
415- لَيْسَ الْكَذَّابُ الَّذِي يُصْلِحُ بَيْنَ
النَّاسِ فَيَنْمِي خَيْرًا أَوْ يَقُولُ خَيْرًا.
کسی که برای ایجاد صلح
و آشتی میان مردم، سخن مصلحت آمیزی را به مردم برساند، یا سخن مصلحت آمیزی به زبان
آورد، دروغگو شمرده نمی‌شود.
416- لَيْسَ مِنْ بَلَدٍ إِلَّا سَيَطَؤُهُ الدَّجَّالُ
إِلَّا مَكَّةَ وَالْمَدِينَةَ.
هیچ شهری در دنیا وجود
ندارد، که دجال وارد آن نشود، مگر مکه و مدینه.
417- لَيْسَ مِنْ رَجُلٍ ادَّعَى لِغَيْرِ أَبِيهِ
وَهُوَ يَعْلَمُهُ إِلَّا كَفَرَ.
هر کس که آگاهانه، خود
را به غیر پدرش، نسبت دهد، کفر ورزیده است.
418- لَيْسَ مِنَّا مَنْ ضَرَبَ الْخُدُودَ وَشَقَّ الْجُيُوبَ
وَدَعَا بِدَعْوَى الْجَاهِلِيَّةِ.
کسی که (هنگام مصیبت)
به سر و صورت خود بزند، گریبان خود را پاره کند و سخن جاهلی بر زبان بیاورد، از ما
نیست.
419- لَيْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ يَتَغَنَّ بِالْقُرْآنِ.
هر کس قرآن را با صدای
خوش نخواند، از ما نیست.
420- لَيْسَ الْوَاصِلُ بِالْمُكَافِئِ وَلَكِنْ
الْوَاصِلُ الَّذِي إِذَا قُطِعَتْ رَحِمُهُ وَصَلَهَا.
وصل کننده‌ی واقعی
پیوند خویشاوندی، کسی نیست که بخاطر جبران رابطه‌ای که خویشاوندانش با او دارند،
صله رحمی می‌کند، بلکه کسی است که اگر دیگران با او قطع رابطه کنند، او رابطه
برقرار نماید.
421- مَا أَسْفَلَ مِنْ الْكَعْبَيْنِ مِنْ الْإِزَارِ
فَفِي النَّارِ.
آن قسمت از پایین
شتالنگ که زیر ازار قرار بگیرد، در آتش جهنم می‌سوزد.
422- مَا أَكَلَ أَحَدٌ طَعَامًا قَطُّ خَيْرًا مِنْ
أَنْ يَأْكُلَ مِنْ عَمَلِ يَدِهِ.
هرگز کسی غذایی بهتر
از، غذای دست رنجش نخورده است.
423- مَا أَنْزَلَ اللَّهُ دَاءً إِلَّا أَنْزَلَ لَهُ
شِفَاءً.
خداوند هیچ بیماری‌ای
را نیافریده، مگر اینکه دوای آن را نیز آفریده است.
424- مَا أَنْهَرَ الدَّمَ وَذُكِرَ اسْمُ اللَّهِ
فَكُلْ لَيْسَ الظُّفُرَ وَالسِّنَّ.
هر چیزی که خون را
جاری سازد، می‌توان بوسیله‌ی آن ذبح کرد، بجز دندان و ناخن. و هر ذبیحه‌ای که اسم
خدا بر آن گرفته شود، از آن بخورید.
425- مَا بَالُ
أَقْوَامٍ يَتَنَزَّهُونَ عَنْ الشَّيْءِ أَصْنَعُهُ.
چرا مردم از آن چه که
من انجام می‌دهم، پرهیز می‌کنند؟
426- مَا بَالُ أَقْوَامٍ يَرْفَعُونَ أَبْصَارَهُمْ
إِلَى السَّمَاءِ فِي صَلَاتِهِمْ.
چرا بعضی از مردم، در
نماز به طرف آسمان، نگاه می‌کنند؟
427- مَا بَعَثَ اللَّهُ نَبِيًّا إِلَّا رَعَى
الْغَنَمَ.
خداوند، هیچ پیامبری
را مبعوث نکرد، مگر اینکه چوپانی کرده بود.
428- مَا بَيْنَ بَيْتِي وَمِنْبَرِي رَوْضَةٌ مِنْ
رِيَاضِ الْجَنَّةِ.
میان خانه و منبر من،
باغی از باغ‌های بهشت است.
429- مَا بَيْنَ مَنْكِبَيْ الْكَافِرِ مَسِيرَةُ
ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ للرَّاكِبِ الْمُسْرِعِ.
فاصله‌ی میان دو شانه‌ی
کافر به اندازه، مسافتی است که سوارِ با شتاب، در سه روز طی می‌کند.
430- مَا تَرَكْتُ بَعْدِي فِتْنَةً أَضَرَّ عَلَى
الرِّجَالِ مِنْ النِّسَاءِ.
بعد از خودم، هیچ فتنه‌ای
برای مردان، زیان بارتر از فتنه‌ی زنان، بجای نگذاشتم.
431- مَا زَالَ يُوصِينِي جِبْرِيلُ بِالْجَارِ حَتَّى
ظَنَنْتُ أَنَّهُ سَيُوَرِّثُهُ.
جبرئیل آنقدر مرا در
مورد همسایه سفارش نمود، که خیال کردم او را شریک ارث قرار می‌دهد.
432- مَا ظَنُّكَ يَا أَبَا بَكْرٍ بِاثْنَيْنِ اللَّهُ
ثَالِثُهُمَا.
ای ابوبکر! درباره دو
نفری که سومشان الله است، چه گمان می‌کنی؟
433- مَا مِنْ مُسْلِمٍ يَغْرِسُ غَرْسًا أَوْ يَزْرَعُ
زَرْعًا فَيَأْكُلُ مِنْهُ طَيْرٌ أَوْ إِنْسَانٌ أَوْ بَهِيمَةٌ إِلَّا كَانَ
لَهُ بِهِ صَدَقَةٌ.
هر مسلمانی که درختی،
غرس نماید، یا بذری بیافشاند و انسان، پرنده، و یا حیوانی، از آن بخورد، برایش
صدقه محسوب می‌گردد.
434- مَا مِنْ مُصِيبَةٍ تُصِيبُ الْمُسْلِمَ إِلَّا
كَفَّرَ اللَّهُ بِهَا عَنْهُ حَتَّى الشَّوْكَةِ يُشَاكُهَا.
مسلمان دچار هیچ
مصیبتی نمی‌شود، مگر اینکه خداوند بوسیله‌ی آن، گناهانش را می‌بخشد، حتی خاری که
به پایش می‌خلد.
435- مَا مِنْ مُؤْمِنٍ إِلَّا وَأَنَا أَوْلَى بِهِ فِي
الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ.
من نسبت به هر مؤمنی
در دنیا و آخرت، اولویت بیشتری دارم.
436- مَا يَكُونُ عِنْدِي مِنْ خَيْرٍ فَلَنْ
أَدَّخِرَهُ عَنْكُمْ.
هر خیری که نزد من
باشد، آن را نزد خودم ذخیره نمی‌کنم. (به شما می‌دهم).
437- الْمَبْطُونُ شَهِيدٌ وَالْمَطْعُونُ شَهِيدٌ.
هر کس که بر اثر اسهال
و طاعون بمیرد، شهید است.
438- الْمُتَشَبِّعُ بِمَا لَمْ يُعْطَ كَلَابِسِ
ثَوْبَيْ زُورٍ.
هر کس اینگونه وانمود
کند، که به او چیزی داده شده است، در حالی که چنین نباشد، مانند کسی است که پیراهن
و شلوار دروغین، به تن کرده باشد.
439- مَثَلُ الَّذِي يَذْكُرُ رَبَّهُ وَالَّذِي لَا يَذْكُرُ
رَبَّهُ مَثَلُ الْحَيِّ وَالْمَيِّتِ.
مثال کسی که ذکر
پروردگارش را می‌کند، و کسی که ذکر پروردگارش را نمی‌کند، مانند زنده و مرده است.
440- الْمَدِينَةُ كَالْكِيرِ تَنْفِي خَبَثَهَا.
مدینه مانند کوره است
که ناخالص را بیرون می‌ریزد.
441- الْمَرْءُ مَعَ مَنْ أَحَبَّ.
انسان با کسی خواهد
بود که آن را دوست دارد. (در قیامت).
442- الْمَرْأَةُ كَالضِّلَعِ إِنْ أَقَمْتَهَا
كَسَرْتَهَا.
زن مانند استخوان پهلو
است، اگر راستش کنی، آن را شکسته‌ای.
443- مَرْحَبًا بِابْنَتِي.
دخترم (فاطمه) خوش
آمدی.
444- مَرْحَبًا بِالْقَوْمِ غَيْرَ خَزَايَا وَلَا
النَّدَامَى.
بسیار خوش آمدید!
امیدوارم از آمدنتان ناراحت و پشیمان نشوید.
445- الْمُسْلِمُ أَخُو الْمُسْلِمِ لَا يَظْلِمُهُ
وَلَا يُسْلِمُهُ.
مسلمان برادر مسلمان
است، به او ظلم نمی‌کند و او را تسلیم (ظالم) نمی‌نماید.
446- الْمُسْلِمُ مَنْ سَلِمَ الْمُسْلِمُونَ مِنْ
لِسَانِهِ وَيَدِهِ.
مسلمان کسی است که
سایر مسلمانان از دست و زبان او در امان باشند.
447- مَضَتْ الْهِجْرَةُ لِأَهْلِهَا.
دوران هجرت به پایان
رسید.
448- مَطْلُ الْغَنِيِّ ظُلْمٌ.
اگر ثروتمند، در
پرداخت وام خود تأخیر کند، مرتکب ظلم شده است.
449- مَعَ الْغُلَامِ عَقِيقَةٌ.
با متولد شدن هر پسری،
عقیقه‌ای وجود دارد.
450- الْمَعْدِنُ جُبَارٌ وَالْبِئْرُ جُبَارٌ.
آن چه در معدن آسیب
ببیند و نابود شود، حقش به هدر می‌رود و آنچه در چاه کسی بیفتد، حقش به هدر می‌ورد.
451- الْمَلَائِكَةُ تُصَلِّي عَلَى أَحَدِكُمْ مَا
دَامَ فِي مُصَلَّاهُ مَا لَمْ يُحْدِثْ.
فرشتگان برای کسی که
در جای نمازش نشسته و تا زمانی که بی وضو نشده است، دعا می‌کنند.
452- مَنْ ابْتَاعَ طَعَامًا فَلَا يَبِعْهُ حَتَّى
يَسْتَوْفِيَهُ.
هر کس مواد غذایی
خرید، تا زمانی که آن را قبض نکرده، نفروشد.
453- مَنْ أَحَبَّ أَنْ يُبْسَطَ لَهُ فِي رِزْقِهِ
وَيُنْسَأَ لَهُ فِي أَثَرِهِ فَلْيَصِلْ رَحِمَهُ.
هر کس که میخواهد
روزی‌اش زیاد گردد و عمرش طولانی شود، باید که صله رحم داشته باشد.
454- مَنْ أَحْدَثَ فِي أَمْرِنَا هَذَا مَا لَيْسَ
فِيهِ فَهُوَ رَدٌّ.
کسی که در این امر ما
(دین) چیزی بیاورد، که از آن نیست، مردود است.
455- مَنْ أَحَبَّ لِقَاءَ اللَّهِ أَحَبَّ اللَّهُ
لِقَاءَهُ.
هرکس، ملاقات خدا را
دوست داشته باشد، خداوند هم ملاقات او را دوست دارد.
456- مَنْ أَخَذَ أَمْوَالَ النَّاسِ يُرِيدُ أَدَاءَهَا
أَدَّى اللَّهُ عَنْهُ.
هر کس که اموال مردم
را (به عنوان وام) بگیرد و نیت پرداخت آن را داشته باشد، خداوند وامش را پرداخت
خواهد کرد.
457- مَنْ أَخَذَ شِبْرًا مِنْ الْأَرْضِ ظُلْمًا
فَإِنَّهُ يُطَوَّقُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مِنْ سَبْعِ أَرَضِينَ.
هر کس به اندازه یک
وجب زمین دیگری را (به ناحق) تصاحب کند، آن زمین روز قیامت تا هفت طبق، طوق گردن
او می‌شود.
458- مَنْ أَدْرَكَ رَكْعَةً مِنْ الصَّلَاةِ فَقَدْ
أَدْرَكَ الصَّلَاةَ.
هر کس به یک رکعت از
نماز جماعت برسد، نمازش جماعت به حساب می‌آید.
459- مَنْ اصْطَبَحَ بِسَبْعِ تَمَرَاتِ عَجْوَةٍ لَمْ
يَضُرَّهُ ذَلِكَ الْيَوْمَ سَمٌّ وَلَا سِحْرٌ.
کسی که هر روز صبح،
هفت عدد خرمای عجوه (نوعی از خرمای مدینه) بخورد، در آن روز، زهر و جادو به او
ضرری نمی‌رساند.
460- مَنْ أَطَاعَنِي فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ وَمَنْ
عَصَانِي فَقَدْ عَصَى اللَّهَ.
هر کس، از من اطاعت
کند، همانا از خدا اطاعت کرده است. و هر کس از من نافرمانی کند، همانا از خداوند
نافرمانی کرده است.
461- مَنْ أَكَلَ ثُومًا أَوْ بَصَلًا فَلْيَعْتَزِلْنَا.
هر کس که سیر و یا
پیاز بخورد، از ما کناره گیری نماید.
462- مَنْ أَكَلَ مِنْ هَذِهِ الشَّجَرَةِ يَعْنِي
الثُّومَ فَلَا يَقْرَبَنَّ مَسْجِدَنَا.
هر کس از این گیاه
(سیر خام) خورد، به مساجد ما نیاید.
463- مَنْ أَكَلَ نَاسِيًا وَهُوَ صَائِمٌ فَلْيُتِمَّ
صَوْمَهُ فَإِنَّمَا أَطْعَمَهُ اللَّهُ وَسَقَاهُ.
اگر کسی در حال
فراموشی، چیزی خورد یا نوشید، روزه‌اش را کامل کند، زیرا خداوند به او آب و غذا
داده است.
464- مَنْ تَبِعَ جَنَازَةً فَلَهُ قِيرَاطٌ.
هرکس، جنازه‌ای را
تشییع کند، به اندازه یک قیراط (واحد پیمانه)، اجر دریافت می‌کند.
465- مَنْ تَرَكَ مَالًا فَلِوَرَثَتِهِ.
هر کس (بمیرد و) مالی
را به جا بگذارد، از آنِ ورثه‌اش است.
466- مَنْ تَعَمَّدَ عَلَيَّ كَذِبًا فَلْيَتَبَوَّأْ
مَقْعَدَهُ مِنْ النَّارِ.
هر کس عمداً چیز دروغی
را به من نسبت دهد، جایگاهش را در جهنم، آماده کند.
467- مَنْ تَوَضَّأَ فَلْيَسْتَنْثِرْ.
هر کس وضو می‌گیرد، آب
در بینی‌اش کند و آن را تمیز نماید.
468- مَنْ جَهَّزَ غَازِيًا فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَقَدْ
غَزَا.
هر کس که مجاهدی را در
راه خدا، مجهز کند، همانا جهاد کرده است.
469- مَنْ حَجَّ هَذَا الْبَيْتَ فَلَمْ يَرْفُثْ وَلَمْ
يَفْسُقْ رَجَعَ كَيَوْمِ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ.
هر کس حج نماید و از
مقاربت جنسی و مقدمات آن (در زمان حج)، پرهیز نماید و مرتکب معصیت نشود، چنان از
گناه پاک می‌شود که گویی تازه از مادر، متولد شده است.
470- مَنْ حَلَفَ عَلَى مِلَّةٍ غَيْرِ الْإِسْلَامِ فَهُوَ
كَمَا قَالَ.
هر کس به دینی غیر از
اسلام، سوگند یاد کند، همانگونه است که می‌گوید.
471- مَنْ حَمَلَ عَلَيْنَا السِّلَاحَ فَلَيْسَ مِنَّا.
هر کس، علیه ما اسلحه
بردارد، از ما نیست.
472- مَنْ رَآنِي فَقَدْ رَأَى الْحَقَّ.
هر کس مرا در خواب
ببیند، همانا خواب درستی دیده است.
473- مَنْ رَآنِي فِي الْمَنَامِ فَسَيَرَانِي فِي
الْيَقَظَةِ.
هر کس، مرا در خواب
ببیند، در بیداری هم (در آخرت) خواهد دید.
474- مَنْ رَأَى مِنْ أَمِيرِهِ شَيْئًا يَكْرَهُهُ
فَلْيَصْبِرْ.
هر کس، چیزی از امیرش
دید که بر او ناپسند آمد، صبر کند.
475- مَنْ سَمَّعَ سَمَّعَ اللَّهُ بِهِ.
هر کس بدنبال شهرت
باشد، خداوند نیت‌اش را (در قیامت) آشکار خواهد ساخت.
476- مِنْ شِرَارِ النَّاسِ مَنْ تُدْرِكْهُمْ
السَّاعَةُ وَهُمْ أَحْيَاءٌ.
کسانی که هنگام برپا
شدن قیامت زنده‌اند، از بدترین انسان‌ها هستند.
477- مَنْ صَامَ رَمَضَانَ إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا
غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ.
هر کس ماه رمضان را از
روی ایمان و برای حصول اجر و پاداش، روزه بگیرد، گناهان گذشته اش، آمرزیده می‌شوند.
478- مَنْ صَلَّى الْبَرْدَيْنِ دَخَلَ الْجَنَّةَ.
هر کس نمازهای صبح و
عصر را بخواند، به بهشت می‌رود.
479- مَنْ صَلَّى صَلَاتَنَا وَاسْتَقْبَلَ قِبْلَتَنَا
وَأَكَلَ ذَبِيحَتَنَا فَذَلِكَ الْمُسْلِمُ الَّذِي لَهُ ذِمَّةُ اللَّهِ
وَذِمَّةُ رَسُولِهِ.
هر کس، مانند ما نماز
بخواند، و به قبله‌ی ما رو نماید و ذبیحه‌ی ما را بخورد، مسلمان است. و چنین شخصی
را خدا و رسولش امان داده‌اند.
480- مَنْ صَلَّى فِي ثَوْبٍ وَاحِدٍ فَلْيُخَالِفْ
بَيْنَ طَرَفَيْهِ.
اگر شخصی با یک لباس
(غیر دوخته) نماز می‌خواند، دو طرف آن را در جهت مخالف یکدیگر (روی شانه‌هایش)
بیندازد.
481- مَنْ صَوَّرَ صُورَةً فَإِنَّ اللَّهَ مُعَذِّبُهُ
حَتَّى يَنْفُخَ فِيهَا الرُّوحَ وَلَيْسَ بِنَافِخٍ فِيهَا أَبَدًا.
هر کس تصویری بسازد،
تا زمانی که در آن روح ندمد، خداوند او را عذاب خواهد داد. و هرگز نمی‌تواند در آن
روح بدمد.
482- مَنْ غَدَا إِلَى الْمَسْجِدِ وَرَاحَ أَعَدَّ
اللَّهُ لَهُ نُزُلَهُ مِنْ الْجَنَّةِ كُلَّمَا غَدَا أَوْ رَاحَ.
هر کس به مسجد رفت و
آمد کند، خداوند برای هر رفت و برگشت او، ضیافتی در بهشت تدارک می‌بیند.
483- مَنْ قَاتَلَ لِتَكُونَ كَلِمَةُ اللَّهِ هِيَ
الْعُلْيَا فَهُوَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ.
کسی که برای اعلای
کلمة الله بجنگد، او مجاهد راه خدا است.
484- مَنْ قَامَ رَمَضَانَ إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا
غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ.
هر کس ماه مبارک رمضان
را، از روی ایمان و برای حصوب اجر و پاداش، در عبادت بگذارند، تمام گناهان گذشته اش،
مورد عفو قرار خواهند گرفت.
485- مَنْ قَامَ لَيْلَةَ الْقَدْرِ إِيمَانًا
وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ.
هر کس شب قدر را از
روی ایمان و برای حصول اجر و پاداش در عبادت بگذراند، همه‌ی گناهان گذشته‌اش مورد
عفو قرار خواهند گرفت.
486- مَنْ قُتِلَ دُونَ مَالِهِ فَهُوَ شَهِيدٌ.
هر کس برای دفاع از
مالش کشته شود، شهید است.
487- مَنْ قَتَلَ قَتِيلًا لَهُ عَلَيْهِ بَيِّنَةٌ
فَلَهُ سَلَبُهُ.
هر کس شخصی (کافر) را
(در میدان جهاد) بکشد و بر این کارش شاهد داشته باشد، تمام وسایلی که مقتول به
همراه دارد، به او تعلق می‌گیرد.
488- مَنْ قَتَلَ نَفْسًا مُعَاهَدًا لَمْ يَرِحْ
رَائِحَةَ الْجَنَّةِ.
هر کس، فرد معاهدی
(کافری که با مسلمانان عهد وپیمان بسته باشد)، را بکشد، بوی بهشت به مشامش نمی‌رسد.
489- مَنْ كَانَ حَالِفًا فَلْيَحْلِفْ بِاللَّهِ أَوْ
لِيَصْمُتْ.
هر کس که میخواهد
سوگند یاد کند، به نام الله سوگند یاد کند، یا سکوت نماید.
490- مَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ
الْآخِرِ فَلَا يُؤْذِ جَارَهُ.
هر کس به خدا و روز
آخرت ایمان دارد، همسایه‌اش را آزار ندهد.
491- مَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ
الْآخِرِ فَلْيُكْرِمْ ضَيْفَهُ.
هر کس به خدا و روز
قیامت، ایمان دارد، مهمان‌اش را گرامی بدارد.
492- مَنْ كَانَتْ عِنْدَهُ مَظْلِمَةٌ لِأَخِيهِ
فَلْيَتَحَلَّلْهُ مِنْهَا.
هر کس که ظلمی به
برادرش نموده، از او طلب بخشش کند.
493- مَنْ كَانَتْ لَهُ أَرْضٌ فَلْيَزْرَعْهَا أَوْ
لِيَمْنَحْهَا أَخَاهُ.
هر کس زمینی دارد، یا
خود در آن زراعت کند یا رایگان به برادرش بدهد.
494- مَنْ كَذَبَ عَلَيَّ فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ
مِنْ النَّارِ.
هر کس به دورغ، چیزی
را به من نسبت دهد، پس باید جایگاهش را در جهنم آماده کند.
495- مَنْ لَا يَرْحَمُ لَا يُرْحَمُ.
هر کس به دیگران، رحم
نکند، خداوند به او رحم نخواهد کرد.
496- مَنْ لَبِسَ الْحَرِيرَ فِي الدُّنْيَا لَمْ
يَلْبَسْهُ فِي الْآخِرَةِ.
هر کس، در دنیا لباس
ابریشمی بپوشد، در آخرت، آن را نخواهد پوشید.
497- مَنْ مَاتَ يَجْعَلُ لِلَّهِ نِدًّا أُدْخِلَ
النَّارَ.
هر کس در حالی بمیرد
که برای خدا شریک قرار داده است، وارد جهنم می‌شود.
498- مَنْ مَاتَ يُشْرِكُ بِاللَّهِ شَيْئًا دَخَلَ
النَّارَ.
هر کس در حالی بمیرد
که به خدا شرک ورزیده، وارد دوزخ می‌شود.
499- مَنْ نَذَرَ أَنْ يُطِيعَ اللَّهَ فَلْيُطِعْهُ
وَمَنْ نَذَرَ أَنْ يَعْصِيَهُ فَلَا يَعْصِهِ.
هر کس، نذر کرده از
خدا اطلاعت کند، پس از او از اطاعت نماید و هرکس، نذر کرد که از خدا نافرمانی کند،
پس نافرمانی نکند. (به این نذرش وفا ننماید).
500- مَنْ نَسِيَ صَلَاةً فَلْيُصَلِّ إِذَا ذَكَرَهَا.
هر کس، نمازی را
فراموش کرد، هر وقت که به یادش آمد، بخواند.
501- مَنْ نُوقِشَ الْحِسَابَ عُذِّبَ.
هر کس در حسابرسی
مناقشه و خرده بینی کند، گرفتار عذاب می‌گردد.
502- مَنْ يُرِدْ اللَّهُ بِهِ خَيْرًا يُصِبْ مِنْهُ.
هر کس که خداوند به او
اراده‌ی خیر داشته باشد، وی را گرفتار بلا می‌سازد.
503- مَنْ يُرِدْ اللَّهُ بِهِ خَيْرًا يُفَقِّهْهُ فِي
الدِّينِ.
هر کس که خداوند در حق
او اراده‌ی خیر نماید، به وی فهم دین نصیب خواهد کرد.
504- مَنْ يَضْمَنْ لِي مَا بَيْنَ لَحْيَيْهِ وَمَا
بَيْنَ رِجْلَيْهِ أَضْمَنْ لَهُ الْجَنَّةَ.
هر کس، به من ضمانت
دهد که دهان و شرمگاهش را حفظ کند، من هم بهشت را برایش ضمانت می‌کنم.
505- مَوْضِعُ سَوْطٍ فِي الْجَنَّةِ خَيْرٌ مِنْ
الدُّنْيَا وَمَا فِيهَا.
اندازه‌ی جای شلاقی در
بهشت، از دنیا و ما فیها بهتر است.
506- مَوْلَى الْقَوْمِ مِنْ أَنْفُسِهِمْ.
برده‌ی آزاد شده‌ی هر
قوم، جزو همان قوم بشمار می‌رود.
507- الْمَيِّتُ يُعَذَّبُ فِي قَبْرِهِ بِمَا نِيحَ
عَلَيْهِ.
مرده در قبر به سبب
نوحه‌ای که بر او خوانده می‌شود، عذاب داده می‌شود. (البته اگر به این کار وصیت
کرده باشد).
508- نَارُكُمْ جُزْءٌ مِنْ سَبْعِينَ جُزْءًا مِنْ
نَارِ جَهَنَّمَ.
آتش دنیا، یک هفتادم
آتش جهنم است.
509- النَّاسُ يَصْعَقُونَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ.
همه‌ی مردم، روز قیامت
بیهوش می‌شوند.
510- نَحْنُ الْآخِرُونَ السَّابِقُونَ يَوْمَ
الْقِيَامَةِ.
ما دیرتر از همه آمده‌ایم،
ولی در روز قیامت بر همه، پیشی خواهیم گرفت.
511- نَحْنُ أَوْلَى بِمُوسَى مِنْكُمْ.
ما از شما (یهود) به
موسی÷ نزدیکتریم.
512- نَزَلَ جِبْرِيلُ فَأَمَّنِي فَصَلَّيْتُ مَعَهُ.
جبرئیل نازل شد و من
پشت سر او نماز خواندم.
513- نِسَاءُ قُرَيْشٍ خَيْرُ نِسَاءٍ رَكِبْنَ
الْإِبِلَ.
زنان قریش، بهترین
زنان شترسوار عرب‌اند.
514- نُصِرْتُ بِالصَّبَا.
خداوند بوسیله‌ی باد
صبا (باد شرقی)، مرا یاری کرد.
515- نِعْمَ الْجِهَادُ الْحَجُّ.
حج جهاد نیکویی است.
516- نِعْمَ الرَّجُلُ عَبْدُ اللَّهِ لَوْ كَانَ
يُصَلِّي مِنْ اللَّيْلِ.
عبدالله انسان بسیار
شایسته‌ای است، کاش نماز شب می‌خواند.
517- نِعْمَ الصَّدَقَةُ اللِّقْحَةُ الصَّفِيُّ
مِنْحَةً.
بهترین صدقه، بخشیدن
شیر شترِ نوزا است.
518- نِعْمَتَانِ مَغْبُونٌ فِيهِمَا كَثِيرٌ مِنْ
النَّاسِ الصِّحَّةُ وَالْفَرَاغُ.
درباره‌ی دو نعمت،
بسیاری از مردم، دچار ضرر و زیان می‌شوند. (از آن‌ها بهره برداری نمی‌کنند)، یکی
صحت و دیگری فراغت است.
519- نَفَقَةُ الرَّجُلِ عَلَى أَهْلِهِ صَدَقَةٌ.
نفقه مرد بر خانواده
اش، صدقه محسوب می‌شود.
520- هَلْ تُنْصَرُونَ وَتُرْزَقُونَ إِلَّا بِضُعَفَائِكُمْ.
آیا غیر از این است که
شما بخاطر ضعفاء و مساکین تان یاری می‌شوید و روزی می‌خورید. (یعنی بخاطر دعا و
عبادت آن‌ها).
521- هَلَاكُ أُمَّتِي عَلَى يَدَيْ غِلْمَةٍ مِنْ
قُرَيْشٍ.
هلاکت امت من بدست
نوجوانی از قریش خواهد بود.
522- وَقَّتَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ قَرْنًا لِأَهْلِ نَجْدٍ وَالْجُحْفَةَ لِأَهْلِ الشَّأْمِ وَذَا الْحُلَيْفَةِ
لِأَهْلِ الْمَدِينَةِ.
رسول الله ج قرن را برای اهالی نجد و جحفه را برای اهل شام و ذوالحلیفه را برای اهالی
مدینه به عنوان میقات (محل بستن احرام) مقرر فرمود.
523- الْوَلَاءُ لِمَنْ أَعْتَقَ.
حق ولاء از آنِ کسی
است که برده را آزاد می‌کند.
524- الْوَلَدُ لِلْفِرَاشِ وَلِلْعَاهِرِ الْحَجَرُ.
بچه متعلق به صاحب
رختخواب است، و به زناکار سنگ تعلق می‌گیرد.
525- وَيْحَ عَمَّارٍ تَقْتُلُهُ الْفِئَةُ الْبَاغِيَةُ.
افسوس برای عمار! که
توسط یک گروه یاغی به قتل می‌رسد.
526- وَيْلٌ لِلْأَعْقَابِ مِنْ النَّارِ.
پشت قوزک‌ها در معرض
رفتن و سوختن در آتش دوزخ هستند. (اگر در وضو به طور کامل شسته نشوند).
527- يَا أَبَا عُمَيْرٍ مَا فَعَلَ النُّغَيْرُ.
ای ابوعمیر! حال نغیر
چطور است؟! (نغیر پرنده‌ای کوچک بود که ابوعمیر با آن بازی می‌کرد).
528- يَا أَبَا هُرَيْرَةَ جَفَّ الْقَلَمُ بِمَا أَنْتَ
لَاقٍ.
ای ابوهریره! سرنوشت‌ات
قلم خورده و دواتش خشک شده است.
529- يَا ابْنَ الْأَكْوَعِ مَلَكْتَ فَأَسْجِحْ.
ای فرزند اکوع! تو بر آنان،
غالب آمدی. پس عفو و گذشت کن.
530- يَا أُمَّ سَلَمَةَ لَا تُؤْذِينِي فِي عَائِشَةَ.
ای ام سلمه! درباره‌ی عایشه
مرا اذیت نکنید.
531- يَا أَنْجَشُ رُوَيْدَكَ سَوْقَكَ بِالْقَوَارِيرِ.
ای انجش! شیشه‌ها را
آهسته ببر.(با زنان به آرامی رفتار کن).
532- يَا عَائِشَةُ إِنَّ عَيْنَيَّ تَنَامَانِ وَلَا
يَنَامُ قَلْبِي.
ای عایشه! چشم هایم می‌خوابند،
اما قلبم بیدار است.
533- يَا عَائِشَةُ إِنَّ اللَّهَ رَفِيقٌ يُحِبُّ
الرِّفْقَ.
ای عایشه! خداوند نرم
رفتاراست، ونرمی وملایمت را دوست دارد.
534- يَا عَائِشَةُ هَذَا جِبْرِيلُ يَقْرَأُ عَلَيْكِ
السَّلَامَ.
ای عایشه! این جبرئیل
است و به تو سلام می‌دهد.
535- يَا عَبْدَ اللَّهِ لَا تَكُنْ مِثْلَ فُلَانٍ
كَانَ يَقُومُ اللَّيْلَ فَتَرَكَ قِيَامَ اللَّيْلِ.
ای عبدالله! مثل فلانی
نباش که (ابتدا) نماز شب می‌خواند، سپس، آن را ترک کرد.
536- يَا عَبْدَ الرَّحْمَنِ بْنَ سَمُرَةَ لَا تَسْأَلْ
الْإِمَارَةَ.
ای عبدالرحمن بن سمره!
درخواست امارت نکن.
537- يَا غُلَامُ سَمِّ اللَّهَ وَكُلْ بِيَمِينِكَ.
ای پسر! بسم الله بگو
و با دست راست بخور.
538- يَا مَعْشَرَ الشَّبَابِ مَنْ اسْتَطَاعَ مِنْكُمْ
الْبَاءَةَ فَلْيَتَزَوَّجْ وَمَنْ لَمْ يَسْتَطِعْ فَعَلَيْهِ بِالصَّوْمِ
فَإِنَّهُ لَهُ وِجَاءٌ.
ای جوانان! کسی که
توانایی ازدواج کردن دارد، ازدواج کند، زیرا این کار، باعث حفاظت چشم و شرمگاه می‌شود.
و کسی که توانایی ازدواج ندارد، روزه بگیرد. چون روزه شهوت را ضعیف و کنترل می‌کند.
539- يَا مَعْشَرَ النِّسَاءِ تَصَدَّقْنَ فَإِنِّي
رَأَيْتُكُنَّ أَكْثَرَ أَهْلِ النَّارِ.
ای گروه زنان! صدقه
دهید، زیرا شما را بیشترین اهل دوزخ دیدم.
540- يَتَعَاقَبُونَ فِيكُمْ مَلَائِكَةٌ بِاللَّيْلِ
وَمَلَائِكَةٌ بِالنَّهَارِ.
فرشتگانی شب و
فرشتگانی دیگر، روز را به نوبت، با شما به سر می‌برند.
541- يَتَقَارَبُ الزَّمَانُ وَيَنْقُصُ الْعَمَلُ
وَيُلْقَى الشُّحُّ وَيَكْثُرُ الْهَرْجُ.
نزدیک برپائی قیامت
علم کم می‌شود، بخل رواج می‌یابد و فتنه (قتل) زیاد می‌شود.
542- يُخَرِّبُ الْكَعْبَةَ ذُو السُّوَيْقَتَيْنِ مِنْ الْحَبَشَةِ.
کعبه را مردی از حبشه
که پاهای باریکی دارد، منهدم خواهد کرد.
543- يَخْرُجُ قَوْمٌ مِنْ النَّارِ بِشَفَاعَةِ
مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَيَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ
يُسَمَّوْنَ الْجَهَنَّمِيِّينَ.
گروهی بوسیله‌ی شفاعت
رسول ج از آتش دوزخ بیرون می‌آیند و وارد بهشت می‌شوند. پس بهشتیان آنان را
جهنمیان می‌نامند.
544- يَخْرُجُ مِنْ النَّارِ مَنْ قَالَ لَا إِلَهَ
إِلَّا اللَّهُ وَفِي قَلْبِهِ وَزْنُ شَعِيرَةٍ مِنْ خَيْرٍ.
هر کس که لا اله الا الله
بگوید و به اندازه‌ی یک دانه‌ی جو خیر (ایمان) در دل او باشد، از جهنم بیرون آورده
می‌شود.
545- يَدُ اللَّهِ مَلْأَى لَا يَغِيضُهَا نَفَقَةٌ
سَحَّاءُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ.
دست خدا، پر است و
انفاق، چیزی از آن، کم نمی‌کند. او شب و روز می‌بخشد.
546- الْيَدُ الْعُلْيَا خَيْرٌ مِنْ الْيَدِ السُّفْلَى.
دست بالا (صدقه دهنده)
از دست پایین (صدقه گیرنده) بهتر است.
547- يَذْهَبُ الصَّالِحُونَ الْأَوَّلُ فَالْأَوَّلُ.
انسان‌های نیکوکار،
یکی پس از دیگری می‌روند.
548- يُسْتَجَابُ لِأَحَدِكُمْ مَا لَمْ يَعْجَلْ يَقُولُ
دَعَوْتُ فَلَمْ يُسْتَجَبْ لِي.
دعاهای شما پذیرفته می‌شود،
تا زمانی که عجله نکنید و نگویید: دعا کردم ولی پذیرفته نشد.
549- يَسِّرَا وَلَا تُعَسِّرَا وَبَشِّرَا وَلَا
تُنَفِّرَا.
آسان بگیرید و سخت
نگیرید، بشارت دهید و تنفر ایجاد نکنید.
550- يَسِّرُوا وَلَا تُعَسِّرُوا وَبَشِّرُوا وَلَا
تُنَفِّرُوا.
آسان بگیرید و سخت
نگیرید. بشارت دهید و تنفر ایجاد نکنید.
551- يُسَلِّمُ الرَّاكِبُ عَلَى الْمَاشِي وَالْمَاشِي
عَلَى الْقَاعِدِ وَالْقَلِيلُ عَلَى الْكَثِيرِ.
سوار به پیاده، کسی که
راه می‌رود به کسی که نشسته است و آنانی که کمتر هستند، به آنانی که بیشترند، سلام
دهند.
552- يُسَلِّمُ الصَّغِيرُ عَلَى الْكَبِيرِ.
کوچکتر بر بزرگتر سلام
دهد.
553- يَمُوتُ عَبْدُ اللَّهِ وَهُوَ آخِذٌ بِالْعُرْوَةِ
الْوُثْقَى.
عبدالله (بن سلام) در
حالی می‌میرد که به عروة الوثقی چنگ زده است.
554- يُهِلُّ أَهْلُ الْمَدِينَةِ مِنْ ذِي الْحُلَيْفَةِ.
اهل مدینه از
ذوالحلیفه احرام ببندند.
555- يُهْلِكُ النَّاسَ هَذَا الْحَيُّ مِنْ قُرَيْشٍ.
این گروه از قریش،
مردم را هلاک می‌کنند.
556- يُوشِكُ أَنْ يَكُونَ خَيْرَ مَالِ الْمُسْلِمِ
غَنَمٌ يَتْبَعُ بِهَا شَعَفَ الْجِبَالِ وَمَوَاقِعَ الْقَطْرِ يَفِرُّ بِدِينِهِ
مِنْ الْفِتَنِ.
در آینده‌ی نزدیک،
زمانی فرا می‌رسد که بهترین مال و دارایی مسلمان، گوسفندانش هستند که وی به دنبال
آن‌ها به مناطف نزول باران و قله کوه‌ها می‌رود تا دینش را از خطر فتنه‌ها، محفوظ
نگه دارد.
557- يُوشِكُ الْفُرَاتُ أَنْ يَحْسِرَ عَنْ كَنْزٍ مِنْ
ذَهَبٍ فَمَنْ حَضَرَهُ فَلَا يَأْخُذْ مِنْهُ شَيْئًا.
به زودی فرات گنجی از
طلا، آشکار خواهد ساخت. پس هر کس، آن جا حضور پیدا کرد، چیزی از آن برندارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر