توجه توجه

بعضی نوشته ها ادامه دارند برای مشاهده کامل نوشته ها به برچسب های مورد نظر یا پست قبل و بعد مراجعه کنید

۱۳۹۸ اسفند ۲۹, پنجشنبه

سؤال و جواب دربارۀ قرآن، سنت، فقه و تاریخ




ترجمۀ:
 محمد صدیق قادری

سؤال
1- آیا کسی که یک یا دو دفعه در حالت نشسته چرت بزند و بر اثر غلبه خواب سرش را بجنباند وضویش باطل می‌شود؟
2- حکم کسی که در هنگام نماز در باطل‌شدن وضویش شک می‌کند چیست؟
3- شخصی وضو گرفته و تسمیه([1]) را فراموش کرده حکمش چیست؟
4- اگر شخصی مسح سر را فراموش کند حکمش چیست؟
5- کدام آیه کلمه «الغار» در آن ذکر شده است؟

جواب
1- خیر.
2- از نماز خارج نمی‌شود، مگر صدایی شنیده یا بویی به مشامش رسیده باشد.
3- وضویش درست است، اما باید هر وقت یادش آمد تسمیه را بگوید.
4- اگر آب وضویش خشک نشده بود سرش را مسح می‌کند و دوباره پاهایش را می‌شوید، اما اگر آب وضو خشک شده بود، باید وضو را از اول بگیرد.
5- ﴿ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ إِذۡ هُمَا فِي ٱلۡغَارِ [التوبة: 40].
«هنگامی که آن دو در غار بودند».


سؤال
1- آیا کسی که بادی از او خارج شد واجب است که دوباره طهارت کند؟
2- آیا ادای نمازهای مختلف در روز با یک وضو جایز است؟
3- سه چیز ازذَکَرِ انسان خارج می‌شود دو نوع آن باعث باطل‌شدن وضو و یک نوع آن باعث غسل‌کردن است آنها را نام ببرید؟
4- آن چیست که نفس می‌کشد، اما روح ندارد؟
5- فرق بین دو کلمه قاسطون و مقسطون چیست؟

جواب
1- اگر مراد از طهارت، غسل باشد، خیر، لازم نیست که غسل کند، اما اگر مراد از آن وضو باشد، بلی لازم است که دوباره وضو کند.
2- بلی، مادام که وضو باطل نشده باشد.
3- مذی و ودی وضو را باطل می‌کنند و شخص باید دوباره وضو بگیرد و خارج‌شدن منی موجب غسل می‌شود.
4- صبح است ﴿وَٱلصُّبۡحِ إِذَا تَنَفَّسَ ١٨ الآیه. «وسوگند به صبح هنگامی که می دمد».
5- قاسطون یعنی ستمکاران و ظالمانی که حق را زیر پا می‌گذارند و مقسطون: یعنی عدالت پیشگان.

سؤال
1- مدت مسح بر خفین به نسبت شخص مسافر و مقیم چقدر است؟
2- اگر موشی در روغن بیفتد, دارای چه حکمی است؟
3- کدام سوره است که دو سجده تلاوت در آن است؟
4- کدام آیه است که در داخل کعبه نازل شد؟
5- تنها مردی که نامش در قرآن با کُنیه (غیر اسم اصلی خودش) ذکر شده کیست؟

جواب
1- برای مسافر سه شبانه روز و برای شخص مقیم (ساکن) یک شبانه روز.
2- اگر روغن جامد بود دور و برش را می‌گیریم و دور می‌ریزیم، اما اگر روغن مایع بود همه آن را دور می‌ریزیم و از آن استفاده نمی‌کنیم.
3- سورۀ مبارکه حج.
4- ﴿۞إِنَّ ٱللَّهَ يَأۡمُرُكُمۡ أَن تُؤَدُّواْ ٱلۡأَمَٰنَٰتِ إِلَىٰٓ أَهۡلِهَا [النساء: 58] «الله به شما فرمان می‌دهد که امانت‌ها را به صاحبانش بازپس دهید».
5- ابولهب.

سؤال
1- آیا زمانی که مسلمان برای وضوگرفتن آب نیافت می‌تواند با شراب وضو بگیرد؟
2- آیا همه ابوال (ادرارها) نجس هستند؟
3- حکم کسی که در روزه رمضان استفراغ (قی) کند چیست؟
4- لباس که با مَنی آلوده شده چگونه پاک می‌شود؟
5- حکم کسی که لباسش به وسیله خاکی که باران زده با بول حیوانات آلوده و کثیف شده است چیست؟

جواب
1- اگر آب نیافت تیمم می‌کند و با نبیذ (شراب) وضو نمی‌گیرد.
2- همه ابوال (ادرارها) نجس هستند مگر بول حیواناتی که گوشت آنها خورده می‌شود.
3- هرگاه عمدی استفراغ کند روزه‌اش باطل و باید آن را قضا آورد، اما اگر استفراغش عمدی نبود روزه‌اش صحیح است، اما وضویش باطل می‌شود.
4- اگر خواست آن جایی که با منی آلوده شود، بشوید یا اگر منی خشک شده آن را با دست بمالد تا پاک شود.
5- امام احمد حنبل: می‌فرماید: امیدوارم که هیچ ایرادی نداشته باشد.

سؤال
1- چه وقت روزۀ کافر درست است؟
2- چه زمان درست است که زن مسلمان با مرد مسیحی ازدواج کند؟
3- چه وقت خرید و فروش پرنده در هوا جایز است؟
4- آیا شهید غسل داده می‌شود؟
5- کدامیک از دو جمله صحیح است «قَارَضْتُك وَلِى نِصْفُ الرِّبح» «از تو پول گرفتم و با آن معامله می‌کنم و نصف سود آن برای من» «از تو پول گرفتم و با آن معامله می‌کنم و نصف سود آن برای تو».

جواب
1- هرگاه کافر مسلمان شود.
2- هرگاه مرد مسیحی مسلمان شود.
3- هرگاه در مکانی بسته شده باشد و گرفتن آن ممکن باشد.
4- هرگاه از میدان جنگ حمل شد و هنوز زنده بود و بعد شهید شد آن را غسل می‌کنند، اما اگر در میدان جنگ شهید شد آن را غسل نمی‌کنند.
5- از نظر فقهی جملۀ دوم زیرا در جملۀ اول سهم طرف را ذکر نکرده است.

سؤال
1- چه وقت اگر انسان قصد گناه کند مورد مؤاخذه قرار می‌گیرد؟
2- آن دو عقد که مخصوص به صیغه هستند کدامند؟
3- حروف قلقله را نام ببرید؟
4- حروف اظهار را نام ببرید؟

جواب
1- هرگاه در حرم شریف مکه باشد.
2- عقد نکاح و عقد سَلَم([2]).
3- ق ط ب ج د.
4- أ هـ - ع غ ح خ.

سؤال
1- مرد و زن و خَنثی([3]) چگونه پشت سر امام جماعت به صف می‌ایستند؟
2- چگونه زنی با برادر فرزندش ازدواج می‌کند؟
3- آیا کسی که در خواب احتلام شود و منی مشاهده نکرد باید غسل کند؟
4- حروف ادغام به غُنه کدامند؟
5- حروف ادغام به غیر غنه کدامند؟

جواب
1- اول مردان بعد خنثی‌ها و بعد زنان.
2- فرزندش از شیر زن بیگانه‌ای خورده و آن زن بیگانه دارای پسری بوده و برای این زن جایز است, که با پسر آن زن بیگانه که با فرزندش برادر شیری می‌باشند ازدواج کند.
3- خیر، غسل بر او واجب نیست.
4- ی – ن – م – و.
5- ل – ر.

سؤال
1- آیا تیمم با رمل (ریگ نرم شن) جایز است؟
2- هرگاه مفسده‌ایی با مصلحتی برخورد و تصادم کرد دارای چه حکمی است؟
3- در چه سالی روزه واجب شد؟
4- نماز با چه چیزی شروع و با چه چیزی ختم می‌شود؟
5- آیا کسی که تیمم کرده است می‌تواند امامت یارانشان را در نماز بکنند؟


جواب
1- بلی.
2- دفع مفسده را بر جلب مصلحه مقدم می‌کنیم، یعنی ابتدا مفسده را از بین می‌بریم و بعد برای به دست‌آوردن نفع و مصلحت تلاش می‌کنیم.
3- در سال دوم هجری.
4- نماز با تکبیر (الله اکبر گفتن) شروع و با تسلیم (سلام‌دادن) پایان می‌پذیرد.
5- بلی.

سؤال
1- چه وقت است اول وقت نماز ظهر.
2- چه وقت است اول وقت نماز عصر.
3- چه وقت است اول نماز مغرب.
4- سرپرست و رئیس قوم بنی نجار و سرپرست و بزرگ قوم بنی عبدالاشهل چه کسانی بودند؟
5- چه وقت است اول وقت نماز عشاء؟

جواب
1- هرگاه خورشید زوال پیدا کرد.
2- هرگاه سایه هرچیز به اندازه خودش شد.
3- از غروب خورشید (یعنی از زمانی که خورشید کاملاً ناپدید شود).
4- بزرگ قوم بنی نجار اسعد بن زرارهس و سرپرست قوم بنی عبدالاشهل اسید بن الحضیرس.
5- هرگاه شفق سرخ, ناپدید شود.
سؤال
1- کسی که بدون قصد و هدف و بدون اطلاع, مرتکب قتل می‌شود دارای چه حکمی است؟
2- حکم مسح بر پاپوش (کفش) غصب شده چیست؟
3- نماز بر دین کدام است؟
4- حکم سجده تلاوت چیست؟
5- معنای تثویب در اذان فجر (صبح) چیست؟

جواب
1- قصاص نمی‌شود اما دیه آن را باید بپردازد.
2- جایز است مگر در حالت اِحرام.
3- نماز صبح و نماز عصر.
4- برای قاری و شنونده سنت است.
5- آن است که مؤذن بگوید: «الصَّلاَةُ خَيْرٌ مِنَ النَّوْمِ».

سؤال
1- وضوگرفتن با آب دریا دارای چه حکمی است؟
2- حکم نماز تحیة المسجد در اوقات نهی شده چیست؟
3- چه روزه‌ایی بعد از روزۀ ماه رمضان از همه روزه‌ها بزرگتر است؟
4- ارکان حج را نام ببرید؟
5- ائمه اربعه را نام ببرید؟

جواب
1- جایز است.
2- در همه اوقات مشروع و صحیح است.
3- روزه ماه محرم.
4- احرام طواف سعی بین صفا و مروه وقوف در عرفه.
5- امام مالک/ امام ابوحنیفه/ امام احمد بن حنبل/ امام شافعی/.

سؤال
1- ایام البِیض چه روزهای می‌باشد؟
2- روز عاشورا در چه ماهی است؟
3- سفر نکنید الا به سوی سه مسجد، آن مساجد کدامند؟
4- چهار نفر نماز جمعه بر آنها واجب نیست چه کسانی هستند؟
5- در نماز میت چند تکبیر وجود دارد؟

جواب
1- 13 14 15 هر ماه را ایام البیض گویند.
2- در ماه محرم.
3- مسجد الحرام مسجد نبوی مسجدالاقصی
4- بنده زن کودک مریض و مسافر.
5- چهار تکبیر.

سؤال
1- اهل زکات چند دسته‌اند؟
2- حکم طهارت چیست؟
3- حد فاصل بین مسلمان و کافر چیست؟
4- حکم اذان چیست؟
5- زن چه مدت برای شوهرش که فوت نموده سوگواری می‌کند؟ (یعنی عده نگه می‌دارد).

جواب
1- 8 دسته‌اند (مستمندان بیچارگان گردآورندگان زکات برای کافرانی که انتظار مسلمان‌شدنشان می‌رود بندگان بدهکاران تقویت دین خدا مسافران وامانده در راه.
2- واجب است به حکم کتاب و سنت.
3- ترک نماز.
4- فرض کفایه است اما برای مسافر و بادیه‌نشین سنت است.
5- چهار ماه و ده روز.

سؤال
1- ارکان روزه را نام ببرید؟
2- حاجی طواف را از کجا شروع می‌کند؟
3- حد ساحر چیست؟
4- ماه رمضان چگونه معلوم و مشخص می‌گردد؟
5- آیا زکات بر مسلمان در ماشین شخصی واجب است؟

جواب
1- اول نیت دوم خودداری کردن از آنچه روزه را باطل می‌کند. سوم زمان تعیین شده از فجر تا غروب.
2- از حجر الاسود شروع می‌کند.
3- باید گردنش را با شمشیر بزنند.
4- با دیدن هلال یا با کامل‌شدن سی روز ماه شعبان.
5- خیر زکات به آن تعلق نمی‌گیرد.

سؤال
1- بهترین روزه نزد خدا کدام است؟
2- اولین موضوعی که در روز قیامت در میان مردم قضاوت خواهد شد چه چیزی می‌باشد؟
3- انواع ربا را نام ببرید؟
4- چه وقت حج واجب شد؟
5- انواع نیت در حج کدامند؟

جواب
1- روزه حضرت داود÷ که یک روز در میان روزه می‌گرفت.
2- در مورد خون (قتلی که در میان مردم صورت گرفته است).
3- ربا الفضل (ربا با افزایش) ربا النسیئه (ربا با تأخیر) ربا القرض (معامله ربوی به صورت قرض).
4- در سال نهم هجری.
5- نیت به حج عمره (حج تمتع) نیت به حج کامل (افراد) نیت به هردو (قران).

سؤال
1- جایگاهی که فاقد قبله است کجاست؟
2- کفارۀ آب دهن انداختن در مسجد چیست؟
3- آیا حج‌کردن زن به جایمرد جایز است؟
4- آیا زن باید در برابر شوهر خواهرش حجاب را رعایت کند؟
5- پیامبر ج می‌فرماید: «أَنَا ابن الذَّبِيحَيْنِ» من فرزند و قربانی هستم آن دو نفر چه کسانی هستند؟

جواب
1- بالای کعبه.
2- پوشاندن و پنهان‌کردن آن زیر خاک (تمییزکردن آن).
3- بلی جایز است.
4- خودش را می‌پوشاند، زیرا شوهر خواهر از محارم نیست.
5- حضرت اسماعیل بن ابراهیم عليهما السلام – عبدالله‌بن عبدالمطلب (پدر پیامبر ج).

سؤال
1- از مهمترین سران کفر چه کسی بود؟
2- ذات الهجرتین لقب چه کسی است؟
3- اول کسی که امر به اذان اول در جمعه می‌کرد چه کسی بود؟
4- چه کسی از شانۀ پیامبر ج برای سرنگون‌کردن بت‌ها بالا رفت؟
5- قاتل حضرت علیس چه کسی بود؟

جواب
1- ابوجهل بن هشام.
2- رقیهل دختر پیامبر اسلام ج.
3- حضرت عثمان بن عفانس.
4- حضرت علی بن ابی طالبس.
5- عبدالرحمن ابن ملجم.

سؤال
1- ملائکه به صورت چه کسی نازل شدند؟
2- حواری رسول الله ج چه کسی بود؟
3- اولین تیر را در اسلام چه کسی پرتاب کرد؟
4- امین امت اسلامی چه کسی بود؟
5- پیامبر ج این جمله را در مورد چه کسی فرمود: گام‌هایش در روز قیامت از کوه احد سنگین‌تر است؟

جواب
1- حضرت زبیر بن عوامس.
2- حضرت زبیر بن عوامس.
3- سعد بن ابی وقاصس.
4- ابوعبیده عامر بن الجراحس.
5- حضرت عبدالله بن مسعودس.

سؤال
1- این حدیث را کامل کنید؟ «لو نجا أحدٌ من ضمة القبر لنجا منها» (........)
2- چه کسی حضرت عمرس را به قتل رسانید؟
3- ذات النطاقین لقب چه کسی است؟
4- چه کسی صاحب سرّ پیامبر ج بود؟
5- چه کسی است که با پای لنگش پا در بهشت گذاشته است؟

جواب
1- سعد (یعنی سعد بن معاذ)س.
2- ابولؤلؤ مجوسی.
3- اسماء دختر حضرت ابوبکرب.
4- حذیفه بن الیمانس.
5- عمرو بن الجموحس.

سؤال
1- حضرت یونس÷ به سوی چه قومی مبعوث شد؟
2- پیامبر ج هنگامی که وارد قباء شدند در منزل چه کسی سکنی گزید؟
3- سردسته منافقین در مدینه چه کسی بود؟
4- اول کسی که سنت حسنه دو رکعت نماز قبل از موت را به یادگار گذاشت؟
5- چه کسی پیامبر ج را در هجرت از مکه به مدینه همراهی می‌کرد؟

جواب
1- به سوی اهل نینوی در سرزمین موصل.
2- نزد کلثوم بن الهدمس.
3- عبدالله ابن ابی بن سلول.
4- خبیب بن عدیس.
5- ابوبکر صدیقس.

سؤال
1- امام مؤذنین تا روز قیامت چه کسی است؟
2- اول دفعه چند نماز بر امت محمد ج فرض شد؟
3- اولین نماز جمعه پیامبر ج در مدینه در کجا بود؟
4- زمانی که پیامبر ج با حضرت خدیجهل ازدواج کرد, چند سال داشت؟
5- قاری قرآن مدینه چه کسی است؟

جواب
1- بلال بن رباحس.
2- پنجاه نماز.
3- در میان قبیله بنی سالم بن عوف و الان مسجد الجمعه نامیده می‌شود.
4- بیست و پنج سال.
5- مصعب بن عمیرس.

سؤال
1- کدام شهید است که توسط گروه باغیه (نافرمان) به قتل رسید؟
2- شهید مصلوب (به دار کشیده شده) چه کسی است؟
3- چه کسی سه بار هجرت کرده است؟
4- چه وقت درهای توبه بسته می‌شود؟
5- حشره‌ای که پیامبر ج دستور به قتل آن داده است چیست؟

جواب
1- عمار بن یاسرس.
2- خبیب بن عدی انصاریس.
3- ابوموسی اشعریس.
4- هنگامی که خورشید از مغرب طلوع کند و هنگامی که روح از بدن انسان در حال خارج‌شدن است.
5- وزغ.

سؤال
1- حدیث را کامل کنید؟ «يَا غُلَامُ، سَمِّ اللَّهَ تعالى وَكُلْ بِيَمِينِك..........» ای فرزند با بسم الله خوردن را شروع و با دست راست بخور.........) متفق علیه.
2- این الله (خدا کجاست)؟
3- مراد از سند حدیث چیست؟
4- آیا روز قیامت مردم خداوند را خواهند دید؟
5- اولین صحابه که در قبرستان بقیع دفن شد چه کسی بود؟

جواب
1- ........ وَكُلْ مِمَّا يَلِيكَ. آنچه که جلو خودت است بخور.
2- در آسمان و همه جا.
3- بیان زنجیره منظم راویان حدیث.
4- بله فقط مؤمنان سعادت رؤیت پروردگار را خواهند داشت.
5- عثمان بن مظعونس.

سؤال
1- تعداد مردانی که در هجرت اول مهاجرت کردند چند نفر بودند؟
2- اولین شهید در غزوه بدر از انصار چه کسی بود؟
3- اولین چیز که در روز قیامت از انسان سؤال کرده می‌شود، چیست؟
4- حدیث را تکمیل کنید؟ «اللَّهُمَّ لاَ عَيْشَ إِلاَّ........» متفق علیه «پروردگارا هیچ زندگی‌ایی نیست مگر.........».
5- حکم حدیث حسن چیست؟

جواب
1- 10 مرد.
2- عمیر بن الحمامس و گفته شده: حارثه بن سراقهس.
3- نماز.
4- «.......عَيْشَ الآخِرَةْ» مگر زندگی و حیات آخرت.
5- حدیث حسن می‌تواند حجت باشد.

سؤال
1- تعداد مجاهدین مسلمان در غزوه بدر چند نفر بودند؟
2- ملائکه از چه آفریده شده‌اند؟
3- آیا ایمان ثابت است؟
4- اولین کسی که علم فقه را نوشت و تدوین کرد چه کسی بود؟
5- حدیث را کامل کنید؟ «إِنَّ اللَّهَ يَبْسُطُ يَدَهُ بِاللَّيْلِ لِيَتُوبَ مُسِىءُ النَّهَارِ...»

جواب
1- 314 مرد و به قولی 315.
2- ملائکه از نور خلق شده‌اند.
3- خیر. ایمان با اطاعت و بندگی خدا زیاد و قوی می‌شود و با گناه و نافرمانی ضعیف و کم می‌شود.
4- امام ابوحنیفه/.
5- «... وَيَبْسُطُ يَدَه بِالنَّهَارِ لِيَتُوبَ مُسِىءُ اللَّيْلِ حَتَّى تَطْلُعَ الشَّمْسُ مِنْ مَغْرِبِهَا» خداوند دست خود را در شب باز می‌کند تا گناهکاران روز توبه کنند و همچنین دست خود را در روز باز می‌کند تا گناهکاران شب توبه کنند تا زمانی که خورشید از مغرب طلوع کند.

سؤال
 1- اولین کسی که علم اصول فقه را نوشت چه کسی بود؟
2- صحابی که پیامبر, در مورد او فرمود: «مرحبا بالركب المهاجر».
3- اولین کسی که حدیث را تدوین کرد چه کسی بود؟
4- کدام صحابی است که در کعبه به دنیا آمد؟
5- غزوه تبوک در چه سالی واقع شد؟

جواب
1- امام شافعی/.
2- عکرمهس بن ابی جهل.
3- محمد بن سليم بن شهاب الزهری/.
4- حکیم بن حزامس.
5- در ماه رجب سال نهم هجری.

سؤال
1- کوچکترین شهید غزوه بدر کیست؟
2- بهشت، مشتاق سه نفر است آنها چه کسانی هستند؟
3- اولین کسی که حدیث مجرد را نوشت چه کسی بود؟
4- حدیث را کامل کنید؟ «لا يَحِلُّ لِمُسْلِمٍ أَنْ يَهْجُرَ أَخَاهُ.........» متفقه علیه.
5- واضِع علم عروض کیست؟

جواب
1- عمیر بن ابی وقاصس.
2- علی ابن ابی طالبس عمار بن یاسرب سلمان فارسیش.
3- امام بخاری/ صاحب صحیح بخاری که بعد از قرآن مهمترین منبع دینی ما مسلمانان است.
4- «فَوْقَ ثَلاث».
5- خلیل ابن احمد فراهیدی/.

سؤال
1- کدام صحابی است که ملقب به ذوالنور است؟
2- اولین کسی که در باره مغازی نوشت چه کسی بود؟
3- کیست آن صحابی که به خاطر مرگش, عرش الرحمن به لرزه افتاد؟
4- چه کسی است که ملقب به «امیرالأمراء» است؟
5- شیخ الاسلام لقب چه کسی است؟

جواب
1- طفیل بن عمروالدوسیس.
2- عروه بن الزبیر.
3- سعد بن معاذس.
4- ابوعبیده بن جراحس.
5- امام احمد بن عبدالحلیم ابن تیمیهس.

سؤال
1- چه کسی مراسم حج را به صورت سِرّی انجام داد؟
2- اولین سفیر در اسلام کیست؟
3- زنی که همسر دو خلیفه از خلفای اسلام بود چه نام داشت؟
4- روز قیامت کدام یک از اعضای بدن انسان سخن خواهد گفت؟
5- کدام صحابی است که توسط جن کشته شد؟

جواب
1- خالد بن ولیدس.
2- مصعب بن عمیرس.
3- اسماء دختر عمیسس.
4- دستها و پاهای انسان.
5- سعد بن عبادهس.

سؤال
1- کدام پیامبر است که سه شبانه روز روزه عدم کلام (سخن نگفتن) گرفت تا خداوند فرزندی به او بدهد؟
2- اولین زنی که گوش‌هایش را سوراخ کرد چه کسی بود؟
3- چه کسی است که ملائکه از او شرم می‌کنند؟
4- کدامیک از پیامبران نجار بود؟
5- چه کسی جالوت را به قتل رسانید؟

جواب
1- حضرت زکریا÷.
2- هاجر همسر حضرت ابراهیم÷.
3- عثمان بن عفانس.
4- حضرت زکریا÷.
5- حضرت داود÷ او را به قتل رسانید.

سؤال
1- کدامیک از اصحاب پیشنهاد تغییر مکان در غزوه بدر را داد؟
2- کدام زن است که خداوند به او وحی (الهام) کرد؟
3- کدام زمینی است که خورشید تنها یک دفعه بر آن تابیده است؟
4- کدام مادری است که فرزندی نزاده است؟
5- منفورترین نام‌ها نزد خداوند کدام است؟

جواب
1- حباب بن المنذر بن عمروس.
2- مادرموسی÷ ﴿وَأَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰٓ أُمِّ مُوسَىٰٓالآیه. يعنی: [وحی (الهام) كرديم به مادر موسى].
3- زمین رودخانه یا بحری که خداوند آن را برای حضرت موسی و یارانش شکافت.
4- أم القری [مادر قریه‌ها]، مکة المکرمه ﴿وَلِتُنذِرَ أُمَّ ٱلۡقُرَىٰ ﴿uÉأçGÏj9 ¨Pé& 3tà)ø9$# الآیه.
5- مردی که نامیده شود فرمانروای فرمانروایان یا شاه شاهان.

سؤال
1- کدام زن است که زاده نشده است؟
2- نام زن یهودی که پیامبر ج با او ازدواج کرد چه بود؟
3- چه کسی سرپرستی حضرت مریمu را به عهده گرفت؟
4- ابوالأنبیاء لقب کدام پیامبر است؟
5- آیۀ ﴿سَأَلَ سَآئِلُۢ بِعَذَابٖ وَاقِعٖ ١ در مورد چه کسی نازل شد؟

جواب
1- حضرت حواء÷.
2- صفیه بنت حییل.
3- حضرت زکریا÷ سرپرستی حضرت مریم را به عهده گرفت.
4- حضرت ابراهیم÷.
5- در مورد نضر بن حارث که خود را نفرین کرد و خواستار عذاب شد، پس در روز بدر دچار آن عذاب گردید.

سؤال
1- معنی آیۀ ﴿فَفِدۡيَةٞ مِّن صِيَامٍ أَوۡ صَدَقَةٍ أَوۡ نُسُكٖۚ [البقرة: 196] چیست؟
2- در چه آیه‌ای کلمۀ «فقر» وارد شده است؟
3- حکم سجده تلاوت قرآن چیست؟
4- کدام آیه است که در آن لفظ «أک» ذکر شده است؟
5- در سورۀ مبارکه «عبس وتولی» منظور از الأعمی چه کسی است؟

جواب
1- صدقۀ سه روز روزه، یا دادن خوراک یک روز شش نفر فقیر، ذبح گوسفند و تقسیم آن بین فقراء.
2- ﴿ٱلشَّيۡطَٰنُ يَعِدُكُمُ ٱلۡفَقۡرَ [البقرة: 268]. «شیطان، شما را از فقر و تنگدستی می­ترساند».
3- سنت موکده است.
4- ﴿وَلَمۡ أَكُ بَغِيّٗا ٢٠ [مریم: 20] «و خودم نیز زن بدکاره‌ای نبوده‌ام».
5- منظور عبدالله بن ام مکتومس.

سؤال
1- کدام قوم‌ها باران سنگ بر آنها نازل شد؟
2- کدام قومها صوت شدید (صدای مهیب) آنها را گرفت و نابود کرد؟
3- چه کسی خداوند او را با مال و دارائیش در زمین فرو برد؟
4- آیۀ ﴿إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَٱلَّذِينَ هَادُواْ... [البقرة: 62] در مورد چه کسی نازل شد؟
5- چه قومی خداوند با غرق‌کردن ،آنها را نابود کرد؟

جواب
1- قوم لوط و قوم عاد.
2- قوم شعیب و ثمود.
3- قارون.
4- در مورد سلمان فارسیس.
5- قوم نوح و فرعون و لشکریانش.


سؤال
1- چه کسی هم خودش و هم پدرش و هم جدش و هم جد پدرش پیامبر بودند؟
2- کدام سوره است که با اسم میوه انجیر (تین) آغاز می‌شود؟
3- کدام آیه است که کلمۀ «الهدهد» در آن ذکر شده است؟
4- کدام سوره است که با نام دو پیامبر پایان می‌پذیرد؟
5- چه کسانی اهل الله می‌باشند؟

جواب
1- پیامبر خدا حضرت یوسف بن یعقوب بن اسحاق بن ابراهیم.
2- سورۀ مبارکۀ تین.
3- ﴿وَتَفَقَّدَ ٱلطَّيۡرَ فَقَالَ مَا لِيَ لَآ أَرَى ٱلۡهُدۡهُدَ [النمل: 20] «و (سليمان‏) جوياى حال پرندگان شد؛ پس گفت: مرا چه شده كه هدهد را نمى‏بينم».
4- سورۀ مبارکه الاعلی ﴿صُحُفِ إِبۡرَٰهِيمَ وَمُوسَىٰ ١٩ الآیة. يعنی: [صحيفه‌های ابراهيم وموسی].
5- پیروان راستین قرآن.

سؤال
1- در قرآن دو مرتبه کلمه «المعصیة» با تاء کشیده ذکر شده است آن دو مورد را ذکر کنید؟
2- کدام سوره بعد از سوره مبارکه فتح نازل شد؟
3- آن چیست که ما آن را تلاوت می‌کنیم، اما خداوند آن را خلق نکرده است؟
4- معنای آیۀ ﴿وَرَتِّلِ ٱلۡقُرۡءَانَ تَرۡتِيلًا ٤ چیست؟
5- جمله زیر را کامل کنید؟ «الْعِبْرَةَ بِعُمُومِ اللَّفْظِ......»؟

جواب
1- در سوره مبارکه مجادله دو مرتبه «ومعصیت الرسول» آیه‌های 8 و 9 تکرار شده است.
2- سوره المسد.
3- قرآنکریم چون کلام خدا جزء مخلوقات نیست، بلکه صفت خداوند عزیز می‌باشد.
4- «یعنی قرآن را با دقت و تأمل و شمرده همراه با تدبر بخوان».
5- «.....لا بخصوصِ السَّبَبِ».

سؤال
1- آیه‌ای که در آن کلمه «الجیاد»([4]) ذکر شده بنویسید؟
2- زهراوان (دو گل و دو غنچه) در قرآن کدام است؟
3- ترجمان القرآن لقب چه کسی است؟
4- در کدام آیه کلمه «شهر (ماه)» به صورت مفرد و کلمه «شهور (ماه‌ها)» ذکر شده است؟
5- در کدام سوره «بسم الله الرحمن الرحیم» دو بار تکرار شده است؟

جواب
1-   ﴿إِذۡ عُرِضَ عَلَيۡهِ بِٱلۡعَشِيِّ ٱلصَّٰفِنَٰتُ ٱلۡجِيَادُ ٣١ [ص: 31]. «زمانی (را یاد کن) که اسبهای تیزپا بر او عرضه شد».
2- منظور از زهراوان دو سورۀ مبارکه بقره و آل عمران می‌باشد.
3- حضرت عبدالله بن عباسب.
4- ﴿إِنَّ عِدَّةَ ٱلشُّهُورِ عِندَ ٱللَّهِ ٱثۡنَا عَشَرَ شَهۡرٗا [التوبة: 36]. «تعداد ماه‌ها(ی سال) نزد پروردگار در کتابش از روزی که آسمان­ها و زمین را آفرید، دوازده ماه است».
5- سورۀ مبارکه نمل.
سؤال
1- در قرآن نام چند پیامبر ذکر شده است؟
2- مشهورترین گاو کدام است؟
3- در کدام آیه کلمۀ «الصدیق» ذکر شده است؟
4- آیه‌ای که در آن کلمه «اللحیة» ذکر شده کدام است؟
5- در آیۀ ﴿إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ ٱلۡأَبۡتَرُ ٣ مقصود کیست؟ «دشمن توست که دم بریده و بی‌نسل است».

جواب
1- 25 پیامبر.
2- گاوی که خداوند به بنی اسرائیل امر کرد که آن را ذبح کنند.
2-   ﴿يُوسُفُ أَيُّهَا ٱلصِّدِّيقُ [یوسف: 46] «ای یوسف، راستگو!».
4- آیۀ ﴿قَالَ يَبۡنَؤُمَّ لَا تَأۡخُذۡ بِلِحۡيَتِي وَلَا بِرَأۡسِيٓۖ [طه: 94]. «گفت: ای برادر! ریش و سرم را مگیر».
5- عاص بن وائل.

سؤال
1- کدام سوره است که تمام آیاتش با حرف سین ختم می‌شود؟
2- در کدام آیه لفظ «فک» وارد شده است؟
3- در آیۀ ﴿عَلَّمَهُۥ شَدِيدُ ٱلۡقُوَىٰ ٥ [النجم: 5] مقصود کیست؟
4- پنج سوره در قرآن با الحمد لله آغاز می‌شوند آنها را نام ببرید؟
5- در کدام آیه کلمه «یثرب» ذکر شده است؟

جواب
1- سورۀ مبارکه الناس.
2- ﴿ وَمَآ أَدۡرَىٰكَ مَا ٱلۡعَقَبَةُ ١٢ فَكُّ رَقَبَةٍ ١٣ [البلد: 12-13].
3- منظور حضرت جبرئیل÷ است یعنی عَلَّمَهُ القُرآنَ.
4- سوره‌های مبارکه الفاتحه – الانعام – الکهف – فاطر – سبأ.
5- ﴿وَإِذۡ قَالَت طَّآئِفَةٞ مِّنۡهُمۡ يَٰٓأَهۡلَ يَثۡرِبَ لَا مُقَامَ لَكُمۡ فَٱرۡجِعُواْۚ [الأحزاب: 13]. «و آن‌گاه که گروهی از آنان گفتند: ای اهل مدینه! جای ماندن ندارید؛ پس بازگردید».

سؤال
1- کدام سوره است که تمام آیات آن با حرف دال پایان می‌پذیرد؟
2- حدیث را تکمیل کنید؟ «مَنْ سَأَلَ الله تَعَالَى الشَّهَادَةَ بِصِدْقٍ......».
3- حدیث را تکمیل کنید؟ «مَنْ ماتَ وَلَمْ يَغْزُو لَمْ يَحْدث به نَفْسَهِ.......».
4- کدام آیه است که تمام حروف الفبای عربی را در خود جمع کرده است؟
5- کدام سوره است که دو سجدۀ تلاوت در آن است؟

جواب
1- سورۀ مبارکه اخلاص (توحید).
2- «.....بَلَّغَهُ مَنَازِلَ الشُّهَدَاءِ وَإِنْ مَاتَ عَلَى فِرَاشِهِ»([5]) رواه مسلم.
3- «.....ماتَ عَلَىَ شُعْبَةٍ مَنَ النِّفاقِ»([6]) رواه مسلم.
4- آخرین آیه در سورۀ مبارکه الفتح ﴿مُّحَمَّدٞ رَّسُولُ ٱللَّهِۚ وَٱلَّذِينَ مَعَهُۥ... الآیه. یعنی: (محمد ج پیامبر خدا است, و کسانی همراه وی هستند...).
5- سورۀ مبارکه حج.

سؤال
1- کدام سوره است که تمام آیات آن با حرف دال پایان می‌پذیرد؟
2- حدیث را تکمیل کنید؟ «مَنْ سَأَلَ الله تَعَالَى الشَّهَادَةَ بِصِدْقٍ......».
3- حدیث را تکمیل کنید؟ «مَنْ ماتَ وَلَمْ يَغْزُو لَمْ يَحْدث به نَفْسَهِ.......».
4- کدام آیه است که تمام حروف الفبای عربی را در خود جمع کرده است؟
5- کدام سوره است که دو سجدۀ تلاوت در آن است؟

جواب
1- سورۀ مبارکه اخلاص (توحید).
2- «.....بَلَّغَهُ مَنَازِلَ الشُّهَدَاءِ وَإِنْ مَاتَ عَلَى فِرَاشِهِ»([7]) رواه مسلم.
3- «.....ماتَ عَلَىَ شُعْبَةٍ مَنَ النِّفاقِ»([8]) رواه مسلم.
4- آخرین آیه در سورۀ مبارکه الفتح ﴿مُّحَمَّدٞ رَّسُولُ ٱللَّهِۚ وَٱلَّذِينَ مَعَهُۥ...الآیه.
5- سورۀ مبارکه حج.

سؤال
1- کدام سوره است که مستحقان هشتگانه زکات را بیان می‌کند؟
2- تاریکی‌های سه‌گانه‌ایی که جنین را احاطه کرده کدام است؟
3- حرف قلب در تجوید کدام حرف است؟
4- شهر اَمن و امان کجاست؟
5- دو مسافرت الشتاء (زمستان) والصیف (تابستان) که در سورۀ مبارکه قریش ذکر شده به کجا بود؟

جواب
1- سورۀ مبارکه توبه آیۀ 60.
2- تاریکی شکم – تاریکی رحم – تاریکی مَشیمه (پوستی که به بچه در رحم احاطه دارد).
3- حرف باء.
4- مکه مکرمه.
5- در زمستان به سوی یمن و در تابستان به طرف شام سفرهای تجاری اهل مکه صورت می‌گرفت.

سؤال
1- حکم کسی که مسح گوش‌هایش را تا تمام‌کردن نماز فراموش کرده چیست؟
2- حکم کسی که بر عمامه مسح کرده و بعد آن را در نماز از سر برداشته چیست؟
3- حکم کسی که در سفر قبل از طلوع خورشید از خواب بیدار شده و آب دور است (آب در دسترس نیست) چیست؟

جواب
1- امام احمد/ فرمود: امیدوارم که نمازش پذیرفته شده باشد.
2- وضو را تازه و نماز را دوباره بخواند.
3- دنبال آب می‌گردد و اگر ترسید که خورشید طلوع تیمم می‌کند و نمازش را می‌خواند.

سؤال
1- کسی که تیمم کرد و نماز خواند و بعداً آب را در وقت نماز یافت آیا باید نماز را دوباره بخواند؟
2- وقتی که مردی در روز جمعه وارد مسجد می‌شود در حالی که امام خطبه می‌خواند چکار می‌کند؟
3- حدیث زیر را کامل کنید؟ «مَنْ كَانَ آخِرُ كَلَامِهِ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ......».
4- حدیث زیر را کامل کنید؟ «اتَّقُوا النَّارَ وَلَوْ.......».

جواب
1- امام احمد/ می‌فرماید نماز را دوباره نمی‌خواند اما ابن المسیب/ می‌فرماید باید نماز را دوباره اداء کند.
2- سریع دو رکعت نماز تحیة المسجد می‌خواند.
3- .......دَخَلَ الْجَنَّةُ» رواه ابوداود و حاکم.
4- ......بِشِقِّ تَمْرَةٍ» متفق علیه.

سؤال
1- چگونه در یک ساعت زنی دو بار ازدواج کند و دو بار طلاق داده می‌شود؟
2- حدیث را تکمیل کنید؟ «الدُّنْيَا سِجْنُ الْمُؤْمِنِ......»([9]).
3- حدیث را تکمیل کنید؟ «مَنْ أَحْدَثَ فِى أَمْرِنَا هَذَا مَا لَيْسَ مِنْهُ.....»([10]).
4- حدیث را تکمیل کنید؟ «إِيَّاكُمْ وَالظَّنَّ.........».
5- حدیث را تکمیل کنید؟ «سِبَابُ الْمُسْلِمِ فُسُوقٌ..........»([11]).

جواب
1- ازدواج می‌کند شوهرش قبل از این که با او رابطه زناشویی داشته باشد او را طلاق می‌دهد، سپس آن زن ازدواج می‌کند و بعد طلاق داده می‌شود.
2- «.......وَجَنَّةُ الْكَافِرِ» رواه مسلم.
3- «..........فَهُوَ رَدٌّ».
4- «.........فَإِنَّ الظَّنَ أَكْذَبُ الْحَدِيثِ» متفق علیه.
5- «........وَقِتَالُهُ كُفْرٌ» متفق علیه.

سؤال
1- حدیث را تکمیل کنید؟ «عينان لا تمسها النار......».
2- کدام عبادت است که در غیر وقت مخصوص خودش انجام نمی‌شود؟
3- نکاح سهگ زن حرام است مگر بعد از انجام کاری آن سه کدامند.
4- حکم زنی که غسل بر او واجب شده، اما پوشش و جایی دور از نظر نامحرم برای غسل‌کردن نیات چیست؟
5- حکم کسی که آلوده به نجاست است و نماز می‌خواند اما حکم آن را نمی‌داند چیست؟

جواب
1- «.......عين بكت من خشية الله وعين باتت تحرس في سبيل الله» (چشمی که از ترس و خشیت خدا بگرید و چشمی که در راه خدا نگهبانی بدهد) رواه الترمذی.
2- حج.
3- خواهر زن – عمه زن – خاله زن. ازدواج با این سه حرام است. مگر این که مرد از زنش جدا شود بعد می‌تواند با آنها ازدواج کند.
4- غسل را به تأخیر می‌اندازد و اگر ترسید که وقت نماز تمام شود, تیمم می‌کند و آن را به جای غسل انجام می‌دهد و نمازش را می‌خواند.
5- نمازش صحیح نیست و باید نمازش را اعاده کند.

سؤال
1- حدیث را تکمیل کنید؟ «إنَّ اللهَ تَعَالَى يَغَارُ وَغَيْرَة اللهِ.........».
2- حدیث را تکمیل کنید؟ «اثْنَتَانِ فِى النَّاسِ هُمَا بِهِمْ كُفْرٌ..........».
3- حدیث را تکمیل کنید؟ «مَنْ جَهَّزَ غَازِيًا فِى سَبِيلِ اللَّهِ..........».
4- حدیث را تکمیل کنید؟ «مَنْ لا يَرْحَمِ النَّاسَ..........».

جواب
1- «أنْ يَأْتِيَ المَرْءُ مَا حَرَّمَ اللهُ عَلَيْهِ» متفق علیه. خداوند به غیرت آورده می‌شود و غیرت خداوند این است که انسان انجام دهد و حلال بداند آنچه را که خداوند حرام کرده است.
2- «الطَّعْنُ فِى النَّسَبِ وَالنِّيَاحَةُ عَلَى الْمَيِّتِ» متفق علیه. دو خصلت در میان مردم است که آن دو از خصلت کافران است یکی طعنه‌زدن و بدگویی‌کردن و رسواکردن دیگران در نژاد و قرابت اجدادی و دیگری نوحه‌خوانی بر مرده.
3- «فَقَدْ غَزَا» متفق علیه. هرکس مجاهد و رزمنده‌ایی را در راه خدا مجهز و آماده کند او نیز جهاد کرده است.
4- «لا يَرْحَمُهُ اللَّهُ» متفق علیه. یعنی هرکس به مردم رحم نکند خداوند نیز به او رحم نخواهد کرد.

سؤال
1- حدیث زیر را کامل کنید؟ «أَفْضَلُ الْجِهَادِ......».
2- حدیث زیر را کامل کنید؟ «الجنة أقرب لأحدكم من......».
3- حکم مردی که در سفر است و آب را جز با پول نمی‌یابد آیا آب را می‌خرد و با آن وضو می‌گیرد یا تیمم می‌کند؟
4- حکم زن مستحاضه([12]) چیست؟

جواب
1- «......كَلِمَةُ حَقٍّ عِنْدَ سُلْطَانٍ جَائِرٍ» یعنی بهترین جهاد گفتن سخن حقی است نزد پادشاه و فرمانروایی ستمگر.
2- «.....شراك نعله والنار مثل ذلك» رواه بخاری. بهشت به یکی از شما از بند کفشش نزدیکتر است و همچنین آتش جهنم.
3- اگر قدرت داشت آب را می‌خرد و وضو می‌گیرد و اگر قدرت مالی نداشت تیمم می‌کند.
4- برای هر وقت نماز پنبه بر خود می‌گیرد و وضو می‌گیرد و نمازش را می‌خواند.

سؤال
1- حدیث زیر را کامل کنید؟ «خَيرُ النَّاسِ مَنْ طَالَ عُمُرهُ......».
2- حدیث زیر را کامل کنید؟ «الَّذِي يَشْرَبُ فِي آنِيَةِ الفِضَّةِ......».
3- حدیث زیر را کامل کنید؟ «لا يَخْلُو رَجُلٌ بامْرَأَةٍ......»
4- حدیث زیر را کامل کنید؟ «الدُّنْيَا مَتَاعٌ وَخَيرُ مَتَاعِهَا.......»
5- حدیث زیر را کامل کنید؟ «لَيْسَ الشَّدِيدُ بِالصُّرَعَةِ إنَّمَا الشَّدِيدُ........»



جواب
1- «......وَحَسُنَ عَمَلُهُ» بهترین مردم کسی است که عمرش طولانی و عملش صالح و نیکو باشد. رواه الترمذی
2- «......إِنَّمَا يُجَرْجِرُ فِي بَطْنِهِ نَارَ جَهَنَّمَ» کسی که در ظرف نقره‌ایی آب بنوشد آتش جهنم در شکمش صدا می‌دهد متفق علیه.
3- «.........إِلا وَمَعَهَا ذُو مَحْرَمٍ» هیچ مردی با هیچ زنی خلوت نکند، مگر این که محرمی زن را همراهی کند.
4- «.........المَرْأَةُ الصَّالِحَةُ» زندگی دنیا متاع و کالایی است و بهترین متاع دنیا زن مؤمنه و صالحه است. رواه مسلم
5- «........الَّذِي يَمْلِكُ نَفْسَهُ عِنْدَ الْغَضَبِ» متفق علیه شجاعت این نیست که بر دیگران غلبه کنید و پیروز شوید، بلکه شجاعت این است که به هنگام عصبانیت خودت را کنترل کنید.

سؤال
1- حدیث را تکمیل کنید؟ «رُبَّ أَشْعَثَ مَدْفُوعٍ بِالأَبْوَابِ........»
2- حکم کسی که میداند سخن‌گفتن در نماز حرام است، اما فراموش می‌کند که نماز را باطل می‌کند چیست؟
3- حکم کسی که مسلمانی را در دارالحرب (سرزمین دشمن) به گمان این که دشمن است می‌کشد چیست؟
4- حکم کسی که در جایزبودن قصر و جمع نماز, شک دارد چیست؟
5- حدیث را کامل کنید؟ «إِنَّ بَيْنَ الرَّجُلِ وَبَيْنَ الشِّرْكِ وَالْكُفْرِ.........»


جواب
1- «لَوْ أَقْسَمَ عَلَى اللَّهِ لأَبَرَّهُ» رواه مسلم. چه بسیاری آدم‌های ژولیده و رانده شده که اگر دعا کنند خداوند جوابش را می‌دهد و دعایشان قبول می‌کند.
2- نمازش باطل است و باید دوباره آن را اعاده کند.
3- نه قصاص می‌شود و نه دیۀ آن را می‌پردازد.
4- بر او واجب است که نمازش را کامل بخواند.
5- «.......تَرْكُ الصَّلاَةِ» رواه مسلم یعنی حد فاصل بین انسان با شرک و کفر ترک نماز است.

سؤال
1- حدیث را کاملا کنید؟ «لا يُؤْمِنُ أَحَدُكُمْ حَتَّى يُحِبَّ لأَخِيهِ.......»
2- حکم کسی که شک کرده که آیا در رکوع قبل از بلندشدن به امام رسیده است یا نه چیست؟
3- بعد از احرام‌بستن به حج عمره رکنی که بعد از احرام باید صورت گیرد کدام است؟
4- قال رسول الله ج: «أُحِلَّتْ لَنَا مَيْتَتَانِ وَدَمَانِ» (برای ما گوشت دو خودمرده (مردار) و دو خون حلال شده است) آن دو کدامند؟
5- چه کسی آشکارا و بدون هیچ ترسی از مکه به مدینه مهاجرت کرد؟

جواب
1- «......مَا يُحِبُّ لِنَفْسِهِ» متفق علیه. هیچیک از شما ایمان نیاورده تا آنچه را که برای خودش می‌خواهد برای برادر دینش نیز بخواهد.
2- به آن رکعت نرسیده، زیرا اصل عدم رسیدن است.
3- طواف بیت الله.
4- دو مردار (ملخ و ماهی) و دو خون (جگر و طحال).
5- حضرت عمر بن خطابس.

سؤال
1- تعداد انصار که در عقبه اول با پیامبر ج بیعت کردند چند نفر بودند؟
2- چه کسی در احزاب (خندق) پیشنهاد کندن خندق را داد؟
3- الماحی - العاقب - الحاشر القاب چه کسی هستند؟
4- اولین کسی که در بارۀ مغازی (جنگ‌های پیامبر ج) کتاب نوشت چه کسی بود؟
5- کدام یهودی تلاش کرد که با سم پیامبر ج را به قتل برساند؟

جواب
1- دوازده مرد.
2- سلمان فارسیس.
3- القاب حضرت محمد ج .
4- عروه بن الزبیر .
5- زینب دختر حارث زن سلام بن مشکم.

سؤال
1- چه کسی است که قبل از این که یک سجده برای خدا ببرد, در جنگ احد شهید شد؟
2-کدام صحابی است که نذر کرده بود که مشرکی را لمس نکند و اجازه ندهد مشرکی او را لمس کند؟
3- شبیه‌ترین مردم به رسول الله ج کیست؟
4- در گفته حضرت عمرس منظور از «سیدنا... واعتق سیدنا» چه کسانی است؟
5- اولین شهید مسلمانان در غزوه بدر چه کسی بود؟

جواب
1- عرو بن ثابت بن وقش (الأصیوم)س چون در همان روز احد ایمان آورد.
2- عاصم بن ثابتس.
3- حضرت حسن بن علی بن ابی طالبب.
4- منظور از سید اول حضرت ابوبکرس و سید دوم حضرت بلالس.
5- حضرت مهج بندۀ آزادشدۀ حضرت عمرس.

سؤال
1- تعداد تیراندازان در غزوه احد چند نفر و فرمانده آنها چه کسی بود؟
2- چه کسانی در حادثه إفک (بهتان بزرگ) شلاق زده شدند؟
3- زنان دو پیامبر علیهم السلام, حیات و زندگی دنیا را بر آخرت ترجیح دادند آن دو پیامبر علیهم السلام کدامند؟
4- چه زنی پیامبر ج با او ازدواج کرد در حالی که از انصاری بود؟
5- حضرت هود÷ به سوی چه قومی مبعوث شد و مجازات آنها چه بود؟
جواب
1- 50 مرد و فرمانده آنها عبدالله بن جبیر الأوسیس بود.
2- حسان بن ثابت مسطح بن اثاثه حمنه بنت حجش.
3- زنان حضرت نوح و حضرت لوط علیهم السلام .
4- ماریه قبطیل.
5- به سوی قوم عاد فرستاده شد و به علت نافرمانی با باد سرد ویرانگر و سرکش از بین رفتند.

سؤال
1- معنی آیۀ ﴿لَيۡسَ عَلَيۡكُمۡ جُنَاحٌ أَن تَبۡتَغُواْ فَضۡلٗا مِّن رَّبِّكُمۡۚ  [البقرة: 198] چیست؟
2- حدیث را تکمیل کنید؟ «مِنْ تَرَكَ صلاةَ العصر........»
3- حدیث را تکمیل کنید؟ «خَيْرُكُمْ مَنْ تَعَلَّمَ القُرآن..........»
4- حضرت صالحu به سوی چه قومی فرستاده شد و چگونه عذاب شدند؟
5- آیه‌ای که در آن کلمه «الفراش» ذکر شده کدام است؟

جواب
1- یعنی: «هیچ مشکل و گناهی بر شما نیست که در ایام حج به کسب و تجارت بپردازید».
2- «.....فَقَدْ حَبِط عَمَله» رواه بخاری. کسی که نماز عصر را ترک کند اعمال خیرش از بین می‌رود.
3- «........وَعَلَّمَه» رواه بخاری. بهترین شما کسی است که قرآن را یاد بگیرد و آن را به دیگران یاد دهد.
4- به سوی قوم عاد فرستاده شد و به علت نافرمانی با صدای شدید نابودکننده از بین رفتند.
5- ﴿يَوۡمَ يَكُونُ ٱلنَّاسُ كَٱلۡفَرَاشِ ٱلۡمَبۡثُوثِ ٤ [القارعة: 4]. «روزی که مردم مانند پروانه های پراگنده خواهند بود».

سؤال
1- حدیث را تکمیل کنید؟ «تَسَحَروا فَإِنَّ فِي السُّحور.........»
2- آیه‌ایی که در آن کلمه «الشوکة» ذکر شده کدام است؟
3- کدام آیه است که پیامبر ج آن را بالای صفا و مروه خواند؟
4- انواع نفس را نام ببرید؟
5- حدیث را تکمیل کنید؟ «إِذَا دَخَلَ أَحَدُكُمْ المَسْجِدَ فَلا يَجْلِسَ حَتَّى........»

جواب
1- «.......بَرَكَةُ» متفق علیه سحری بخورید چون در سحری برکت است.
2- ﴿وَتَوَدُّونَ أَنَّ غَيۡرَ ذَاتِ ٱلشَّوۡكَةِ تَكُونُ لَكُمۡ [الأنفال: 7]. «و شما دوست داشتید بر کاروان دست یابید که قدرت و سلاحی نداشتند».
3-   ﴿۞إِنَّ ٱلصَّفَا وَٱلۡمَرۡوَةَ مِن شَعَآئِرِ ٱللَّهِۖ «صفا ومروه از شعایر خدا است».
4- نفس مطمئنه نفس لوامه نفس اماره به بدیها.
4-   «........يُصَلِّيَ رَكْعَتَيْنِ» متفق علیه. هرگاه یکی از شما واورد مسجد شد قبل از نشستن دو رکعت نماز بخواند.

سؤال
1- حدیث را تکمیل کنید؟ «اِقْرَؤوا القُرآنَ فَإِنَّهُ يأتي يَوْمَ القيامَةِ........»
2- حدیث را تکمیل کنید؟ «مَنْ صَامَ رَمَضَان إيْمَانًا وَاحْتساباً......»
3- چه کسی به قومش گفت: «أَنَا رَبُّكُم الْأَعْلى»؟
4- در جزء عَمَّ چند سجدۀ تلاوت است؟
5- تعداد افراد اصحاب کهف چند نفر بودند؟

جواب
1- «شفيِعاً لِأَصحابِه» رواه مسلم - قرآن را تلاوت کنید و بخوانید، زیرا قرآن روز قیامت شفیع یارانش است.
2- «......غُفِرَ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِه» متفق علیه - کسی که روزه رمضان را بگیرد از روی ایمان و به نیت طلب ثواب تمام گناهان گذشته‌اش مورد عفو قرار می‌گیرد.
3- فرعون.
4- دو سجده یکی در سورۀ مبارکه انشقاق و دیگری در سورۀ مبارکه علق.
5- بگو پروردگارم به تعدادشان آگاهتر است و جز گروهی کمی تعدادشان را نمی‌دانند.
وآخر دعوانا أن الحمد لله رب العالمين
جمعه 10 / 10 / 76

سؤال
1- معنی لغوی قرآن چیست؟
2- معنی اصطلاحی قرآن چیست؟
3- چرا خداوند قرآن را بر حضرت محمد بن عبدالله نازل کرد؟
4- از چه زمانی نزول قرآن آغاز شد و تا چه زمانی ادامه یافت؟
5- مهمترین حکمت نزول تدریجی قرآن را با دلیل بیان کنید؟

جواب
1- قرآن مصدر مترادف برای قرائت است خداوند در سورۀ قیامه آیه‌های 17 و 18 می‌فرماید: ﴿إِنَّ عَلَيۡنَا جَمۡعَهُۥ وَقُرۡءَانَهُۥ ١٧ فَإِذَا قَرَأۡنَٰهُ فَٱتَّبِعۡ قُرۡءَانَهُۥ ١٨ قرآنه, یعنی قرائت آن سپس از معنای مصدری نقل شده و اسم برای کلام معجز و نازل شده به محمد بن عبدالله ج گردیده است.
2- بر کلام نازل شده از طرف خدا به رسول اکرم و نوشته شده در مصحف که با تواتر از آن حضرت نقل شده و با تلاوتش اظهار بندگی خدا می‌کند.
3- برای هدایت مردم و به عنوان معجزه آن حضرت, در اثبات نبوتش.
4- از زمان مبعوث‌شدن پیامبر شروع شده و تا نزدیک وفاتش ادامه یافت.
5- برای اطمینان و استواری قلب پاک پیامبر ﴿كَذَٰلِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِۦ فُؤَادَكَۖ وَرَتَّلۡنَٰهُ تَرۡتِيلٗا ٣٢ [الفرقان: 32]. «اين‏گونه (قرآن را به تدريج نازل مى‏كنيم‏) تا قلبت را با آن استوار سازيم، و آن را بر تو آرام خوانديم».


سؤال
1- معجزه چیست؟
2- چرا معجزه پیامبران از جنس چیزهایی بود که در میان قوم‌شان مشهود و دارای اهمیت بود؟
3- به چه دلیل عرب قبل از اسلام به فصاحت و بلاغت و قدرت بیان مشهور بوده‌اند؟
4- چگونه قرآن دشمنان و مخالفین را به مبارزه طلبید؟
5- اعجاز موضوعی قرآن به دو نوع تقسیم می‌شود آن دو را نام ببرید؟

جواب
1- عمل و امری فوق قدرت بشری است که پیامبران, آن را از جانب خدا برای اثبات رسالت خود و ناتوان‌کردن مخالفان ارائه می‌دهند.
2- تا در مبارزه با پیامبران در آنچه که می‌دانستند و می‌شناختند عاجز و ناتوان گردند.
3- بازار ادبی که هر ساله در مکه برگزار می‌شد و در آن شعرا، شعر خود را قرائت می‌کردند و بهترین آنها را از نظر فصاحت و بلاغت و شیوایی بیان انتخاب و بر خانۀ کعبه آویزان می‌کردند.
4- از آنها خواست که مانند قرآن را بیاورند، سپس خواست که ده سوره مانند آن را بیاورند و سپس از آنها خواست که تنها سوره‌ایی مانند قرآن را بیاورند.
5- اعجاز تشریعی - اعجاز علمی.

سؤال
1- اولین آیه‌هایی که از قرآن کریم نازل شد کدامند؟
2- آخرین آیه‌ای از قرآن کریم که نازل شد کدام است؟
3- آیا برای هر آیه‌ای از قرآن شأن نزول خاصی است؟
4- فایدۀ دانستن اسباب نزول آیات قرآنی چیست؟
5- سبب نزول آیۀ ﴿۞إِنَّ ٱلصَّفَا وَٱلۡمَرۡوَةَ... [البقرة: 158] را بیان کنید؟

جواب
1- آیه‌های ﴿ٱقۡرَأۡ بِٱسۡمِ رَبِّكَ ٱلَّذِي خَلَقَ ١ تا ﴿عَلَّمَ ٱلۡإِنسَٰنَ مَا لَمۡ يَعۡلَمۡ ٥ [العلق 1-5].
2- آیۀ ﴿وَٱتَّقُواْ يَوۡمٗا تُرۡجَعُونَ فِيهِ إِلَى ٱللَّهِۖ ثُمَّ تُوَفَّىٰ كُلُّ نَفۡسٖ مَّا كَسَبَتۡ وَهُمۡ لَا يُظۡلَمُونَ ٢٨١ [البقرة: 281] می‌باشد. «و از روزی بترسید که در آن به سوی الله بازگردانده می­­شوید و سپس نتیجه­ی عمل هر شخصی بطور کامل به او داده می­­شود و به هیچکس ستم نمی‌گردد».
3- خیر، زیرا بسیاری از آیات در ابتدای نزول وحی بدون سبب نازل می‌شد.
4- به فهم بهتر آیات و تفسیر آنها کمک می‌کند.
5- به خاطر خارج‌کردن مسلمانان از تنگنای سعی بین صفا و مروه به دلیل وجود دو بت که در جاهلیت بر سر دو کوه صفا و مروه قرار داده بودند (تا سعی بین صفا و مروه را انجام دهند).

سؤال
1- معنای قول پیامبر ج که می‌فرماید: قرآن به هفت لهجه نازل شده است چیست؟
2- فرق بین سوره‌های مکی و مدنی چیست؟
3- آیا در شناخت سوره‌های مکی و مدنی فایده‌ای بدست می‌آید؟
4- چگونه قرآن در زمان رسول الله ج جمع‌آوری می‌شد؟
5- آیه‌ایی که شدت علاقه رسول الله ج را بر حفظ‌کردن قرآن نشان دهد ذکر کنید؟

جواب
1- یعنی قرآن به هفت لهجه قبایل مختلف عرب برای سهولت وآ سانی نازل شده است.
2- سوره‌های قبل از هجرت رسول الله ج به مدینه را مکی و سوره‌های بعد از هجرت به مدینه را مدنی گویند، پس فرق‌شان زمانی است نه مکانی.
3- بلی و فایده آن شناختن زمان نزول آیه‌های نص و آیه‌های ناسخ و منسوخ می‌باشد.
4- به دو طریق: اول حفظ آن در سینه‌های مؤمنین، دوم نوشتن آن.
5- آیۀ ﴿لَا تُحَرِّكۡ بِهِۦ لِسَانَكَ لِتَعۡجَلَ بِهِۦٓ ١٦ إِنَّ عَلَيۡنَا جَمۡعَهُۥ وَقُرۡءَانَهُۥ ١٧ [القیامة: 16-17]. «زبانت را بخاطر عجله برای خواندن آن (قرآن) حرکت مده. جرا که جمع کردن و خواندن آن بر عهده ما ست».

سؤال
1- اصحاب پیامبر ج آنچه از قرآن که نازل می‌شد بر روی چه چیزهایی می‌نوشتند؟
2- چرا قرآن در کتاب‌هایی در زمان رسول الله ج جمع‌آوری نشد؟
3- در جنگ یمامه چند نفر از حافظان قرآن شهید شدند و معروفترین آنها چه کسی بود؟
4- بعد از شهیدشدن حافظان قرآن, در جنگ یمامه عمر بن الخطابس چه پیشنهادی به ابوبکرس کرد؟
5- حضرت ابوبکرس چه کسی را مأمور جمع‌آوری قرآن کرد؟ و علت انتخاب او برای این امر مهم چه بود؟

جواب
1- بر روی العُسُب (برگ‌های درخت خرما) واللخَّاف (سنگ‌های نازک) و الرقاع (پوست و کاغذ) و استخوان‌های کتف و دنده‌های شتر.
2- با وجود مبارک رسول الله ج نیاز به آن احساس نشده بود و احتمال زایل‌شدن و تحریف آن نمی‌رفت.
3- هفتاد نفر از آنها شهید شدند که مهمترین آنها سالم بنده آزاد شده ابی حذیفه بود.
4- جمع‌آوری قرآن در برگ‌هایی و تبدیل آن به کتابی که ابوبکر در اجرای آن تردید داشت, تا این که خداوند سینه‌اش (دلش) را برای این مهم گشاده و باز کرد.
5- زید بن ثابت انصاریب و علت انتخاب او عقل زیاد - حفظ قرآن و او نیز از نویسندگان بزرگ وحی بود.

سؤال
1- روشی که زید بن ثابتب برای جمع‌آوری قرآن وضع کرد چه بود؟
2- حضرت علیس در مورد جمع‌کردن قرآن توسط حضرت ابوبکرس چه گفت؟
3- دلایلی که حضرت عثمانس برای نوشتن مصحف‌ها فرا خواند, چه بود؟
4- انجمنی که مسئول نسخه‌برداری مصحف‌ها در زمان حضرت عثمانس بود از چه کسانی تشکیل شده بود؟
5- گفته حضرت عثمانس خطاب به انجمن, نسخه‌برداری را تکمیل کنید (اگر در نوشتن چیزی با زید بن ثابت اختلاف پیدا کردید...)

جواب
1- اعتماد بر دو منبع و مصدر الف آنچه پیش روی رسول الله نوشته شده بود. ب آنچه در سینه اصحاب حفظ شده بود.
2- با ارج‌ترین مردم در مصحف‌ها ابوبکرس است رحمت خدا بر ابوبکرکه او اولین کسی بود که قرآن را جمع‌آوری کرد.
3- وسعت فتوحات اختلاف در لهجه و روش قراءَة.
4- زید بن ثابت عبدالله بن زبیر سعید ابن العاص و عبدالرحمن بن حارث بن هاشمش.
5- [... آن را به لهجه قریش بنویسید، زیرا قرآن به زبان (لهجه) قریش نازل شده است].

سؤال
1- تعداد قرآن‌هایی که در زمان حضرت عثمانس نوشته شده بودند، چند تا بود و عاقبت چه شدند؟
2- معنی رسم الخط عثمانی چیست؟
3- آیا امروز جایز است که قرآن با رسم الخط املایی موجود نوشته شود؟ چرا؟
4- قرآن دارای چند آیه و چند کلمه است؟
5- قرآن دارای چند سوره است و معنی لغوی سوره چیست؟

جواب
1- هفت قرآن که به مرور زمان یا به علت غرق‌شدن و یا سوزاندن از بین رفتند.
2- نوشتن قرآن به طریقی که همه قرائت‌ها و لهجه‌هایی که قرآن به آنها نازل شده و چون این کار در زمان خلافت عثمانس صورت گرفت به رسم الخط عثمانی مشهور شده است.
3- خیر, تا اجماع اصحابش در نوشتن قرآن در زمان خلافت عثمانس محفوظ بماند و با تغییر خط و املای مردم هر عصر دچار تغییر نشود.
4- قرآن دارای (6616) آیه و دارای (77934) کلمه می‌باشد.
5- قرآن دارای (114) سوره و معنای لغوی سوره مقام و منزلت می‌باشد.

سؤال
1- آیا ترتیب سوره‌های قرآنی توقیفی است([13]) است یا اجتهادی؟
2- به چه دلیل ترتیب آیات قرآنی در هر سوره با وحی الهی بوده است؟
3- چگونه نقل متواتر قرآن در خلال زمان‌های مختلف, دست نخورده باقی مانده است؟
4- پیشرفت فن چاپ, چه نقشی در حفظ کتاب خدا داشته است؟
5- آیا با پیشرفت زمان تعداد حافظان قرآن زیاد شده است؟ به چه دلیل؟

جواب
1- توقیفی و با دستور پیامبر, هم چنانکه ترتیب آیات نیز توقیفی و به دستور رسول الله بوده است.
2- به دلیل فرموده جبرئیل÷ به پیامبر هنگام نزول آیۀ ﴿وَٱتَّقُواْ يَوۡمٗا تُرۡجَعُونَ فِيهِ إِلَى ٱللَّهِۖ... «و از روزی بترسید که در آن به سوی الله بازگردانده می­­شوید» فرمود آن را در ابتدای آیۀ 281 سورۀ بقره قرار بده.
3- با نقل جمعی و کتابت و حفظ‌کردن آن توسط مؤمنین.
4- چاپ میلیون‌ها نسخه در هر سال از آن و توزیعش در تمام نقاط جهان.
5- بلی، هزاران هزار نفر به حافظان قرآن افزوده شده به دلیل تحقق پیداکردن فرموده پروردگار: ﴿إِنَّا نَحۡنُ نَزَّلۡنَا ٱلذِّكۡرَ وَإِنَّا لَهُۥ لَحَٰفِظُونَ ٩ [الحجر: 9]. «بی‌گمان ما قرآن را نازل کرده‌ایم و به‌طور قطع خود نگهبان آن هستیم».

سؤال
1- معنای علم قرائت در اصطلاح چیست؟
2- فرق بین قرائت هفتگانه با قرائت سه گانه‌ایی که جمعاً 10 قرائت می‌شود چیست؟
3- سه نفر از قراء مشهور را نام ببرید؟
4- اهل شام از کدامیک از قرائت‌ها استفاده می‌کنند و قرائت اهل مغرب کدام است؟
5- فایده اختلاف قرائت‌ها, در چیست؟

جواب
1- روشی است که یکی از پیشوایان علم قرائت آن را بکار می‌برد که مخالف و غیر روش سایر قاریان در قرائت قرآن می‌باشد.
2- قرائت سبع متواترند و غیر آنها متواتر نیستند.
3- عبدالله بن عامر عبدالله بن کثیر عاصم بن ابی النجود رحمهم الله.
4- اهل شام قرائت حفص از عاصم و اهل مغرب قرائت و روش از نافع را دارند.
5- سهولت و آسانی, بر همه ملل اسلامی.

سؤال
1- هدف از علم تفسیر چیست؟
2- سه تفسیر از تفسیرهای مشهور قرآن را ذکر کنید؟
3- در میان اصحاب پیامبرش چه کسی در تفسیر قرآن از همه مشهورتر است؟
4- انواع تفسیر قرآن را نام ببرید؟
5- یک تفسیر به مأثور را نام ببرید؟

جواب
1- فهم قرآن و تدبر و تفکر در آن.
2- تفسیر طبری تفسیر قرطبی تفسیر ابن کثیر.
3- عبدالله بن عباسب.
4- تفسیر به مأثور – تفسیر به رأی – تفسیر اشاری (رمزی – عرفانی).
5- تفسیر «الدر المنثور في التفسیر بالمأثور» که نویسندۀ آن جلال الدین سیوطی است.

سؤال
1- چهار اسم برای قرآنکریم ذکر کنید؟
2- چه کسی سید و بزرگ حافظان و مفسرین قرآن می‌باشد؟
3- اولین کسی که قرآن را نقطه‌گذاری کرد, چه کسی بود؟
4- آیا درست است که آیه را به معنی ذکر کرد؟
5- آخرین شخصی که قرآن عثمانی شام را دیده و آن را وصف کرد, چه کسی بود؟

جواب
1- فرقان کتاب ذاکر تنزیل.
2- حضرت رسول اکرم محمد مصطفی ج می‌باشد.
3- ابوالأسود الدؤلی.
4- جایز نیست ، زیرا بقرآن وحی و برای بیان و اعجاز می‌باشد.
5- حافظ ابن کثیر متوفی 771 هجری و آن را در کتابش «فضائل القرآن» وصف کرده است.

سؤال
1- آیا ترجمه کلمه به کلمه قرآن, به زبان‌های دیگر جایز است؟
2- چگونه هدایت قرآن را به ملت‌های غیر عرب برسانیم؟
3- بخشش قرآن به زبان عربی چه بوده است؟
4- آیا خواندن ترجمۀ قرآن در نماز جایز است؟ چرا؟
5- معنی محکم در قرآن چیست؟

جواب
1- خیر, زیرا در چنین ترجمه‌ایی معنی آیات و هدف قرآنی نامعلوم می‌گردد.
2- با ترجمه و تفسیر معانی آن به زبان‌های مختلف جهان.
3- یکی کردن لهجه‌های عربی و انتشار آن در میان سایر ملل به گونه‌ایی که زبانی بین المللی شده است.
4- تمام فقهاء خواندن ترجمه قرآن در نماز را جایز نمی‌دانند، زیرا ترجمه غیر از خود قرآن است.
5- آیه‌ایی که دارای معنی واضح و روشن و صریح باشد, که آن را نص و ظاهر نیز می‌گویند.

سؤال
1- معنای «متشابه» در قرآن چیست؟
2- آیا بیشتر آیات قرآن محکم است یا متشابه؟
3- حکمت در وجود آیات متشابه در قرآن چیست؟
4- مثالی برای آیات محکم و مثالی برای آیات متشابه, ذکر کنید؟
5- آنهایی که دارای قلبی منحرف و مریض هستند, از چه آیاتی پیروی می‌کنند؟

جواب
1- آیاتی که دارای معنای واضح و روشن و صریحی نیستند که آن را مجمل و مؤول و مشکل نیز می‌گویند.
2- بیشتر آیات قرآن محکم و بعضی آیاتش نیز متشابه می‌باشد.
3- امتحان و آزمایش انسان و نهایت تلاش برای تحقیق و فهم در علوم قرآنی.
4- آیات محکم مانند «أَقِيمُوا الصَّلَاةَ» « نماز را برپا دارید» «و آیات متشابه مانند «يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ».
5- از آیات متشابه پیروی می‌کنند ﴿مَا تَشَٰبَهَ مِنۡهُ ٱبۡتِغَآءَ ٱلۡفِتۡنَةِ وَٱبۡتِغَآءَ تَأۡوِيلِهِۦۖ [آل عمران: 7]. «کسانی که در دلهایشان کجی و میل به باطل وجود دارد، برای فتنه ­انگیزی و تأویل (نادرست) آیات، در پی آیاتِ متشابه برمی‌آیند».

سؤال
1- معنی «الرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ» چیست؟ و در مورد آیات متشابه چه می‌گویند؟
2- آیا فواتح سوره‌های (حروف مقطعه) جزو آیات متشابه است؟ چگونه؟
3- حکمت از فواتح سوره‌ها (حروف مقطعه) در قرآن چیست؟
4- حروف متشابه در فواتح سوره‌ها چند عدد است؟

جواب
1- دانشمندان زبردست و فرزانه در علم و معرفت می‌باشند و در مورد آیات متشابه می‌گویند: ﴿ءَامَنَّا بِهِۦ كُلّٞ مِّنۡ عِندِ رَبِّنَاۗ [آل عمران: 7]. «ما به آن ایمان داریم؛ همگی از سوی پروردگارمان می­باشد..».
2- بلی و تشابه آنها در الفاظ‌شان می‌باشد.
3- به مبارزه طلبیدن دشمنان و اثبات اعجاز قرآن, که از همین حرف تألیف شده است.
4- با حروف تکرار شده 29 حرف و 14 حرف تکرار نشده.

سؤال
1- صحیحترین روش تفسیر قرآن چگونه است؟
2- دعای پیامبر ج را برای عبدالله بن عباس تکمیل کنید؟ «اللَّهُمَّ فَقِّهْهُ فِى الدِّينِ».
3- آیا کلمه‌ای در قرآن که به تنهایی آیه‌ایی مستقل است, می‌شناسید؟
4- برای سوره فاتحه سه اسم دیگر, ذکر کنید؟

جواب
1- تفسیر قرآن به قرآن, بعد تفسیر قرآن به سنت پیامبر.
2- «وَعَلِّمْهُ التَّأْوِيلَ».
3- کلمه ﴿مُدۡهَآمَّتَانِ ٦٤ در سورۀ الرحمن آیۀ 64 به تنهایی, آیه‌ایی مستقل است.
4- ام الکتاب الحمد – الصلاة.

سؤال
1- تعداد کلمات سورۀ فاتحه و تعداد حرف‌های آن, چقدر است؟
2- معنای ﴿ٱلصِّرَٰطَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ ٦ در فرمودۀ خداوند: ﴿ٱهۡدِنَا ٱلصِّرَٰطَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ ٦ چیست؟ «ما را به راه راست هدایت فرما».
3- ﴿ٱلۡمَغۡضُوبِ عَلَيۡهِمۡ در فرمودۀ خداوند. ﴿غَيۡرِ ٱلۡمَغۡضُوبِ عَلَيۡهِمۡ چه کسانی هستند؟
4- بعد از قراءَة سورۀ فاتحه چه چیزی مستحب است و معنای آن چیست؟
5- فرموده پیامبر ج: «الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ هِىَ السَّبْعُ الْمَثَانِى» بر چه چیزی دلالت می‌کند؟

جواب
1- 25 کلمه و 113 حرف است.
2- راه روشن و واضحی که هیچ کجی و انحرافی در آن نیست, که عبارت است از پیروی‌کردن از دستورات خدا و رسولش.
3- یهود و هر امتی که به نژادپرستی فرا خواند.
4- آمین. یعنی پروردگارا, دعا را اجابت فرما.
5- دلالت می‌کند بر این که سوره فاتحه, بدون هیچ اختلافی هفت آیه می‌باشد.


سؤال
1- چرا سورۀ بقره به این اسم, نامگذاری شده است؟
2- بزرگترین آیه, در قرآنکریم کدام است و قرائت آن دارای چه اثری است؟
3- اعجاز در آیۀ دَین به عنوان طلانی‌ترین آیه قرآن چیست؟
4- معنی کلمه (کفتاه) در حدیث نبوی که می‌فرماید: «مَنْ قَرَأَ الآيَتَيْنِ مِنْ آخِرِ الْبَقَرَةِ فِي لَيْلَةٍ كَفَتَاه» چیست؟
5- آیه مباهله در سورۀ آل عمران کدام است و در چه موردی نازل شد؟

جواب
1- چون در این سوره داستان فرمان خدا به بنی اسرائیل مبنی بر ذبح‌کردن گاو بیان شده است.
2- آیة الکرسی ﴿ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ٱلۡحَيُّ ٱلۡقَيُّومُۚ... «الله؛ آن ذاتی که هیچ معبود برحقی جز او وجود ندارد؛» و قرائت آن باعث حفظ انسان و خانواده‌اش می‌شود».
3- به خاطر بیان‌کردن و قانونگذاری همراه با استمرار و اعجاز لغوی آن.
4- یعنی مایه حفظ و آرامش اوست.
5- آیۀ ﴿فَمَنۡ حَآجَّكَ فِيهِ مِنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَكَ مِنَ ٱلۡعِلۡمِ فَقُلۡ تَعَالَوۡاْ نَدۡعُ أَبۡنَآءَنَا وَأَبۡنَآءَكُمۡ وَنِسَآءَنَا وَنِسَآءَكُمۡ وَأَنفُسَنَا وَأَنفُسَكُمۡ ثُمَّ نَبۡتَهِلۡ فَنَجۡعَل لَّعۡنَتَ ٱللَّهِ عَلَى ٱلۡكَٰذِبِينَ ٦١ [آل عمران: 61]([14]) و در مورد هیئت مسیحی نجران نازل شد.

سؤال
1- زنی که آنچه در شکم داشت آن را نذر در راه خدا قرار داد, چه کسی و چه نام داشت؟
2- چه کسی سرپرست مریم را به عهده گرفت و چرا خداوند او را انتخاب کرد؟
3- وجه مقارنه و پیوستگی در فرموده پروردگار: ﴿إِنَّ مَثَلَ عِيسَىٰ عِندَ ٱللَّهِ كَمَثَلِ ءَادَمَۖ چیست؟ «همانا آفرینش عیسی برای الله همانند آفرینش آدم بود».
4- آیا حضرت ابراهیم یهودی بود یا نصرانی؟
5- دین حضرت ابراهیم÷ چه بود؟

جواب
1- زن عمران مادر حضرت مریم÷ و نامش حنة بنت فاقوذ بود.
2- حضرت ذکریا÷ چون شوهر خاله‌اش و پیامبر الهی و معصوم بود.
3- قدرت خداوند به شیوه‌ایی که حضرت آدم را بدون پدر و مادر خلق کرده و همچنین حضرت عیسی÷ را نیز بدون پدر خلق کرد.
4- ﴿مَا كَانَ إِبۡرَٰهِيمُ يَهُودِيّٗا وَلَا نَصۡرَانِيّٗا [آل عمران: 67]، «ابراهیم، نه یهودی بود و نه نصرانی» زیرا حضرت ابراهیم÷ زمان‌های بسیار قبل از تورات و انجیل که بر موسی و عیسی نازل شده پیامبر بوده و زندگی می‌کرده است.
5- دین ابراهیمu توحید خالص و تنها تسلیم پروردگار یگانه بود.

سؤال
1- اولین خانه‌ای که برای عبادت خداوند ساخته شد کدام است؟ و به چه دلیل؟
2- معنی کمله «الغلول» چیست؟ و چرا پیامبران از آن دور و مبرا هستند؟ به چه دلیل؟
3- چرا عقوبت غال (دزد) در روز قیامت این است که چیزی را که دزدیده است بیاورد؟
4- حکمت از نزول سوره‌ایی در تنظیم شؤون زنان چیست؟
5- نام علمی که در مورد تقسیم ارث بر ورثه بحث می‌کند چیست؟

جواب
1- مسجد الحرام در مکه خداوند می‌فرماید: ﴿إِنَّ أَوَّلَ بَيۡتٖ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبَارَكٗا وَهُدٗى لِّلۡعَٰلَمِينَ ٩٦ [آل عمران: 96]. «نخستین خانه‌ای که برای (عبادتِ) مردم مقرر شد، همان است که در مکه قرار دارد و مایه‌ی برکت و هدایت جهانیان است».
2- معنی آن دزدی از غنیمت قبل از تقسیم آن و چون این عمل خیانت است، پیامبران از آن معصومند به دلیل فرمودۀ خداوند: ﴿وَمَا كَانَ لِنَبِيٍّ أَن يَغُلَّۚ وَمَن يَغۡلُلۡ [آل عمران: 161]. «از هیچ پیامبری خیانت سر نمی‌زند؛ و هرکس خیانت کند، روز قیامت آن را با خود می‌آورد».
3- تا عقوبت و سزا از جنس عمل باشد.
4- دادگری زنان و رفع ظلم از آنها.
5- علم فرایض یا مواریث.

سؤال
1- امری که خداوند در ازدواج با بیشتر از یک زن شرط قرار داده است، چیست؟
2- معنی کلمه «الکلاله» چیست؟ و در کدام آیه از آیه‌های سورۀ نساء وارد شده است؟
3- مهمترین عهد و پیمانی که انسان باید آن را محکم نگه دارد, کدام است و هدف از آن چیست؟
4- چرا سورۀ «مائده» به این اسم نامگذاری شده است؟
5- آیا شستن پاها در وضو واجب است؟ به چه دلیل؟

جواب
1- عدالت بین زنان خداوند می‌فرماید: ﴿فَإِنۡ خِفۡتُمۡ أَلَّا تَعۡدِلُواْ فَوَٰحِدَةً  [النساء: 3] «اگر می­ترسید که نتوانید به عدالت رفتار نمایید، پس به یک زن یا کنیزانی که مال شما هستند، بسنده کنید».
2- کسی که بمیرد و فرزندی نداشته باشد، در آیه شماره 12 سورۀ نساء وارد شده است.
3- عقد و پیمان ایمان و هدف از آن نگهداری عهد و پیمانی است که با خدا بسته شده است.
4- به خاطر فرمودۀ خداوند بر زبان عیسی ابن مریم÷: ﴿ٱللَّهُمَّ رَبَّنَآ أَنزِلۡ عَلَيۡنَا مَآئِدَةٗ مِّنَ ٱلسَّمَآءِ. «عیسی پسر مریم (چنین) گفت: پروردگارا! برای ما سفره­ای از آسمان بفرست».
5- بلی به دلیل فرمودۀ خداوند ﴿وَأَرۡجُلَكُمۡ با نصب که عطف به کلمه وجه در آیه می‌باشد و همچنین به دلیل انجام‌دادن حضرت رسول اکرم ج شستن پا در نماز واجب می‌باشد.

سؤال
1- حکمت از نهی پروردگار از مؤمنین, در زیاد سؤال‌کردن در مورد زندگی پیامبر ج به چه خاطر بود؟
2- معنای کلمه «البحیره» در فرموده خداوند: ﴿مَا جَعَلَ ٱللَّهُ مِنۢ بَحِيرَةٖ چیست؟
3- حواریون چه کسانی هستند و چرا به این اسم نامگذاری شده‌اند؟
4- آیا ممکن است پیامبر ملائکه باشد؟ به چه دلیل؟
5- سبب نزول فرمودۀ خداوند: ﴿وَلَا تَطۡرُدِ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ رَبَّهُم بِٱلۡغَدَوٰةِ وَٱلۡعَشِيِّ [الأنعام: 52]([15]) چیست؟!



جواب
1- برای این که زیاد سوال‌کردن باعث ازدیاد وحی در نتیجه سبب تکالیف سخت بر مردم می‌گردد و همچنین واجب‌کردن آنچه که واجب نبوده و حرام‌کردن آنچه که حرام نبوده.
2- بحیره شتری است که پنج شکم زاییده باشد و در جاهلیت گوشش را می‌شکافتند و نفع‌گرفتن از آن را حرام می‌کردند، به خاطر شکرگزاری از خدایان‌شان.
3- آنها پیروان و یاران حضرت عیسی÷ بودند و سبب نامگذاریشان به حواریون این بود که لباس سفید می‌پوشیدند، و کارها را با اخلاص انجام می‌دادند.
4- خیر، زیرا ملائکه از جنس بشر نیستند، و خداوند آنها را برای عذاب نازل می‌کند. خداوند می‌فرماید: ﴿وَلَوۡ أَنزَلۡنَا مَلَكٗا لَّقُضِيَ ٱلۡأَمۡرُ ثُمَّ لَا يُنظَرُونَ ٨ [الأنعام: 8]. «اگر فرشته­ای نازل می­کردیم، کار به پایان می‌رسید و هیچ مهلتی نمی‌یافتند».
5- سران شرک از قریش, از پیامبر ج خواستند که مسلمانان فقیر و ضعیف مانند صهیب و عمار و بلال را طرد کند و از خود دور نماید که اگر پیامبر ج چنین کرد، آنها نیز نزد پیامبر ج می‌نشینند و به او گوش می‌دهند.

سؤال
1- منظور از مردن صغری و کبری چیست؟ دلیلی از قرآن کریم بیان کنید؟
2- آیا اسم پدر حضرت ابراهیم÷ تارخ بود یا آزر؟
3- چرا حضرت ابراهیم خلیل را پدر انبیاء نامیده‌اند؟
4- چرا خداوند بهشت را دارالسلام نامیده ﴿۞لَهُمۡ دَارُ ٱلسَّلَٰمِ عِندَ رَبِّهِمۡۖ [الأنعام: 127]. «سرای سلامتی – بهشت – فراهم شده و به سبب اعمالی که انجام می­دادند».
5- ابلیس (شیطان) از ملائکه است یا از جن؟

جواب
1- منظور از مردن صغری خواب و از مردن کبری مرگ است، خداوند می‌فرماید: ﴿وَهُوَ ٱلَّذِي يَتَوَفَّىٰكُم بِٱلَّيۡلِ [الأنعام: 60]. «اوست که شب هنگام شما را در مرگِ خواب فرو می­برد».
2- پدرش تارخ نام داشت و آزر لقبش یا نام بتی که آن را می‌پرستید.
3- چون خداوند از فرزندان و ذریۀ او تعداد زیادی پیامبر را برگزیده مانند حضرت اسماعیل – اسحاق – یعقوب – داود – سلیمان.
4- چون بهشت محلی امن و امان, از هر کار مکروه و ناپسندی است.
5- ابلیس از جن است, به دلیل فرموده خداوند: ﴿إِلَّآ إِبۡلِيسَ كَانَ مِنَ ٱلۡجِنِّ فَفَسَقَ عَنۡ أَمۡرِ رَبِّهِۦٓۗ [الکهف: 50]. «پس همگی جز ابلیس سجده کردند که جن­ بود و از فرمان پروردگارش سرپیچی نمود».

سؤال
1- چرا شیطان به حضرت آدم÷ سجده نکرد و سزایش چه بود؟
2- اصحاب اعراف چه کسانی هستند؟ و در کدام آیه از سورۀ اعراف از آنها یاد شده است؟
3- قوم ثمود چه بلایی بر شتر صالح÷ درآوردند؟ و به صالح÷ چه گفتند؟
4- چگونه خداوند قوم صالح÷ را عذاب داد و اسم سرزمین‌شان چه بود؟
5- کدام قولی است که همه پیامبران بر آن اتفاق دارند؟

جواب
1- به خاطر تکبر و به خیال این که او از آدم برتر است، و مستحق دوری از رحمت خداوند گردید و سزایش ذلت و خواری و سقوط به زمین بود.
2- گفته شده: آنها بهترین مؤمنین هستند که به نفس خود مشغول و فارغ از احوال مردم هستند. و در آیۀ 46 ذکر شده است.
3- شتر را پی کردند و کشتند و با این کار عذاب و انتقام خدا را جلو انداختند. ﴿وَقَالُواْ يَٰصَٰلِحُ ٱئۡتِنَا بِمَا تَعِدُنَآ [الأعراف: 77]. «و گفتند: ای صالح! اگر واقعاً فرستاده­ی پروردگاری، عذابی را که به ما وعده می­دهی، بیاور».
4- با زلزله‌ایی شدید آنها را عذاب داد و نابود کرد و سرزمین‌شان مدائن صالح نام داشت.
5- ﴿يَٰقَوۡمِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرُهُۥٓ [الأعراف: 59]. «ای قوم من! (تنها) خداوند یگانه را پرستش کنید، که معبودی جز او برای شما نیست!».

سؤال
1- آیا دیدن خداوند در دنیا ممکن است؟
2- کدام پیامبر خواست که خدا را ببیند؟
3- چه زمانی رؤیت پروردگار تحقق پیدا خواهد کرد؟
4- سامری چه چیزی را برای قوم بنی اسرائیل ساخت؟
5- خداوند در آیۀ ﴿إِن تَحۡمِلۡ عَلَيۡهِ يَلۡهَثۡ أَوۡ تَتۡرُكۡهُ يَلۡهَثۚ([16]) [الأعراف: 176] چه کسی را به سگ تشبیه کرده است؟

جواب
1- خیر، زیرا فانی نمی‌تواند باقی را ببیند. ﴿قَالَ رَبِّ أَرِنِيٓ أَنظُرۡ إِلَيۡكَۚ قَالَ لَن تَرَىٰنِي «(موسی÷) گفت: پروردگارا! خودت را به من نشان بده تا تو را ببینم. فرمود: مرا هرگز (در دنیا) نخواهی دید»؛
2- حضرت موسی÷ هنگامی که گفت: ﴿رَبِّ أَرِنِيٓ أَنظُرۡ إِلَيۡكَۚ [الأعراف: 143]. «پروردگارا! خودت را به من نشان بده تا تو را ببینم».
3- در بهشت هنگامی که چشمانی جاوید و همیشگی به مؤمنان بخشیده شود، سپس پروردگار باقی را با چشمان باقی می‌بینند.
4- پیکرۀ گوساله‌یی از طلا برای آنها ساخت, که دارای صدای گاو بود.
5- کافری که آیات الهی را از خود دور می‌کند و در تمام مراحل زندگی نافرمانی خدا را می‌کند چه منع کرده شود یا منع کرده نشود, یکسان است.

سؤال
1- اسماء الحسنی چند عدد است؟ و به چه دلیل؟
2- چه کسی وقت وقوع قیامت را می‌داند؟ و چرا کفار از آن سؤال می‌کردند؟
3- معنای «أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ» چیست؟
4- هنگام شنیدن قرآن انسان چه وظیفه‌ایی دارد؟ به چه دلیل؟
5- چه زمانی برای مجاهد جایز است که به دشمن پشت کند؟

جواب
1- 99 اسم به دلیل فرمودۀ پیامبر: «إنَّ لِلَّهِ تِسْعَةً وَتِسْعِينَ اسْمًا، مِائَةً إلاَ وَاحِدًا مَنْ أَحْصَاهَا دَخَلَ الْجَنَّةَ».
2- به غیر از خداوند هیچکس زمان وقوع آن را نمی‌داند و سوال کفار برای نسبت به ناتوانی پیامبر و ریشخند بود.
3- یعنی «پناه می‌برم به خداوند, از شر و وسوسه شیطان».
4- سکوت همراه با تدبر و تواضع, خداوند می‌فرماید: ﴿وَإِذَا قُرِئَ ٱلۡقُرۡءَانُ فَٱسۡتَمِعُواْ لَهُۥ وَأَنصِتُواْ لَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُونَ ٢٠٤ [الأعراف: 204]. « چون قرآن خوانده شود، به آن گوش فرا دهید و سکوت نمایید تا مورد رحمت قرار گیرید».
5- در دو حالت: 1- تحرف و آن رفتن از یک جهت به جهت دیگر (حمله و گریز) 2- پیوستن به جماعت.

سؤال
1- بدترین مخلوقات نزد خداوند چه کسانی هستند؟
2- نضر بن حارث در بارۀ قرآن چه گفت؟
3- کافران در کعبه چگونه دعا می‌کردند؟
4- چرا خداوند روز بدر را روز فرقان نام نهاد؟
5- مهمترین علت شکست و ضعف ملت‌ها چیست؟ به چه دلیل؟

جواب
1- کران و لال‌ها آنهائی که از آنچه خداوند از گوش و زبان در شناخت حق و هدایت به سوی ایمان به خدا استفاده نمی‌کنند.
2- گفت: قرآن داستان گذشتگان و خرافات نویسندگان, از اخبار گذشتگان است.
3- با دست‌زدن و صوت‌زدن, دعا می‌کردند.
4- چون روز بدر صف اهل حق و ایمان و اهل باطل و شرک را از همدیگر جدا کرد.
5- درگیری و اختلاف و تفرقه. خداوند می‌فرماید: ﴿وَلَا تَنَٰزَعُواْ فَتَفۡشَلُواْ وَتَذۡهَبَ رِيحُكُمۡۖ [الأنفال: 46]. «و با هم نزاع نکنید که سُست می­­شوید و شکوهتان از میان می­رود».

سؤال
1- چرا سورۀ توبه (براءه) با بسم الله الرحمن الرحیم شروع نشده است؟
2- چه کسی براءه از مشرکین را در حج اعلام کرد؟
3- عزیر, کیست و یهود در مورد او چه می‌گویند؟
4- معنی ﴿ٱلنَّسِيٓءُ در فرمودۀ خداوند: ﴿إِنَّمَا ٱلنَّسِيٓءُ زِيَادَةٞ فِي ٱلۡكُفۡرِۖ [التوبة: 37]([17]) چیست؟
5- سبب نزول آیۀ: ﴿وَلَا تُصَلِّ عَلَىٰٓ أَحَدٖ مِّنۡهُم مَّاتَ أَبَدٗا([18]) چیست؟

جواب
1- چون با نقض پیمان و بیزاری و خشم خداوند از کفار شروع شده و حضرت علیس فرمود: زیرا بسم الله الرحمن الرحیم امان است و سوره براءه جهاد و مقابله با مشرکین است.
2- حضرت علی بن ابی طالب س و به دستور حضرت رسول اکرم.ج
3- عزیر, عابدی بود که تورات را در حفظ داشت و یهود در مورد او گفتند: عزیر پسر خداست.
4- به معنی به تأخیرانداختن، و عرب در ماه‌های حرام جنگ را حرام می‌دانستند وهرگاه به جنگ در آن ماهها نیاز پیدا می‌کردند، پس در آن ماههای حرام جنگ می‌کردند و ماههای دیگر را حرام اعلام می‌کردند.
5- در مورد نماز رسول خدا ج بر جنازه عبدالله بن ابی که سر دسته منافقان در مدینه منوره بود.

سؤال
1- چه کسانی مسجد ضرار را درست کردند؟ و این مسجد در کجا واقع شده است؟
2- رسول اللهج در باره مسجد ضرار چه حکمی صادر کرد؟
3- کدام مسجد از اول روز, براساس تقوا بنا شده بود؟ به چه دلیل؟
4- زیاده و اضافی از جانب پروردگار برای اهل بهشت در آیه شریفه ﴿۞لِّلَّذِينَ أَحۡسَنُواْ ٱلۡحُسۡنَىٰ وَزِيَادَةٞۖ([19]) چیست؟
5- صفات اولیاء الله که در قرآن ذکر شده است، چیست؟

جواب
1- منافقین آن را بنا کردند و در جنوب غربی مدینه واقع شده بود.
2- دستور فرمود که آن را ویران کنند و بسوزانند.
3- المسجد النبوی الشریف و به دلیل فرموده پیامبر ج زمانی که از آن سؤال شد فرمود: مسجدی هذا (این مسجد من) است.
4- رؤیت کمال مطلق و زیبایی مطلق یعنی پروردگارشان.
5- ایمان به خدا و تقوی و پرهیزگاری.

سؤال
1- اولین رسولی که برای هدایت بشر فرستاده شد چه کسی بود؟
2- حضرت نوح÷ چه مدت در میان قومش بود؟ و در کدام سوره از آن خبر داده است؟
3- در کدام آیه پروردگار رزق مخلوقات را به عهده خود گذاشته است؟
4- بعد از پایان طوفان، کشتی حضرت نوح÷ در کجا مستقر شد؟ به چه دلیل؟
5- فرزند حضرت نوح÷ با چه چیز مخالفت کرد که از غرق شدگان شد؟

جواب
1- حضرت نوح÷.
2- 950 سال و آیه شماره 14 از سورۀ عنکبوت بدان اشاره شده است.
3- فرموده خداوند: ﴿وَفِي ٱلسَّمَآءِ رِزۡقُكُمۡ وَمَا تُوعَدُونَ ٢٢ [الذاریات: 22]. «و روزی شما و آنچه به شما وعده داده می‌شود، در آسمان است».
4- بر کوهی به نام جودی در موصل و یا گفته شده در ترکیه, فرود آمده به دلیل فرمودۀ پروردگار ﴿وَٱسۡتَوَتۡ عَلَى ٱلۡجُودِيِّۖ [هود: 44]. «و کشتی بر (کوهِ) جودی قرار گرفت».
5- به پروردگار عالم ایمان نیاورد و از پدرش نوح÷ تبعیت نکرد، بلکه در صف کافرین و دشمنان دین خدا قرار گرفت.

سؤال
1- دلیل کرم و بزرگواری حضرت ابراهیم÷ که در قرآن ذکر شده است چیست؟
2- معنی فرموده پروردگار: ﴿إِنَّ إِبۡرَٰهِيمَ لَحَلِيمٌ أَوَّٰهٞ مُّنِيبٞ ٧٥ [هود: 75]. «به‌راستی ابراهیم بسیار بردبار، فروتن و دلسوز و توبه‌کننده بود».
3- دلیلی از قرآن مجید که بر عذاب دردناک و نابودکننده ظالمین دلالت کند، ذکر کنید؟
4- چرا فرزندان یعقوب÷ با برادرشان یوسف÷ دشمنی می‌کردند؟
5- آیا برادران یوسف÷ پیامبر بودند؟

جواب
1- احترام به مهمانان ملائکه‌اش, که گوسالۀ چاق و فربه‌ای ذبح و برایشان سرخ کرد، خداوند می‌فرماید: ﴿فَرَاغَ إِلَىٰٓ أَهۡلِهِۦ فَجَآءَ بِعِجۡلٖ سَمِينٖ ٢٦ [الذاریات: 26] «پس شتابان نزد خانواده‌اش رفت و گوساله‌ای فربه (و بریان) آورد».
2ـ یعنی واقع ا براهیم بسی بردبار و آه‌کشنده و توبه‌کار بود.
3- فرموده پروردگار: ﴿وَكَذَٰلِكَ أَخۡذُ رَبِّكَ إِذَآ أَخَذَ ٱلۡقُرَىٰ وَهِيَ ظَٰلِمَةٌۚ إِنَّ أَخۡذَهُۥٓ أَلِيمٞ شَدِيدٌ ١٠٢ [هود: 102] یعنی: «عقاب پروردگار تو چنین است هرگاه که (بر اثر کفر و فساد اهالی) شهرها و آبادی‌ها را عقاب کند که ستمکار باشند به راستی عقاب خداوند دردناک و سخت است».
4- به خاطر حسادت و رشک‌بردن بر او.
5- خیر پیامبر نبودند.

سؤال
1- امت وسط چه کسانی هستند؟ به چه دلیل؟
2- مراد از مسجد الحرام در فرموده پروردگار: ﴿فَوَلِّ وَجۡهَكَ شَطۡرَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۚ([20]) [البقرة: 144] کجاست؟
3- نمازگزار رو به چه جایی می‌ایستد؟ آیا رو به خود کعبه یا به جهت کعبه؟
4- نمازگزار هنگام نمازخواندن به کجا نگاه می‌کند؟ چرا؟
5- حکم سعی بین صفا و مروه در حج و عمره چیست؟



جواب
1- ملت مسلمان به دلیل فرموده پروردگار: ﴿وَكَذَٰلِكَ جَعَلۡنَٰكُمۡ أُمَّةٗ وَسَطٗا [البقرة: 143]. «وهمچنان گردانیدیم شمارا امت میانه».
2- کعبه شریفه.
3- هنگام مشاهدۀ کعبه به عین کعبه رو می‌کند و برای کسی که کعبه را مشاهده نمی‌کند, به جهت کعبه رو می‌کند.
4- به جای سجده‌اش نگاه می‌کند تا قلبش پر از خشوع شود.
5- رکنی از ارکان حج است و اگر کسی آن را ترک کند (انجام ندهد) حجش باطل است.

سؤال
1- خداوند خوردن دو نوع خون و دو نوع حیوان مرده را حلال کرده است به چه دلیل؟
2- معنای فرموده پروردگار: ﴿وَلَكُمۡ فِي ٱلۡقِصَاصِ حَيَوٰةٞ [البقرة: 179] چیست؟ «برای شما درقصاص حیات وزندگی است».
3- مسافت سفری که افطار روزه (روزه‌نگرفتن) را مباح می‌کند چقدر است؟
4- آیه و سوره‌ایی که در آن شراب و قمار حرام شده است ذکر کنید؟
5- آیا برای سوگندهای لغو و بی‌هدف کفاره‌ایی هست؟ به چه دلیل؟

جواب
1- به دلیل فرموده پیامبر ج: (برای ما دو خون و دو مرده حلال شده است ماهی و ملخ، جگر و طحال).
2- برای شما در قصاص حیات و زندگی است، در قتل عمد که منع از آن مایه حفظ و زندگی قاتل و مقتول می‌شود.
3- 81 کیلومتر.
4- ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِنَّمَا ٱلۡخَمۡرُ وَٱلۡمَيۡسِرُ وَٱلۡأَنصَابُ وَٱلۡأَزۡلَٰمُ رِجۡسٞ مِّنۡ عَمَلِ ٱلشَّيۡطَٰنِ فَٱجۡتَنِبُوهُ... [المائدة: 90]. «ای مؤمنان! شراب، قمار، بت­ها (و همه­ی معبودان باطل) و تیرهای قرعه، پلیدند و از اعمال شیطان؛ پس از آنها دوری کنید تا رستگار شوید».
5- کفاره‌ایی برای آن نیست, به دلیل فرموده پروردگار: ﴿لَّا يُؤَاخِذُكُمُ ٱللَّهُ بِٱللَّغۡوِ فِيٓ أَيۡمَٰنِكُمۡ [البقرة: 225]. «الله، شما را به خاطر سوگندهای بیهوده­ای که می­خورید، مؤاخذه نمی­کند».

سؤال
1- زیاد سوگند خوردن به خدا نهی شده است، حکمت از آن چیست؟ به چه دلیل؟
2- حلالی که خداوند آن را دوست ندارد چیست؟
3- چرا ربا از بزرگترین گناهان محسوب می‌شود؟
4- آیا ربای کم مباح است؟ به چه دلیل؟
5- آیا حج‌رفتن بیشتر از یک مرتبه بر مسلمان واجب است؟ چرا؟

جواب
1- برای منع، بی‌احترامی به نام خداوند و گستاخ‌نشدن بر آن، خداوند می‌فرماید: ﴿وَلَا تَجۡعَلُواْ ٱللَّهَ عُرۡضَةٗ لِّأَيۡمَٰنِكُمۡ... [البقرة: 224]. «سوگندهایی را که به نام الله می­خورید، دستاویزی قرار ندهید».
2- طلاق است؛ و پیامبر ج می‌فرماید: «أَبْغَضُ الْحَلاَلِ إلَى اللَّهِ الطَّلاَقُ». «ناپسندترین حلال نزد خداوند طلاق است».
3- چون جنایتی بزرگ اجتماعی است و از نظر دینی گناه و خطای بزرگی است.
4- خیر, جایز و مباح نیست به دلیل فرموده خداوند: ﴿ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَذَرُواْ مَا بَقِيَ مِنَ ٱلرِّبَوٰٓاْ... [البقرة: 278]. «ای مؤمنان! تقوای الهی پیشه کنید و اگر به راستی ایمان دارید، آنچه را که از اموال ربا (نزد مردم) باقی مانده، رها کنید».
5- واجب نیست, به دلیل ظاهر آیه که می‌فرماید: ﴿وَلِلَّهِ عَلَى ٱلنَّاسِ حِجُّ ٱلۡبَيۡتِ مَنِ ٱسۡتَطَاعَ إِلَيۡهِ سَبِيلٗاۚ [آل عمران: 97]. «حج این خانه برای الله بر کسی که توانایی رفتن به آنجا را دارد، واجب است».

سؤال
1- حرام شده‌های نسبی هفت تا هستند, آنها را نام ببرید؟
2- حرام شده‌هایی که با ازدواج (دامادی) بوجود می‌آید کدام است؟
3- تیمم برای چه کسی مباح است؟
4- معنای ﴿صَعِيدٗا طَيِّبٗا در فرموده پروردگار: ﴿فَتَيَمَّمُواْ صَعِيدٗا طَيِّبٗا [النساء: 43] چیست؟
5- دلیل بر جایزبودن ذبح اهل کتاب (یهودی و مسیحی) چیست؟

جواب
1- مادر – دختر – خواهر – خاله – عمه – دختر برادر – دختر خواهر.
2- زنِ پدر – زن پسر – مادر زن – دختر زن.
3- مریضی که استعمال آب برایش ضرر داشته باشد، مسافری که آب را نیافت و کسی که فاقد آب است.
4- خاک پاک یا روی زمین پاک.
5- به دلیل فرموده خداوند: ﴿وَطَعَامُ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ حِلّٞ لَّكُمۡ [المائدة: 5]. «و ذبیحه­ی اهل کتاب نیز بر شما حلال است».

سؤال
1- برای ورود به منزل شخصی, چند دفعه باید اجازه خواست؟
2- آیا مسلمان برای داخل‌شدن بر محارم نیز باید اجازه بگیرد؟ به چه دلیل؟
3- کسی که اجازه ورود می‌خواهد, باید در کجا بایستد؟
4- در چه شرایطی درست است, که انسان بدون اجازه وارد منزلی شود؟
5- گویاترین آیه در مورد نیکی به پدر و مادر کدام آیه است؟

جواب
1- سه دفعه باید اجازه خواست و اگر به او اجازه داده نشد باید برگردد.
2- بلی به دلیل فرموده حضرت رسول ج (هنگامی که از او سؤال شد، آیا برای واردشدن بر مادرم باید اجازه بگیرم؟ پیامبر فرمودند: بلی).
3- در طرف راست یا چپ, در منزل باید بایستد.
4- هنگام ضرورت همچون آتش سوزی و داد و فریاد و کمک خواستن.
5- آیۀ ﴿۞وَقَضَىٰ رَبُّكَ أَلَّا تَعۡبُدُوٓاْ إِلَّآ إِيَّاهُ وَبِٱلۡوَٰلِدَيۡنِ إِحۡسَٰنًاۚ [الإسراء: 23]. «و پروردگارت فرمان داد که جز او را عبادت و پرستش نکنید و به پدر و مادر نیکی نمایید».

سؤال
1- چرا اسلام پسر خواندگی را حرام کرد؟
2- پیامبر اسلام ج چه کسی را به پسرخواندگی قبول کرده بود؟
3- معنی صلات در لغت چیست؟
4- چه وقت فرد مسلمان بر پیامبرج صلوات می‌فرستد؟
5- آداب سلام بر پیامبر ج چه در حال حیات و چه در حال وفات, چگونه باید باشد؟

جواب
1- به خاطر نسبت‌دادن فرزند, به غیر پدرش.
2- زید بن حارثهس.
3- دعا و استغفار.
4- هرگاه نام مبارک آنحضرت را شنید.
5- با صدای آهسته و مودبانه می‌گوید: السلام علیکم یا رسول الله.

سؤال
1- معنای غنیمت چیست؟ و در کدام سوره ذکر شده است؟
2- مجاهدین چه مقدار از سهم غنیمت را می‌گیرند؟
3- چه وقت جهاد، در راه خداست؟
4- اصحاب‌ ایکه, چه کسانی هستند و معنای الأیکه چیست؟
5- شرابی که هم غذا و هم شفا است چیست؟

جواب
1- اموالی که در جنگ با کفار از آنها گرفته می‌شود و بحث آن در سوره انفال ذکر شده است.
2- 4 بر 5 سهم مجاهدین می‌باشد.
3- وقتی که به خاطر بلندکردن نام مبارک الله و ابلاغ دین خدا, به مردم دنیا و پیروزی اسلام باشد.
4- اصحا ب ‌ایکه, قوم حضرت شعیب بودند و ایکه به معنای درختستان می‌باشد.
5- عسل می‌باشد، خداوند می‌فرماید: ﴿فِيهِ شِفَآءٞ لِّلنَّاسِۚ [النحل: 69]. «درین شفا است برای مردم».

سؤال
1- آیۀ ﴿إِلَّا مَنۡ أُكۡرِهَ وَقَلۡبُهُۥ مُطۡمَئِنُّۢ بِٱلۡإِيمَٰنِ [النحل: 106] «هرکس پس از ایمان‌آوردن کافر شود، (گرفتار عذاب می‌گردد) جز آنکه به کفر مجبور شود و قلبش به ایمان آرام و مطمئن باشد؛» در مورد چه کسی نازل شد؟
2- داعی الی الله (دعوت‌کننده به سوی خدا) چگونه دعوت دینی می‌کند؟
3- چه وقت داعی الی الله, دارای شجاعت و شهامت است؟
4- مجادله با اهل کتاب چگونه باید باشد؟
5- چرا اسلام از مراء (جدال) نهی کرده است؟

جواب
1- در مورد عمار پسر یاسرب نازل شد.
2- با حکمت و موعظۀ حسنه.
3- هرگاه صادق و مخلص باشد.
4- به روش و شیوه‌ایی که نیکو باشد.
5- چون در جدال, دروغ و فریب است.

سؤال
1- عاقبت اسراف و فسق و فجور در زندگی بشر, چه خواهد بود؟
2- درخت لعنت شده, در قرآن چه نام دارد؟
3- چه کسانی در مورد روح, از پیامبر سؤال کردند و چگونه جواب‌شان داد؟
4- آیا اصحاب کهف جوان بودند؟ به چه دلیل؟
5- چرا این جوانان به غار پناه بردند؟

جواب
1- عاقبت آن سزا و نابودی خواهد بود.
2- درخت زقوم.
3-یهودی‌ها سؤال کردند و پیامبر با آیۀ ﴿قُلِ ٱلرُّوحُ مِنۡ أَمۡرِ رَبِّي [الإسراء: 85] «بگو: (آگاهی از روح) ویژه‌ی پروردگار من است» جواب‌شان داد؛
4- بلی جوان بودند به دلیل فرمودۀ خداوند: ﴿إِنَّهُمۡ فِتۡيَةٌ [الکهف: 13].
5- برای حفظ عقیده و دین‌شان که یکتاپرستی بود و از ترس اذیت و آزار قوم‌شان.

سؤال
1- چرا خداوند پیامبران را به سوی بشریت می‌فرستند؟ به چه دلیل؟
2- در کدام سوره خداوند, داستان ذوالقرنین را ذکر کرده است؟
3- حضرت اسماعیل÷, اهل و عیالش را به چه کاری امر می‌کرد؟
4- عقوبت و سزای کسانی که نماز به جا نمی‌آورند و از شهوت پیروی می‌کنند چیست؟
5- خداوند کسانی را که از ذکر و یادش غافلند و خودداری می‌کنند, چگونه خواهد کرد؟ چرا؟

جواب
1- برای هدایت بشریت به سوی بندگی خدا و اجرای عدالت و مژده‌دادن به بهشت جاوید و ترساندن از عذاب شدید جهنم. خداوند می‌فرماید: ﴿وَمَا نُرۡسِلُ ٱلۡمُرۡسَلِينَ إِلَّا مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَۖ [الأنعام: 48]. «ما پیامبران را تنها برای نوید دادن و بیم دادن فرستادیم».
2- در سوره مبارکه کهف.
3- به ادای نماز و دادن زکات.
4- خسران و زیان و ضرر و شر در دنیا و عذاب شدید جهنم, در آخرت.
5- به صورت کور, آنها را حشر خواهد کرد، زیرا آنها آیات خداوند را در دنیا فراموش کرده بودند.

سؤال
1- اولین شخصی که برای حج به بیت الله الحرام مردم را فرا خواند چه کسی بود؟
2- چگونه صدای ابراهیم÷ به همه مردم رسید؟
3- فرموده خداوند: ﴿يُولِجُ ٱلَّيۡلَ فِي ٱلنَّهَارِ وَيُولِجُ ٱلنَّهَارَ فِي ٱلَّيۡلِ [فاطر: 13]([21]) بر چه چیز دلالت می‌کند؟
4- طالب و مطلوب در آیۀ مبارکه ﴿ضَعُفَ ٱلطَّالِبُ وَٱلۡمَطۡلُوبُ ٧٣ [الحج: 73]([22]) چه کسانی هستند؟
5- مؤمنان رستگار در روز قیامت, چه چیزی را به ارث می‌برند؟

جواب
1- ابراهیم خلیلu.
2- خداوند به قدرت خود صدایش را به مردم رساند, آنجا که می‌فرماید: «يا إبراهيم عليك النداء وعلينا البلاغ».
3- برکروی‌بودن زمین دلالت می‌کند.
4- منظور از طالب, عبادت‌کننده بتها و منظور از مطلوب, بتها می‌باشد.
5- فردوس که اعلی مکان بهشت است, به ارث می‌برند.



سؤال
1- منظور از «الصافات» در آیۀ ﴿وَٱلصَّٰٓفَّٰتِ صَفّٗا ١ [الصافات: 1] چه چیز است؟
2- درخت زقوم در کجا می‌روید و شاخه‌هایش چگونه است؟
3- حضرت اسماعیل÷ هنگامی که پدرش, حضرت ابراهیم÷ او را از خوابی که دیده بود آگاه کرد چه گفت؟
4- خداوند چه چیزی را فدا و بلا گردان حضرت اسماعیل÷ قرار داد؟
5- کدام پیامبر است, که خداوند به او حکمت و قدرت بیان داده است؟
6- کدام پیامبر بود, که ماهی او را بلعید؟ و در آن هنگام (در شکم ماهی) چگونه به سوی خدا دعا کرد؟

جواب
1- منظور, ملائکه است.
2- در جهنم می‌روید و شاخه‌هایش مانند سر شیاطین می‌باشد.
3- گفت: ﴿قَالَ يَٰٓأَبَتِ ٱفۡعَلۡ مَا تُؤۡمَرُۖ [الصافات: 102] گفت: «پدر آنچه را که بدان امر شده‌ایی انجام بده».
4- او را با قربانی بزرگ (مراد قوچ بزرگ و ارزشمندی است که خداوند فرو فرستاد که به جای اسماعیل قربانی شود) آزاد کرد.
5- حضرت داود÷.
6- حضرت یونس بود: ﴿فَنَادَىٰ فِي ٱلظُّلُمَٰتِ أَن لَّآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنتَ سُبۡحَٰنَكَ إِنِّي كُنتُ مِنَ ٱلظَّٰلِمِينَ ٨٧ [الأنبیاء: 87]؛ «پس در تاریکی‌ها ندادر داد: هیچ معبود برحقی جز تو وجود ندارد؛ پاک و منزهی؛ بی‌گمان من ستمکار بوده‌ام».
سؤال
1- ظلمات سه‌گانه در فرموده خداوند: ﴿يَخۡلُقُكُمۡ فِي بُطُونِ أُمَّهَٰتِكُمۡ خَلۡقٗا مِّنۢ بَعۡدِ خَلۡقٖ([23]) [الزمر: 6] چیست؟
2- آیه‌ایی که در آن اطاعت زمین و آسمان از پروردگار را بیان کند, کدام است؟
3- انسان چگونه می‌تواند وسوسه‌های شیطانی را دفع کند؟
4- نتیجه دفع گناه با نیکی چیست؟ به چه دلیل؟
5- مسجدی که احدی بدان راه نیافته کدام است؟ و چه کسی در آن نماز خواند؟

جواب
1- تاریکی شکم – تاریکی رحم – تاریکی پرده‌ایی, که بچه تا هنگامی که در شکم مادر است در آن قرار دارد و هنگام تولد با وی بیرون می‌آید.
2- فرموده خداوند: ﴿فَقَالَ لَهَا وَلِلۡأَرۡضِ ٱئۡتِيَا طَوۡعًا أَوۡ كَرۡهٗا قَالَتَآ أَتَيۡنَا طَآئِعِينَ ١١ [فصلت: 11]. «پس به آسمان و زمین گفت: خواسته یا ناخواسته (به فرمان من) درآیید؛ گفتند: به دلخواه (به فرمانت) درآمدیم».
3- با ذکر و یاد خدا و با پناه‌بردن به خدا از شر وسوسه‌های شیطانی.
4- نتیجۀ آن تبدیل‌شدن دشمن به دوست است, به دلیل فرمودۀ خداوند: ﴿ٱدۡفَعۡ بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ فَإِذَا ٱلَّذِي بَيۡنَكَ وَبَيۡنَهُۥ عَدَٰوَةٞ كَأَنَّهُۥ وَلِيٌّ حَمِيمٞ ٣٤ [فصلت: 34]. «بدی را به بهترین روش دفع کن که در این صورت کسی که میان تو و او دشمنی است، چنان می‌شود که گویا دوستی نزدیک و صمیمی است».
5- آن مسجد شکم ماهی, که تنها حضرت یونس÷ بعد از این که ماهی او را بلعید, در آن نماز گذارد.

سؤال
1- منظور از ﴿أُمَّ ٱلۡقُرَىٰ در فرمودۀ خداوند: ﴿وَلِتُنذِرَ أُمَّ ٱلۡقُرَىٰ [الأنعام: 92] کجاست؟
2- خداوند به کسانی که با عمل‌شان خواستار آخرت هستند, چه چیزی عطا می‌کند؟
3- خداوند به کسانی که با عمل‌شان خواهان دنیا هستند, چه چیزی عطا می‌کند؟
4- معنی فرموده خداوند: ﴿وَمِنۡ ءَايَٰتِهِ ٱلۡجَوَارِ فِي ٱلۡبَحۡرِ كَٱلۡأَعۡلَٰمِ ٣٢ [الشوری: 32] چیست؟
5- به نسبت زاد و ولد, انسان‌ها به چند دسته تقسیم می‌شوند؟

جواب
1- مکه مکرمه.
2- زیادی در نعمت و کمک‌کردن به گونه‌ایی که برای هر کار نیک ده برابر مانند آن را پاداش می‌دهد و تا هفتصد برابر نیز زیاد می‌کند.
3- آنچه که در دنیا می‌خواهند به آنها می‌دهد، اما آنها را از ثواب آخرت محروم می‌کند.
4- و از جمله نشانه‌های قدرت خدا کشتی‌هایی است, که همچون کوه بر صفحۀ دریا به حرکت درمی‌آیند.
5- «بعضی فقط دختر می‌زایند، بعضی فقط پسر می‌زایند، بعضی هم پسر و هم دختر می‌زایند و بعضی عقیم هستند و بچه‌دار نمی‌شوند».

سؤال
1- انسان مسلمان, هنگامی که سوار بر حیوان یا ماشین و غیره می‌شود چه می‌گوید؟
2- گفتۀ همیشگی ثروتمندان در هر زمان و مکان, چیست؟
3- معنی فرمودۀ خداوند: ﴿وَإِنَّهُۥ لَذِكۡرٞ لَّكَ وَلِقَوۡمِكَۖ وَسَوۡفَ تُسۡ‍َٔلُونَ ٤٤ [الزخرف: 44]([24]) چیست؟
4- چرا کفار در جهنم طلب مرگ می‌کنند؟
5- آیۀ مبارکه: ﴿مَنۡ عَمِلَ صَٰلِحٗا فَلِنَفۡسِهِۦۖ... را تکمیل کنید و شماره آیه و سوره را ذکر کنید؟

جواب
1- آیۀ ﴿سُبۡحَٰنَ ٱلَّذِي سَخَّرَ لَنَا هَٰذَا وَمَا كُنَّا لَهُۥ مُقۡرِنِينَ ١٣ وَإِنَّآ إِلَىٰ رَبِّنَا لَمُنقَلِبُونَ ١٤ [الزخرف: 13 و 14]([25]) را تلاوت می‌کند.
2- ﴿إِنَّا وَجَدۡنَآ ءَابَآءَنَا عَلَىٰٓ أُمَّةٖ وَإِنَّا عَلَىٰٓ ءَاثَٰرِهِم مُّقۡتَدُونَ ٢٣ [الزخرف: 23] یعنی: «ما پدران و نیاکان خود را بر آئینی یافته‌ایم و ما هم قطعاً به دنبال آن می‌رویم».
3- قرآن شرف و عظمت بزرگی برای امت عرب می‌باشد, به شرط آن که بدان تمسُّک کنند و به دستوراتش عمل نمایند.
4- تا با مردن از دست عذاب راحت شوند.
5- ﴿وَمَنۡ أَسَآءَ فَعَلَيۡهَاۖ [الجاثیة: 15]. «هرکس کار شایسته‌ای انجام دهد، پس به سود خود اوست و هر که بدی نماید، به زیان اوست».

سؤال
1- دهریون (آنان که به روز قیامت ایمان ندارند) چه می‌گویند؟
2- سزای کسانی که آخرت را فراموش می‌کنند چیست؟
3- آیه مبارکه: ﴿وَٱلَّذِي قَالَ لِوَٰلِدَيۡهِ أُفّٖ لَّكُمَآ [الأحقاف:17] «و کسی که به پدر و مادرش سخن ناخوشایندی گفت» در مورد چه کسانی نازل شده است؟
4- چه زمانی آیات اولیه از سورۀ فتح نازل شد؟
5- کدام آیه است که رسول الله ج و اصحابش را وصف می‌کند؟

جواب
1- ﴿وَقَالُواْ مَا هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا ٱلدُّنۡيَا نَمُوتُ وَنَحۡيَا وَمَا يُهۡلِكُنَآ إِلَّا ٱلدَّهۡرُۚ[الجاثیة: 24]. «وگفتند: تنها همین زندگی دنیاست که (برخی از ما) می‌میریم و (برخی نیز) زندگی می‌کنیم و تنها روزگار است که هلاک و نابودمان می‌کند».
2- خداوند نیز او را فراموش کرده و او را تنها و بدون یار و یاوری به جهنم می‌اندازد.
3- در مورد هر فرزند نافرمان نسبت به پدر و مادر, که به آنها احترام نمی‌گذارد و در حق آنها نیکی نمی‌کند.
4- زمانی که حضرت رسول ج در ماه ذی القعده در سال ششم هجری از حدیبیه برمی‌گشت.
5- فرموده خداوند: ﴿مُّحَمَّدٞ رَّسُولُ ٱللَّهِۚ وَٱلَّذِينَ مَعَهُۥٓ أَشِدَّآءُ عَلَى ٱلۡكُفَّارِ رُحَمَآءُ بَيۡنَهُمۡۖ [الفتح: 29]. «محمد، فرستاده‌ی پروردگار است. و آنان که با او هستند، در برابر کافران سرسختند و با یکدیگر مهربان».

سؤال
1- زمانی که دو طایفه از مسلمانان با همدیگر جنگ کردند, چه حکمی باید در میان‌شان کرد؟
2- موضع و تصمیم امت اسلامی در مورد طایفه‌ایی که تن به صلح نداد چیست؟
3- معنی کلمه «الظن» در فرموده خداوند: ﴿إِنَّ بَعۡضَ ٱلظَّنِّ إِثۡمٞۖ [الحجرات: 12]([26]) چیست؟
4- آیه‌ایی که گویای حرام‌بودن غیبت می‌باشد, کدام است؟
5- نام دو فرشته‌ایی (ملائکه‌ایی) که اعمال نیک و بد انسان‌ها را ثبت می‌کنند و می‌نویسند چیست؟ به چه دلیل؟

جواب
1- باید در میان‌شان صلح کرد به دلیل فرمودۀ خداوند: ﴿وَإِن طَآئِفَتَانِ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ ٱقۡتَتَلُواْ فَأَصۡلِحُواْ بَيۡنَهُمَاۖ [الحجرات: 9]. «و اگر دو گروه از مومنان با هم جنگیدند، میانشان صلح برقرار کنید».
2- باید با آن طائفه جنگ کرد, تا به امر خدا برگردد و تن به صلح دهد.
3- گمانها و سوء ظنهای بی‌مورد به مردم.
4- آیۀ ﴿أَيُحِبُّ أَحَدُكُمۡ أَن يَأۡكُلَ لَحۡمَ أَخِيهِ مَيۡتٗا فَكَرِهۡتُمُوهُۚ [الحجرات: 12]. «آیا هیچ‌یک از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده‌اش را بخورد؟ بی‌گمان از این کار نفرت دارید».
5- رقیب و عتید. به دلیل فرموده خداوند: ﴿مَّا يَلۡفِظُ مِن قَوۡلٍ إِلَّا لَدَيۡهِ رَقِيبٌ عَتِيدٞ ١٨ [ق 18]. «(بنده) هیچ سخنی بر زبان نمی‌آورد مگر آنکه نگهبانی آماده، نزدش حضور دارد».

سؤال
1- معنی کلمه «الظهار» چیست؟
2- حکم ظهار در جاهلیت چه بود؟
3- حکم ظهار در اسلام چیست؟
4- کفاره ظهار چیست؟
5- احسان و نیکی در مجالس چیست؟ به چه دلیل؟

جواب
1- «این است که مردم به زنش بگوید: تو برای من مادری (یعنی همانگونه که ازدواج با مادرم برایم حرام است تو نیز تا ابد بر من حرام هستی» (نقل شده از تفسیر نور، نوشته دکتر مصطفی خرمدل)
2- زنش بر او حرام می‌شد و از او هم جدا نمی‌شد و همچون زن تعلیق شده می‌گردید.
3- هم خوابی مرد با زنش حرام می‌شود, تا کفارۀ قولش را بدهد.
4- آزادکردن بنده‌ایی و اگر نتوانست می‌بایست دو ماه پشت سر هم روزه بگیرد و اگر نتوانست روزه بگیرد باید غذای 60 مسکین را بدهد.
5- جای بازکردن, برای دیگران به دلیل فرموده خداوند: ﴿إِذَا قِيلَ لَكُمۡ تَفَسَّحُواْ فِي ٱلۡمَجَٰلِسِ فَٱفۡسَحُواْ [المجادلة: 11]. «هنگامی که به شما گفته شود: مجلس را وسعت بخشید پس وسعت بخشید».

سؤال
1- معنی کلمه «المقت» در فرمودۀ خداوند: ﴿كَبُرَ مَقۡتًا عِندَ ٱللَّهِ أَن تَقُولُواْ مَا لَا تَفۡعَلُونَ ٣ [الصف: 3]([27]) چیست؟
2- واجب در روز جمعه, هنگام شنیدن اذان چیست؟
3- آیا معامله و خرید و فروش در روز جمعه حرام است؟
4- کدام سوره است که دارای 30 آیه است و برای کسی که آن را زیاد قرائت کند, شفاعت می‌کند؟
5- کدام فرشته است, که خداوند او را به نیرو و قدرتی عظیم وصف می‌کند؟ و در کدام سوره؟

جواب
1- به معنای غضب شدید است.
2- با سرعت به طرف مسجد رفتن برای گوش‌دادن به خطبه جمعه و ادای نماز.
3- در تمام طول روز حرام نیست، بلکه از اذان دوم تا تمام‌شدن نماز جمعه حرام است.
4- سوره الملک (تبارک)
5- حضرت جبرئیل÷ و در سوره نجم آیۀ 5 وارد شده است.



خداوند به هر انسانی اراده خیر داشته باشد او را در امر دین فقیه و دانا می‌گرداند.
پیامبر اکرم ج





([1])- تسمیه: بسم الله الرحمن الرحیم گفتن.
([2])- عقد سَلَم: خرید و فروش پیشکی غله یا محصول دیگر که هنوز نرسیده باشد - فرهنگ عمید.
([3])- خَنثی: آن که مرد بودن یا زن بودنش معلوم نباشد (م)
([4])- الجیاد جمع جواد و به معنای اسپان تیزرو و اسپان خوب زیباست. (م)
([5])- کسی که صادقانه و خالصانه از خدا طلب شهادت کند، خداوند او را در زمره شهداء قرار خواهد داد هرچنددر بسترخواب بمیرد.
([6])- اگر کسی بمیرد و در راه خدا جهاد نکرد و خواهان نشد بر شعبه‌ایی از نفاق می‌میرد.
([7])- کسی که صادقانه و خالصانه از خدا طلب شهادت کند، خداوند او را در زمره شهداء قرار خواهد داد هرچند که در بسترش بمیرد.
([8])- اگر کسی بمیرد و در راه خدا جهاد نکرد و خواهان نشد بر شعبه‌ایی از نفاق می‌میرد.
([9])- دنیا زندان مؤمن و بهشت کافر است (م).
([10])- کسی که در این امر مهم (که عبادت است) چیزی که جزو آن نیست اضافه کند آن چیز مردود و غیر قابل قبول است (م).
([11])- فحش دادن به مسلمان فسق و فجور و جنگ با او کفر است.
([12])- زن دائم الحیض (م)
([13])- توقیفی یعنی جایی برای اجتهاد نیست، بلکه به دستور خدا و رسول تعیین می‌شود برخلاف اجتهادی. (مترجم)
[14]- ترجمه: «بنابراین به کسی که با وجودِ آگاهی‌ات (از چگونگی آفرینش عیسی) درباره‌ی این موضوع با تو مجادله می‌کند، بگو: بیایید ما و شما، فرزندان و زنانمان را به مباهله فرا بخوانیم و خودمان هم وارد مباهله شویم و نفرین الله را برای دروغگویان درخواست کنیم».
[15]- ترجمه: «کسانی را که صبح و شام پروردگارشان را می­خوانند و خشنودی او را می­خواهند، از خود دور مکن».
[16]- ترجمه: «مثالش همانند سگی است که اگر به آن حمله کنی، دهانش را باز و زبانش را بیرون می‌آورد و اگر او را به حالش واگذاری، بازهم زبانش را بیرون می­آورد».
[17]- ترجمه: «جابجا کردن و به تأخیر انداختن ماه­های حرام، افزایش و زیاده­روی در کفر است».
[18]- [توبه: 84] ترجمه: «بر جنازه‌ی هیچیک از آنان نماز مخوان».
[19]- [یونس: 26] ترجمه: «برای نیکوکاران بهترین پاداش و پاداشی افزون بر آن است».
[20]- ترجمه: «پس رُویَت را به سوی مسجدالحرام کن».
[21]- ترجمه: «شب می‌کاهد وبرروز می افزاید,  روز می‌کاهد و بر شب می‌افزاید».
[22]- ترجمه: «عبادتگزاران و معبودان (باطل)، همه ضعیف و ناتوانند».
[23]- ترجمه: «شما را در شکم های مادرانتان با آفرینش های پیاپی در تاریکی های سه گانه می‌آفریند».
[24]- ترجمه: «و بی‌گمان قرآن، پندی برای تو و قوم توست و (درباره‌ی قرآن) بازخواست خواهید شد».
[25]- ترجمه: «منزه است ذاتی که این را برای ما رام و مسخر نمود و ما توانش را نداشتیم.  و به راستی ما به‌سوی پروردگارمان بازمی‌گردیم».
[26]- «که به راستی برخی از گمان‌ها، گناه است».
[27]- «نزد خدا بسیار موجب خشم است که سخنی بگوئید که بدان عمل نمی‌کنید».

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر

مقدمه‌ی مؤلف

  مقدمه‌ی مؤلف الحمد لله رب العالـمين، والصلاة والسلام على نبينا محمد وعلى آله وأصحابه أجمعين‏. أما بعد: از جمله درس‌هایی که در مسجد...