نهمین بخش از نوشته‌های غیر مستقل اجزاء است. اجزاء جمع جزء که به چندین معنی به کار برده می‌شود:
1- مجموعه‌ای از احادیث که تنها از یک تن نقل شده باشد، خواه آن شخص از طبقۀ صحابی‌ها باشد[1] یا از طبقۀ بعدی مانند «جزء حدیث ابوبکر صدیق رضی الله عنه » و «جزء حدیث مالک» به این معنی هر یک از مسندهای صحابی‌ها یک جزء به شمار می‌آید.
2- مجموعه احادیثی که عموماً[2] متعلق به موضوع واحدی باشند مانند جزء فضایل القرآن امام شافعی (م ـ 204) و جزء جهاد و زهد عبدالله بن مبارک (م ـ 181).
3- نوشته‌ای که به بررسی اسناد یک حدیث بپردازد مانند جزء «اختیار الاولی في حدیث اختصام الـملأ الاعلی» تألیف ابن رجب حنبلی.
4- (اربعینات) در حدیث که طبق توضیح کشف الظنون تعدادشان از پنجاه بیشتر است و این اربعین‌نویسی نیز که از روزگاران پیشین رایج گردیده است، شکلی از جزءنویسی است و کاتب چلبی[3] در کتاب کشف الظنون، در توضیح «اربعین نووی» نوشته است: «برخی از علما در اصول دین چهل حدیث گرد آورده و شرح نموده‌اند و برخی در فروع دین و جمعی در جهاد و بعضی در زهد و پاره‌ای در ادب و دسته‌ای در خطب «اربعین» نوشته‌اند.
اربعین‌نویسی[4] به استناد حدیثی است که از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم نقل گردیده است. «من حفظ علی امّتی اربعین[5] حدیثا مما یحتاجون في امر دینهم، بعثه الله یوم القیامة فقیها عالـماً» که نووی صاحب شرح مسلم فرموده به اتفاق تمام حفاظ حدیث مزبور گرچه به طرق زیادی نقل شده ولی کلاً ضعیف[6] هستند ولی علما متفق هستند که در فضایل اعمال عمل به حدیث ضعیف رواست، و صاحب مشکوه نیز از ابن حنبل امام و محدث بزرگ و دارای مسند معروف، نقل کرده که حدیث اربعین هر چند در بین مردم مشهور است ولی سند صحیحی ندارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر