اقسام کفار: کفار به دو بخش تقسیم می‌‌شوند: اهل حرب، اهل عهد؛
اهل حرب کسانی هستند که بین ما و آن‌ها جنگ است که پیش‌‌تر احکام آن‌ها در مبحث جهاد در راه الله بیان شد.
اما کسانی‌که اهل عهد و پیمان هستند، به سه بخش تقسیم می‌‌شوند، اهل ذمه؛ اهل امان؛ اهل هُدنه.
1- اهل ذمه: عبارتند از کفاری که در سرزمین‌‌های اسلامی اقامت دارند. و به حضور آن‌ها در سرزمین‌‌های اسلامی در برابر پرداخت جزیه و پایبندی به احکام اسلام اجازه داده شده است.
2- اهل امان: عبارتند از کفاری که به سرزمین‌‌های اسلامی می‌‌آیند بدون اینکه اقامت داشته باشند و قصدشان تجارت یا زیارت یا کار و... غیره است.
اسلام به این دسته از کفار عرضه می‌‌شود، اگر پذیرفتند که هیچ وگرنه بازگرداندن آن‌ها به سرزمین‌‌شان واجب است.
3- اهل هُدنه: کفاری هستند که در سرزمین خودشان می‌‌باشند و با مسلمانان جهت عدم جنگ برای مدتی مشخص، پیمان بسته و صلح کرده‌‌اند.
اهل ذمه
اهل ذمه همان اهل کتاب، پیروان موسی و عیسی علیهما‌‌السلام می‌‌باشند. اما تنها در مواردی خاص با مجوسیان همان رفتاری می‌‌شود که با اهل کتاب می‌‌شود. از مجوسیان جزیه گرفته شده و با زنان‌‌شان ازدواج نمی‌‌شود و ذبایح‌‌شان خورده نمی‌‌شود.
اما مشرکان هیچ عهد و پیمان و امانی نزد الله و رسولش و مومنان ندارند. مشرکی که در سرزمین‌‌های اسلامی ساکن است، اسلام بروی عرضه می‌‌شود که یا اسلام می‌‌آورد و یا از سرزمین‌‌های اسلام سفر میکند یا اینکه کشته می‌‌شود. زیرا اسلام به شرک و بت پرستی اجازه نمی‌دهد زیرا درآنها ظلم و تجاوز می‌‌باشد.
اما اهل کتاب در این سه مورد به ترتیب اختیار دارند: اسلام را بپذیرند یا جزیه پرداخت کنند و یا وارد جنگ شوند.
1- الله متعال می‌‌فرماید: ﴿قَٰتِلُواْ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَلَا بِٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَلَا يُحَرِّمُونَ مَا حَرَّمَ ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥ وَلَا يَدِينُونَ دِينَ ٱلۡحَقِّ مِنَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ حَتَّىٰ يُعۡطُواْ ٱلۡجِزۡيَةَ عَن يَدٖ وَهُمۡ صَٰغِرُونَ٢٩﴾ [التوبة: 29] «با کسانی از اهل کتاب که نه به الله و نه به روز قیامت ایمان دارند و نه آنچه را الله و رسولش حرام کرده، حرام می‌دانند و نه دین حق را می‌پذیرند، بجنگید، تا زمانی که با ذلت و خواری به دست خویش جزیه بدهند».
2- الله متعال می‌‌فرماید: ﴿وَقَٰتِلُوهُمۡ حَتَّىٰ لَا تَكُونَ فِتۡنَةٞ وَيَكُونَ ٱلدِّينُ لِلَّهِۖ فَإِنِ ٱنتَهَوۡاْ فَلَا عُدۡوَٰنَ إِلَّا عَلَى ٱلظَّٰلِمِينَ١٩٣﴾ [البقرة: 193] «و با آن‌ها جنگ کنید تا فتنه (شرک) باقی نماند و دین (خالصانه) از آن الله گردد. پس اگر دست برداشتند، تجاوز جز بر ستمکاران روا نیست».
3- الله متعال می‌‌فرماید: ﴿لَا يَرۡقُبُونَ فِي مُؤۡمِنٍ إِلّٗا وَلَا ذِمَّةٗۚ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُعۡتَدُونَ١٠ فَإِن تَابُواْ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَوُاْ ٱلزَّكَوٰةَ فَإِخۡوَٰنُكُمۡ فِي ٱلدِّينِۗ وَنُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ١١﴾ [التوبة: 10-11] «درباره هیچ فرد مؤمنی خویشاوندی و پیمان را رعایت نمی‌کنند و آنان مردمی تجاوز کاراند. پس اگر توبه کنند و نماز را بر پا دارند و زکات را بدهند، برادران دینی شما هستند و ما آیات خود را برای گروهی که می‌دانند بیان می‌کنیم».
رهبر مسلمانان یا نایب وی مقدار جزیه را بر حسب سخت‌‌گیری و آسان‌‌گیری از طلا یا نقره یا پول رایج یا دیگر چیزهای مباح مانند لباس و آهن و حیواناتی چون گاو و گوسفند و ... تعین میکند.
کودک، زن، برده، فقیر، مجنون، کور و راهب جزیه نمی‌‌پردازند.
و چون اهل ذمه جزیه یا خراج یا دیه یا بدهی خود را پرداخت کند، معتقد به تحریم آن نیستیم و نیز همچون شراب و خوک حرام نیستند و قبول کردن این موارد از آن‌ها جایز است.
عهد و پیمان ذمه را امام یا نایب وی منعقد میکند و چون اهل ذمه جزیه بپردازند، قبول کردن آن بر ما واجب است و در این‌‌صورت جنگیدن با آن‌ها حرام است و اگر کسی از آن‌ها اسلام آورد، پرداخت جزیه از عهده‌‌ی وی ساقط می‌‌شود. و به هنگام دریافت جزیه از آن‌ها، قدرت خود را به آن‌ها نشان می‌‌دهیم و جزیه را در حالی از ایشان دریافت می‌کنیم که خوار و زبون هستند.
عیادت، شرکت در تعزیه و نیکی کردن به اهل ذمه جهت جلب قلوب و امید اسلام آوردن آن‌ها امری جایز است اما نشاندن آن‌ها در صدر مجالس و برخاستن به احترام آن‌ها و سلام کردن به آن‌ها جایز نیست و اگر سلام کردند پاسخ دادن سلام با این کلمات (و علیکم) واجب است.
و تبریک گفتن به آن‌ها در عیدشان جایز نیست اما تبریک گفتن به آن‌ها در اموری چون ازدواج و... جایز است.
اهل ذمه از کنیسه ساختن و معابد منع می‌‌شوند زیرا محل شرک می‌‌باشند. و نیز از اظهار شراب و خوک و ناقوس و بلند خواندن کتاب‌‌شان و از اینکه خانه‌‌ای بلندتر از خانه‌‌ی مسلمانان بسازند و از مواردی این چنینی منع می‌‌شوند.
1- الله متعال می‌‌فرماید: ﴿قَٰتِلُواْ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَلَا بِٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَلَا يُحَرِّمُونَ مَا حَرَّمَ ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥ وَلَا يَدِينُونَ دِينَ ٱلۡحَقِّ مِنَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ حَتَّىٰ يُعۡطُواْ ٱلۡجِزۡيَةَ عَن يَدٖ وَهُمۡ صَٰغِرُونَ٢٩﴾ [التوبة: 29] «با کسانی از اهل کتاب که نه به الله و نه به روز قیامت ایمان دارند و نه آنچه را الله و رسولش حرام کرده، حرام می‌دانند و نه دین حق را می‌پذیرند، بجنگید، تا زمانی که با ذلت و خواری به دست خویش جزیه بدهند».
2- الله متعال می‌‌فرماید: ﴿لَّا يَنۡهَىٰكُمُ ٱللَّهُ عَنِ ٱلَّذِينَ لَمۡ يُقَٰتِلُوكُمۡ فِي ٱلدِّينِ وَلَمۡ يُخۡرِجُوكُم مِّن دِيَٰرِكُمۡ أَن تَبَرُّوهُمۡ وَتُقۡسِطُوٓاْ إِلَيۡهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُقۡسِطِينَ٨﴾ [الممتحنة: 8] «الله شما را از نیکی کردن و رعایت عدالت نسبت به کسانی‌که در (امر) دین با شما نجنگیده‌اند و شما را از دیارتان بیرون نکرده‌اند، نهی نمی‌کند؛ بی‌گمان الله عدالت پیشگان را دوست دارد».
فضل کسانی از اهل کتاب که مسلمان می‌‌شوند
از ابوموسی روایت است که رسول الله فرمود: «سه شخص‌‌اند که نزد الله دو اجر دارند: اهل کتابی که به پیامبرش و به محمد ایمان بیاورد؛ غلامی که حق الله و صاحبش را ادا کند؛ مردی که کنیزش را خوب تربیت کند و به او علم و دانش بیاموزد؛ سپس او را آزاد نموده و با وی ازدواج کند. هریک از این‌ها دوپاداش دارد».[1]
قضاوت در میان اهل ذمه بر مبنای احکام اسلامی می‌‌باشد.
بر رهبر و امام مسلمانان واجب است که در جان و مال و آبروی اهل ذمه بر مبنای احکام اسلامی قضاوت کند. و بر آن‌ها حدود مواردی که معتقد به تحریم آن هستند مانند زنا، اقامه کند. اما در برابر مواردی که معتقد به حلال بودن آن‌ها هستند مانند شراب و خوک، مجازات نمی‌‌شوند اما از اظهار این امور منع می‌‌شوند.
الله متعال می‌‌فرماید: ﴿وَأَنِ ٱحۡكُم بَيۡنَهُم بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ وَلَا تَتَّبِعۡ أَهۡوَآءَهُمۡ وَٱحۡذَرۡهُمۡ أَن يَفۡتِنُوكَ عَنۢ بَعۡضِ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ إِلَيۡكَۖ فَإِن تَوَلَّوۡاْ فَٱعۡلَمۡ أَنَّمَا يُرِيدُ ٱللَّهُ أَن يُصِيبَهُم بِبَعۡضِ ذُنُوبِهِمۡۗ وَإِنَّ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلنَّاسِ لَفَٰسِقُونَ٤٩ أَفَحُكۡمَ ٱلۡجَٰهِلِيَّةِ يَبۡغُونَۚ وَمَنۡ أَحۡسَنُ مِنَ ٱللَّهِ حُكۡمٗا لِّقَوۡمٖ يُوقِنُونَ٥٠﴾ [المائدة: 49-50] «و در میان آن‌ها (= یهود) بر اساس آنچه الله (در قرآن) نازل کرده حکم کن و از هوس‌های آنان پیروی مکن و از آنان بر حذر باش، مبادا تو را از بعضی از چیزهایی که الله بر تو نازل کرده منحرف کنند و اگر آن‌ها (از حکم تو) روی گردانند، پس بدان که الله می‌خواهد آنان را به (خاطر) پاره‌ای از گناهان‌شان مجازات کند و بی‌گمان بسیاری از مردم نافرمانند. آیا آن‌ها حکم جاهلیت را می‌خواهند؟! چه کسی برای گروهی که یقین دارند بهتر از الله حکم میکند؟!».
متمایز بودن اهل ذمه از مسلمانان
اهل ذمه ملزم می‌‌شوند که در حیات و مرگ با مسلمانان متفاوت باشند تا اینکه مردم به آن‌ها فریفته نشوند. بنابراین از لباس‌‌ها و مرکب‌‌هایی استفاده میکنند که از پایین‌‌ترین کیفیت برخوردار باشند تا در جامعه‌‌ی اسلامی از مسلمانان متمایز باشند. و چون امید اسلام آوردن‌‌شان باشد وارد شدن آن‌ها به مساجد جز مسجدالحرام جایز است. زیرا ورود مشرک به مسجدالحرام حرام است. و چون بمیرند در قبرستان مسلمانان دفع نمی‌‌شوند بلکه در قبرستان‌‌های مخصوص به خود دفن می‌‌شوند.
چه زمانی عهد و پیمان ذمی نقض می‌‌شود؟
1- عهد و پیمان ذمی نقض شده و خون و مالش حلال می‌‌شود، زمانی که از پرداخت جزیه سر باز زند، یا به احکام اسلام پایبند نباشد یا اینکه در حق و حقوق مسلمانان با قتل یا زنا یا راهزنی یا جاسوسی از مسلمانان تجاوز کند. یا اینکه از الله یا رسولش یا کتابش یا شریعتش به بدی یاد کند.
2- چون عهد و پیمان ذمی با یکی از این موارد نقض شود، محارب محسوب می‌‌شود و امام و رهبر مسلمانان اختیار دارد که او را بکشد یا برده کند یا بدون هیچ مجازاتی بر وی منت گذارد و وی را رها کند یا از او فدیه بگیرد؛ و این بر حسب مصلحت و دفع مفسده می‌‌باشد.
الله متعال می‌‌فرماید: ﴿وَإِن نَّكَثُوٓاْ أَيۡمَٰنَهُم مِّنۢ بَعۡدِ عَهۡدِهِمۡ وَطَعَنُواْ فِي دِينِكُمۡ فَقَٰتِلُوٓاْ أَئِمَّةَ ٱلۡكُفۡرِ إِنَّهُمۡ لَآ أَيۡمَٰنَ لَهُمۡ لَعَلَّهُمۡ يَنتَهُونَ١٢﴾ [التوبة: 12] «و اگر سوگند (و پیمان‌های) خود را پس از عهد (و پیمان) خویش شکستند و در دین شما طعن زدند، پس با پیشوایان کفر جنگ کنید، زیرا آن‌ها عهد (و پیمانی) ندارند، باشد که (از کردار خود) دست بر دارند».
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر