1- رحمت الله جل جلاله همه چیز را فرامی گیرد، و رحمت الله به نسبت بندگانش این است که پیامبران را به‌سوی آن‌ها فرستاده، و کتاب‌ها را برای آن‌ها نازل کرده است، که آن‌ها را نسبت به پروردگار و آفریننده و روزی دهنده‌ی‌شان آشنا می‌نمایند و آنچه که مورد رضایت پروردگار است را برای‌شان بیان می‌کنند و آن‌ها را به‌سوی اطاعت کردن، ثواب، و در مقابل نافرمانی‌اش عذاب می‌دهد: [فمنهم من هدی الله و منهم من حقت علیه الضلاله].
﴿وَلَقَدۡ بَعَثۡنَا فِي كُلِّ أُمَّةٖ رَّسُولًا أَنِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ وَٱجۡتَنِبُواْ ٱلطَّٰغُوتَۖ فَمِنۡهُم مَّنۡ هَدَى ٱللَّهُ وَمِنۡهُم مَّنۡ حَقَّتۡ عَلَيۡهِ ٱلضَّلَٰلَةُۚ فَسِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَٱنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُكَذِّبِينَ٣٦﴾ [النحل: 36].
(و در حقیقت در میان هر امتى فرستاده‌اى برانگیختیم [تا بگوید] الله را عبادت کنید و از طاغوت [=فریبگر] بپرهیزید پس از ایشان کسى است که الله [او را] هدایت کرده و از ایشان کسى است که گمراهى بر او سزاوار است بنابراین در زمین بگردید و ببینید فرجام تکذیب‌کنندگان چگونه بوده است).
2- و هنگامی‌که ایمان مردم ضعیف شد و در شرک قرار گرفتند، الله به‌سوی آن‌ها پیامبری فرستاد که آن‌ها را به‌سوی توحید و عبادت الله یکتا دعوت می‌دهد، و ارسال پیامبران به صورت پی درپی ادامه داشت و هر پیامبری فقط به‌سوی قوم خویش مبعوث می‌شد، تا اینکه الله با ارسال محمد صل الله علیه و آله و سلم که پیامبر ما و آقای تمام پیامبران است به نبوت و رسالت خاتمه و پایان داد.
الله، محمد صل الله علیه و آله و سلم را به عنوان پیامبر انتخاب نمود، و او را برای هدایت و دین حقیقت به‌سوی تمام مردم فرستاد، پس او رسالت را تبلیغ نمود و حق امانت را رعایت کرد و امت را نصیحت فرمود، و در راه الله جهاد کرد، و امت را بر چنان روشنایی ترک نمود که شب آن، مانند روزش روشن بود، و هرکس از آن روی گرداند هلاک می‌شود.
هنگامی‌که رسول صل الله علیه و آله و سلم به نسبت سایر انبیاء و پیامبران فضیلت دارد و آخرین پیامبر است، و امتش آخرین امت و با فضیلت‌ترین است و الله به امتش وظیفه‌ی انبیاء و پیامبران را داده است، رسول صل الله علیه و آله و سلم در مدت بیست و سه سال در جزیرة العرب، مردم را را به‌سوی الله دعوت داد و به اندازه‌ی توانایی اهل عصر خویش را دعوت داد، ابتدا خانواده‌اش و بعد خویشاوندان نزدیک و بعد قوم خویش سپس اهل مکه و اطراف، بعد تمام عرب‌ها و سپس تمام مردم را به‌سوی الله دعوت داد و برای آن‌ها بیان فرمود که فرستاده‌ی الله به‌سوی تمام بشریت و رحمتی برای تمام جهانیان است، پس مردم، گروه گروه در دین الله داخل شدند.
1- الله بلند مرتبه می‌فرماید:
﴿وَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ إِلَّا كَآفَّةٗ لِّلنَّاسِ بَشِيرٗا وَنَذِيرٗا وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ٢٨﴾ [سبأ: 28].
(و ما تو را جز [به سمت] بشارتگر و هشداردهنده براى تمام مردم نفرستادیم لیکن بیشتر مردم نمى‌دانند).
2- و الله بلند مرتبه می‌فرماید:
﴿وَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ إِلَّا رَحۡمَةٗ لِّلۡعَٰلَمِينَ١٠٧﴾ [الأنبیاء: 107].
(و تو را جز رحمتى براى جهانیان نفرستادیم).
مردم در زمان رسول صل الله علیه و آله و سلم تحت تاثیر اسباب زیادی قرار گرفتند و مسلمان شدند که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
1- دعوت دادن به وسیله‌ی زبان، همانطور که رسول صل الله علیه و آله و سلم ، ابوبکر و خدیجه و علی رضی الله عنه و... را دعوت دادند و آن‌ها مسلمان شدند.
2- تعلیم، همانطور که عمربن خطاب رضی الله عنه از تلاوت قرآن متاثر شد، هنگامی‌که فاطمه خواهر عمر با همسرش سعیدبن زید و جناب بن ارث در منزل فاطمه قرآن را با یکدیگر مدارسه می‌کردند، و هم‌چنین مصعب بن عمیر رضی الله عنه حلقه‌ی قرآنی در مدینه تشکیل داد که باعث شد أسید بن حضیر و سعدبن معاذ اسلام آورند.
3- عبادت، هند دختر عتبه وقتی که مشاهده کرد مسلمانان در فتح مکه در مسجدالحرام نماز می‌خوانند مسلمان شد، و هم‌چنین ثمامه فرزند أثال حنفی رضی الله عنه در مسجدالنبی از عبادت کردن متاثر شد و ایمان آورد و...
4- انفاق و اکرام نیز سبب اسلام آوردن بعضی شد، همانطور که رسول صل الله علیه و آله و سلم در فتح مکه به صفوان بن امیه و معاویه رضی الله عنه و... اموالی عطا کرد پس آن‌ها مسلمان شدند، و هم‌چنین به شخصی که در کوهستان زندگی می‌کرد گوسفندی بخشید پس او مسلمان شد، و با اسلام آوردن آن شخص، قومش نیز مسلمان شدند.
5- خوش اخلاقی و احسان و ایثار و برابری و صدق و راستی نیز سبب اسلام آوردن بسیاری شد. الله بلندمرتبه می‌فرماید:
﴿وَإِنَّكَ لَعَلَىٰ خُلُقٍ عَظِيمٖ٤﴾ [القلم: 4].
(و یقیناً تو بر بلندای سجایای اخلاقی عظیمی قرار داری).
دعوت دادن بشریت برای امت واجب است
و هنگامی‌که الله جل جلاله به این امت، دعوت به‌سوی الله را بخشید که وظیفه‌ی انبیاء و پیامبران است سرزمین‌ها و بندگانی را انتخاب نمود تا اینکه میدانی برای دعوت دادن به‌سوی الله تا روز قیامت باشند.
و رسول صل الله علیه و آله و سلم به نسبت اصحاب و یارانش سعی و تلاش نمود تا اینکه دو امر در بین آن‌ها صورت گرفت: به پاداشتن دین در زندگی آن‌ها و در زندگی تمام مردم، و اینکه مسئولیت سایر سرزمین‌ها و بندگان تا روز قیامت بر عهده‌ی امتش می‌باشد. و اینکه مسلمان در مقابل ترک کردن عبادت که هدف انفرادی است و در برابر ترک نمودن دعوت که مقصد اجتماعی است، محاسبه می‌شود. و بعد از آن الله جل جلاله رسول صل الله علیه و آله و سلم را از دنیا بردند و قبض روح کردند.
1- الله بلندمرتبه می‌فرماید:
﴿كُنتُمۡ خَيۡرَ أُمَّةٍ أُخۡرِجَتۡ لِلنَّاسِ تَأۡمُرُونَ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَتَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِ وَتُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِۗ وَلَوۡ ءَامَنَ أَهۡلُ ٱلۡكِتَٰبِ لَكَانَ خَيۡرٗا لَّهُمۚ مِّنۡهُمُ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَأَكۡثَرُهُمُ ٱلۡفَٰسِقُونَ١١٠﴾ [آل عمران: 110].
(شما بهترین امتى هستید که براى مردم پدیدار شدهاید به کار پسندیده فرمان مى‌دهید و از کار ناپسند بازمى دارید و به الله ایمان دارید و اگر اهل کتاب ایمان آورده بودند قطعا برای‌شان بهتر بود برخى از آنان مؤمنند و[لى] بیش‌ترشان نافرمانند).
2- والله بلندمرتبه می‌فرماید:
﴿وَلۡتَكُن مِّنكُمۡ أُمَّةٞ يَدۡعُونَ إِلَى ٱلۡخَيۡرِ وَيَأۡمُرُونَ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَيَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِۚ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ١٠٤﴾ [آل عمران: 104].
(و باید از میان شما گروهى [مردم را] به نیکى دعوت کنند و به کار شایسته وادارند و از زشتى بازدارند و آنان همان رستگارانند).
3- و الله بلندمرتبه می‌فرماید:
﴿قُلۡ هَٰذِهِۦ سَبِيلِيٓ أَدۡعُوٓاْ إِلَى ٱللَّهِۚ عَلَىٰ بَصِيرَةٍ أَنَا۠ وَمَنِ ٱتَّبَعَنِيۖ وَسُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ وَمَآ أَنَا۠ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ١٠٨﴾ [یوسف: 108].
(بگو این است راه من که من و هرکس پیروى‌ام کرد با بینایى به‌سوى الله دعوت مى‌کنیم و منزه است الله و من از مشرکان نیستم).
بصیرت در سه مورد: علم داشتن قبل از دعوت، و نرمی همراه با دعوت، و صبر داشتن بعد از دعوت. اصحاب از رسول صل الله علیه و آله و سلم اسباب و روشهای دعوت را یاد گرفتند، و مسئولیت دعوت را بعد از او بر عهده گرفتند، راحتی و خواهش‌های خویش را قربانی کردند و دیار خویش را ترک نمودند و جان و مال و وقت خویش را جهت نشر دین در جهان، وقف کردند.
مردم را به‌سوی توحید و یکتاپرستی دعوت نمودند تا اینکه کلمه‌ی توحید در خانه‌های مشرق زمین و مغرب زمین از شام و عراق و مصر و شمال آفریقا و روسیه و ماوراءالنهر و... داخل شود. و این سرزمین‌ها فتح شدند و اسلام در آنجا منتشر شد، و توحید جای شرک، و ایمان جای کفر را گرفت، و علما و دعوتگران، و عبادت کنندگان و زاهدان و صالحان و مجاهدانی در آن سرزمین‌ها ظهور کردند که باعث روشنی چشمان هر مسلمانی می‌شوند.
آن‌ها از بهترین قرن‌ها هستند و کسانی‌اند که الله از آن‌ها اعلان رضایت کرده و آن‌ها نیز از او راضی بودند، و در عهدی که با الله بستند صادق بودند: [والسابقون الاولون....].
﴿وَٱلسَّٰبِقُونَ ٱلۡأَوَّلُونَ مِنَ ٱلۡمُهَٰجِرِينَ وَٱلۡأَنصَارِ وَٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُوهُم بِإِحۡسَٰنٖ رَّضِيَ ٱللَّهُ عَنۡهُمۡ وَرَضُواْ عَنۡهُ وَأَعَدَّ لَهُمۡ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي تَحۡتَهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَآ أَبَدٗاۚ ذَٰلِكَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ١٠٠﴾ [التوبة: 100].
(و پیشگامان نخستین از مهاجران و انصار و کسانى که با نیکوکارى از آنان پیروى کردند الله از ایشان خشنود و آنان [نیز] از او خشنودند و براى آنان باغ‌هایى آماده کرده که از زیر [درختان] آن نهرها روان است همیشه در آن جاودانهاند این است همان کامیابى بزرگ).
تقدیم نمودن امور دینی بر کارهای دنیا
هنگامی‌که رسول صل الله علیه و آله و سلم و اصحابش رضی الله عنهم امور دینی و دعوی را بر امور کسب و مباح تقدیم کردند مال و سرمایه در زندگی‌شان کم شد، ولی در مقابل، ایمان و اعمال صالح زیاد گردیدو حقیقت اخلاق و...... اخلاقی آشکار گردید و فتوحات نیز زیاد شد.
امروزه هنگامی‌که اکثر مسلمانان امور کسب و کار را بر امور دعوی و دینی مقدم می‌نمایند، مال و سرمایه‌شان با دو امر مواجه می‌شوند: اهتمام ورزیدن به جمع آوری مال و سرمایه مانند یهود، و سعی و تلاش نمودن برای تکمیل خواهش‌های نفسانی و شهوانی مانند نصارا. هنگامی‌که هدف و مقصد تغییر کرد جانب دنیا و جسم انسان قوی گردید اما دین و روح ضعیف شدند.. سعی و تلاش برای دنیا صورت گرفت نه برای دین، و دین مانند یک یتیمی شد که اطراف مردم می‌چرخد ولی کسی را نمی‌یابد که کفالت و سرپرستی او را بر عهده گیرد، برای اینکه مردم مشغول دنیا و شهوت‌هایشان هستند.
و این دین تا روز قیامت باقی خواهد ماند، گروهی از امت رسول صل الله علیه و آله و سلم آن را بپا خواهند داشت تا اینکه قیامت رخ دهد در حالیکه آن‌ها پیروز هستند و آن طائفه‌ی منصوره است.
معاویه رضی الله عنه می‌گوید از رسول صل الله علیه و آله و سلم شنیدم که فرمود: همیشه گروهی از امت من دین الله را بپا خواهند داشت و کسی‌که آن‌ها را تنها گذارد و یا با آن‌ها مخالفت کند هیچ ضرری به آن‌ها نمی‌رساند، تا اینکه قیامت فرارسد، در حالیکه نمایان و بر مردم غالب هستند[1].
فضیلت دعوت دادن به‌سوی الله متعال
کسی‌که ایمان آورد و عبادت انجام می‌دهد و به‌سوی الله دعوت می‌دهد، الله جل جلاله او را به وسیله‌ی چیزهایی گرامی می‌دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از: الله او را عزت می‌دهد اگرچه اسباب عزت نزدش نباشد، مانند بلال و سلمان رضی الله عنه ، و تمام اعمال دین را نزدش محبوب قرار می‌دهد که آن‌ها را انجام می‌دهد و به‌سوی آن دعوت می‌نماید.
و الله محبت او را در قلب‌های انسان‌ها قرار می‌دهد.
و بساط باطل را از اطرافش جمع می‌نماید.
و با نصرت‌های غیبی خویش او را نصرت می‌کند.
و دعایش را اجابت می‌نماید و برایش شکوه و بزرگی قرار خواهد داد.
و کسی را که دعوت دهد و سبب هدایتش شود مانند اجر و پاداش آن شخص به او نیز می‌دهد، و به او استقامت و هدایت عطا می‌نماید.
1- الله بلندمرتبه می‌فرماید:
﴿وَمَنۡ أَحۡسَنُ قَوۡلٗا مِّمَّن دَعَآ إِلَى ٱللَّهِ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا وَقَالَ إِنَّنِي مِنَ ٱلۡمُسۡلِمِينَ٣٣﴾ [فصلت: 33].
(و کیست نیکوسخنتر از کسى که به‌سوى الله دعوت کند، و کارى شایسته در پیش گیرد و بگوید که من از مسلمانانم).
2- و ابوهریره رضی الله عنه از رسول صل الله علیه و آله و سلم روایت می‌کند که فرمود: «هرکس مردم را به‌سوی هدایت -کارخیر و سنتی- دعوت کند، به اندازه‌ی پاداش کسانی‌که از او پیروی می‌نمایند، اجر و پاداش می‌برد، بدون اینکه از پاداش آنان چیزی کاسته شود، هم‌چنین کسی‌که مردم را به‌سوی گمراهی فراخواند، به اندازه‌ی گناه کسانی‌که از او پیروی می‌کنند، گناهکار می‌گردد، بدون اینکه از گناه آنان چیزی کاسته شود»[2].
سهل بن سعد رضی الله عنه روایت می‌کند که رسول صل الله علیه و آله و سلم در روز خیبر به علی بن ابی طالب رضی الله عنه فرمود: «با آرامش، به نزد آنان برو تا بدانجا برسی، سپس آن‌ها را به اسلام دعوت کن و از دستورات الله متعال باخبر ساز، سوگند به الله، اگر الله متعال یکی از آن‌ها را به وسیله‌ی تو هدایت کند، برایت از شتران سرخ رنگ، بهتر است»[3].
مردم در عمل دو گروه هستند:
بعضی برای جمع آوری دنیا سعی و تلاش می‌کنند و سپس از این دنیا می‌روند و آن را ترک می‌نمایند، و گروهی برای آخرت سعی و تلاش می‌کنند سپس فوت می‌کنند در حالیکه مؤمن هستند.
و کسانی‌که برای آخرت تلاش می‌کنند نیز دو گروه هستند:
1- کسانی‌که فقط به عبادت مشغول هستند، عمل‌شان قطع می‌شود مگر در سه مورد: صدقه‌ی جادی، یا کسی‌که علی به دیگران تعلیم داده است پس نفع آن نیز به او می‌رسد یا فرزند صالحی که برای پدرش دعا می‌کند.
2- اما کسی‌که به عبادت و دعوت دادن به‌سوی الله مشغول است و سعی و تلاش می‌نماید تا نام الله بالا رود، پس عمل او استمرار دارد، برای اینکه هرکس به سبب او هدایت شود مانند اجر و پاداش او تا روز قیامت به آن شخص نیز می‌رسد.
الله بلندمرتبه می‌فرماید:
﴿أَجَعَلۡتُمۡ سِقَايَةَ ٱلۡحَآجِّ وَعِمَارَةَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ كَمَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَجَٰهَدَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِۚ لَا يَسۡتَوُۥنَ عِندَ ٱللَّهِۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ١٩﴾ [التوبة: 19].
(آیا سیراب ساختن حاجیان و آباد کردن مسجد الحرام را همانند [کار] کسى پنداشتهاید که به الله و روز بازپسین ایمان آورده و در راه الله جهاد مى‌کند [نه این دو] نزد الله یکسان نیستند و الله بیدادگران را هدایت نخواهد کرد).
﴿خَٰلِدِينَ فِيهَآ أَبَدًاۚ إِنَّ ٱللَّهَ عِندَهُۥٓ أَجۡرٌ عَظِيمٞ٢٢﴾ [التوبة: 22].
(جاودانه در آن‌ها خواهند بود در حقیقت اللهست که نزد او پاداشى بزرگ است).
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر