هـ) نهی امام مالک از علم کلام و جدل
1- ابن عبدالبر مصعب بن عبدالله زبیری روایت کرده که: (مالک بن انس میگفت: سخن گفتن بدون علم در مورد دین را سخنی زشت میدارم، و اهل سرزمین ما نیز آن را زشت میدارند و از آن نهی میکنند، مثل سخن گفتن در مورد عقیده جمهور قدریه و امثال آنها، و سخنی را که همراه علم باشد دوست دارند اما سخن گفتن در مورد دین خدا و ذات خداوند عزوجل، سکوت کردن درباره آنها را بیشتر دوست دارم، چون اهل سرزمینمان را دیده ام که از سخن گفتن در مورد دین مگر آنکه همراه علم باشد، نهی میکردند).[1]
2- ابونعیم از عبدالله بن نافع روایت کرده که: (شنیدم که مالک میگفت: اگر مردی تمام گناهان کبیره به غیر از شریک قرار دادن برای خدا را انجام داده باشد، سپس از این هوا و هوسها و بدعتها – سخن گفتن بدون علم در مورد دین – دست کشد وارد بهشت میشود).[2]
3- هروی از اسحاق بن عیسی روایت کرده که: (مالک گفت: هر کس با علم کلام در طلب دین باشد کافر میشود، هر کس با کیمیاگری مشغول بدست آوردن دنیا شد، ورشکست شد، و هر کس دنبال احادیث غریب رفت، دروغگو شد).[3]
4- خطیب از اسحاق بن عیسی روایت کرده که: (شنیدم، مالک بن انس از مجادله در دین عیبجویی میکرد و میگفت: هر زمان مردی مجادله کننده تر از مردی دیگر پیش ما آمد، سعی بر آن داشت که ما آنچه را – قرآن – جبرییل برای پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم آورده رد نمائیم). [4]
5- هروی از عبدالرحمن بن مهدی روایت کرده که: (پیش مالک رفتم و نزد او مردی بود که از او سؤال میکرد، مالک به او گفت: شاید تو از یاران عمرو بن عبید باشی، خداوند عمرو بن عبید را لعنت کند، چون او بود که بدعت کلام را بنیانگذاری کرد، و اگر کلام، علم بود، صحابه و تابعین در مورد آن سخن میگفتند، همچنان که در مورد احکام و دستورات دینی سخن گفتهاند).[5]
6- هروی از أشهب بن عبدالعزیز روایت کرده که: (شنیدم که مالک میگفت: شما را از بدعت بر حذر میدارم، گفته شد: ای اباعبدالله بدعت چیست؟ گفت: اهل بدعت کسانیاند که در مورد اسماء و صفات، کلام، علم و قدرت خداوند بدون کوچکترین علمیسخن میگویند، و از چیزی که در مورد آن صحابه و تابعین واقعی آنها سکوت کردهاند ، ساکت نمیشوند).[6]
ابونعیم از امام شافعی روایت کرده که: (مالک بن انس زمانی که بعضی از اهل هوا و هوس پیش او آمدند، گفت: اما من از طرف خداوند و دینم دارای دلیل و برهان هستم، و اما تو در شک هستی پس پیش کسی که در شک قرار دارد برو و با او مجادله و مباحثه کن).[7]
7- ابن عبدالبر از محمد بن احمد بن خویز منداد مصری مالکی روایت کرده که: (مالک فرموده، اجاره دادن کتابهای اهل اهواء و بدعت و پیشگویان به وسیله ستارگان، جایز نیست و کتابی را نیز نام برد و سپس گفت: و کتابهای اهل اهواء و بدعت نزد یاران ما، همان کتابهای اهل کلام از جمله معتزلی‌ها و امثال آنها میباشند و اجاره آنها فسخ میشود).[8]
و این نگاهی گذرا به موضع عقیدتی امام مالک در مورد توحید، صحابه رسول خدا، ایمان، علم کلام و غیره بود که به آن اشاره‌ای کردیم.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر