س: آيا به سبب مشاجراتي كه بين اصحاب چون علي، معاويه، طلحه، عايشه رضی الله عنهم روي داده بازخواست مي‌شوند؟
ج: به وسيله نصوص صحيح ثابت است كه عثمان، علي، طلحه، زبير و عايشه اهل بهشتند بلكه در صحيح به ثبوت رسيده كه فرمود: «لَا يَدْخُلُ النَّارَ أَحَدٌ بَايَعَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ» (آن‌هايي كه زير درخت با رسول الله صل الله علیه و آله و سلم بيعت كردند هيچكدامشان وارد آتش نمي‌گردند.) ابوموسي اشعري، عمرو بن عاص، معاويه بن ابي سفيان هم از جمله اصحاب هستند و داراي فضايل و محاسن مي‌باشند. آنچه در مورد آن‌ها حكايت شده بيشتر آن دروغ است و آنچه هم راست باشد اگر در آن اجتهاد نموده باشند در صورت اصابت به حق داراي دو اجر و پاداش و در صورت خطا باز هم از يك پاداش بهره مند است و خطاهايش نيز مشمول عفو خداوند قرار مي‌گيرد. و اگر برايشان گناه نيز محسوب شود به طور مطلق گناه باعث داخل شدن در آتش نمي‌گردد مگر زماني كه اسباب دهگانه كه مانع از عقوبت است در موردشان منتفي باشد كه عبارتند از: توبه، طلب بخشش و استغفار، حسنات و نيكي‌هاي محو كننده گناه، مصائب و گرفتاري‌ها كه باعث كفاره گناهند، شفاعت رسول‌الله صل الله علیه و آله و سلم ، شفاعت ديگران غير از پيامبر، دعاي مؤمنين، ثواب و صدقه و بخشش كه هديه مرده مي‌گردد، فتنه قبر و اهوال و دهشت روز قيامت.
در صحيحين از رسول الله صل الله علیه و آله و سلم ثابت است كه فرمود: «خيْرُ القرون القرن الذي بُعِثْتُ فيهم، ثم الذين يَلُونَهُمْ، ثم الذين يَلُونَهُم» (بهترين دوران زماني است كه من در آن مبعوث شده‌ام سپس كساني كه به دنبال آن‌ها مي‌آيند و سپس كساني هم كه به دنبال آن‌ها مي‌آيند.)
بنابراين، هركس به طور يقين در مورد يكي از آن‌ها گناهي را اظهار نمايد و آن را سبب داخل شدن در آتش اعلام كند چنين فردي دروغگو و افترا كننده است چون اگر چيزي را كه به آن علم ندارد گفته باشد سخنش باطل است در حاليكه دلايل بسياري در ابطال آن و متناقض با آن موجود است لذا هركس در مشاجراتي كه بينشان روي داده دخالت كند و حال آنكه خداوند از گمان بد به آن‌ها و به شيوه باطل به جانبي تعصب داشتن را نهي كرده است چنين فردي ظلم كننده و تجاوزگر است.
در صحيحين ثابت است كه رسول الله صل الله علیه و آله و سلم فرمود: «تَمْرُقُ مَارِقَةٌ عِنْدَ فُرْقَةٍ مِنْ الْمُسْلِمِينَ يَقْتُلُهَا أَوْلَى الطَّائِفَتَيْنِ بِالْحَقِّ» (هنگامي كه مسلمانان دچار اختلاف مي‌شوند گروه خوارج از اسلام خارج مي‌گردد و در چنين وضعي از ميان دو طايفه مسلمان كسي كه به حق شايسته تر است با آن‌ها مي‌جنگد.) و همچنين در صحيح از رسول الله صل الله علیه و آله و سلم ثابت است كه در مورد نوه‌اش حسن فرمود: «إِنَّ ابْنِي هَذَا سَيِّدٌ وَسَيُصْلِحُ اللَّهُ تَبَارَكَ وَتَعَالَى بِهِ بَيْنَ فِئَتَيْنِ مِنْ الْمُسْلِمِينَ» (اين پسر من بزرگ و سيد است و خداوند به وسيله او بين دو گروه عظيم از مسلمانان صلح ايجاد مي‌كند.) و در صحيحين روايت است كه رسول الله صل الله علیه و آله و سلم در مورد عمار فرمود: «تَقْتُلُهُ الْفِئَةُ الْبَاغِيَةُ» (گروه باغي او را به قتل مي‌رساند.) و در قرآن هم آمده: ﴿وَإِن طَآئِفَتَانِ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ ٱقۡتَتَلُواْ فَأَصۡلِحُواْ بَيۡنَهُمَاۖ فَإِنۢ بَغَتۡ إِحۡدَىٰهُمَا عَلَى ٱلۡأُخۡرَىٰ فَقَٰتِلُواْ ٱلَّتِي تَبۡغِي حَتَّىٰ تَفِيٓءَ إِلَىٰٓ أَمۡرِ ٱللَّهِۚ فَإِن فَآءَتۡ فَأَصۡلِحُواْ بَيۡنَهُمَا بِٱلۡعَدۡلِ وَأَقۡسِطُوٓاْۖ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُقۡسِطِينَ ٩﴾ [الحجرات: 9] «اگر دو گروه از مؤمنان با هم جنگيدند در ميانشان صلح ايجاد كنيد در صورتي كه يكي از آن‌ها بر عليه ديگري بغي كرد و ظلم نمود با گروه باغي بجنگيد تا به حكم خدا برگردد در صورت برگشتن در ميان آن‌ها به عدل صلح ايجاد كنيد و عدالت پيشه نماييد كه خداوند عادلان را دوست مي‌دارد.»
به وسيله كتاب و سنت و اجماع سلف ثابت است كه آن‌ها مؤمن و مسلمان بوده‌اند و علي بن ابي طالب و همراهان او به نسبت طايفه مقابل، به حق شايسته ترند. و الله اعلم.
فائده: اگر كار پسنديده، خودداري كردن از دخالت در مشاجرات صحابه است لازمه آن اين نيست كه معتقد باشيم همه آن‌ها مجتهد و داراي تأويل هستند.
فائده: لازم به دانستن است كه كار پسنديده و نيكو، خودداري نمودن از مشاجراتي است كه در ميان اصحاب روي داده و طلب بخشش براي همه مسلمانان از دو گروه متقابل و دوست داشتن همه آن‌هاست ولي واجب نيست كه معتقد باشيم هر دو طرف از دو لشكر متقابل عالم و صاحب تأويل هستند بلكه در ميانشان گناهكار و افراد بدكار وجود داشته و همچنين كساني بوده‌اند كه به خاطر نوعي هوا از اجتهاد كردن كوتاهي نموده‌اند اما اگر بديهاي آن‌ها را به نسبت حسنات و خوبي‌هايشان مقايسه كنيد خوبي‌هايشان فزوني و جانب غفران و بخشيدنشان ترجيح دارد.
اهل سنت در موردشان به نيكويي سخن مي‌گويد و به آن‌ها رحم مي‌كند ولي اعتقاد به عصمت كساني ندارد كه اقرار به گناه مي‌نمايند و در اجتهادات خويش دچار اشتباه مي‌شوند بلكه تنها در مورد رسول الله صل الله علیه و آله و سلم كه معصوم مي‌باشد درست نيست ولي در مورد غير او جايز است كه به گناه و خطاهايشان اقرار نمود ولي آن‌ها همانگونه‌اند كه خداوند مي‌فرمايد: ﴿أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ نَتَقَبَّلُ عَنۡهُمۡ أَحۡسَنَ مَا عَمِلُواْ وَنَتَجَاوَزُ عَن سَئَِّاتِهِمۡ﴾ [الأحقاف: 16] «اين‌ها كساني هستند كه بهترينِ آنچه انجام داده‌اند از ايشان خواهيم پذيرفت و از بدي‌هايشان در مي‌گذريم.»
فضائل اعمال به سرانجام آن است نه به صورت و ظاهر آن.
وصلی الله علی نبينا محمد وعلی آله وصحبه وسلم
برای ارتباط با مترجم به سایت ایمان مراجعه نمایید.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر