آیات و تعویذهای کوتاه قرآنی به شرح ذیل است:
﴿بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ ١ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ ٢ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ ٣ مَٰلِكِ يَوۡمِ ٱلدِّينِ ٤ إِيَّاكَ نَعۡبُدُ وَإِيَّاكَ نَسۡتَعِينُ ٥ ٱهۡدِنَا ٱلصِّرَٰطَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ ٦ صِرَٰطَ ٱلَّذِينَ أَنۡعَمۡتَ عَلَيۡهِمۡ غَيۡرِ ٱلۡمَغۡضُوبِ عَلَيۡهِمۡ وَلَا ٱلضَّآلِّينَ ٧﴾ [الفاتحة].
پناه می‌برم به خدا از شر شیطان رانده شده.
1- به نام خداوند بخشنده مهربان.
2- ستایش خداوندی را سزا است که پروردگار جهانیان است.
3- بخشنده‌ی مهربان است.
4- مالک روز سزا و جزا است.
5- تنها تو را می‌پرستیم و تنها از تو یاری می‌طلبیم.
6- ما را به راه راست راهنمایی فرما.
7- راه کسانی که بدانان نعمت داده‌ای؛ نه راه آنان که برایشان خشم گرفته‌ای، و نه راه گمراهان و سرگشتگان.
﴿الٓمٓ ١ ذَٰلِكَ ٱلۡكِتَٰبُ لَا رَيۡبَۛ فِيهِۛ هُدٗى لِّلۡمُتَّقِينَ ٢ ٱلَّذِينَ يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡغَيۡبِ وَيُقِيمُونَ ٱلصَّلَوٰةَ وَمِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ يُنفِقُونَ ٣ وَٱلَّذِينَ يُؤۡمِنُونَ بِمَآ أُنزِلَ إِلَيۡكَ وَمَآ أُنزِلَ مِن قَبۡلِكَ وَبِٱلۡأٓخِرَةِ هُمۡ يُوقِنُونَ ٤ أُوْلَٰٓئِكَ عَلَىٰ هُدٗى مِّن رَّبِّهِمۡۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ ٥﴾ [البقرة:1–5].
1- الف. لام. میم.
2- این کتابی است که هیچ گمانی در آن نیست و راهنمای پرهیزگاران است.
3- آن کسانی که به دنیای نادیده باور می‌دارند، و نماز را بگونهی شایسته می‌خوانند، و از آنچه بهره آنان ساخته‌ایم می‌بخشند.
4- وآن کسانی که باور می‌دارند به آنچه بر تو نازل گشته و به آنچه پیش از تو فرود آمده است و به روز رستاخیز اطمینان دارند.
5- این چنین کسانی هدایت و رهنمود خدای خویش را دریافت کرده و حتماً رستگارند.
﴿ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ٱلۡحَيُّ ٱلۡقَيُّومُۚ لَا تَأۡخُذُهُۥ سِنَةٞ وَلَا نَوۡمٞۚ لَّهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِۗ مَن ذَا ٱلَّذِي يَشۡفَعُ عِندَهُۥٓ إِلَّا بِإِذۡنِهِۦۚ يَعۡلَمُ مَا بَيۡنَ أَيۡدِيهِمۡ وَمَا خَلۡفَهُمۡۖ وَلَا يُحِيطُونَ بِشَيۡءٖ مِّنۡ عِلۡمِهِۦٓ إِلَّا بِمَا شَآءَۚ وَسِعَ كُرۡسِيُّهُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَۖ وَلَا ئَُودُهُۥ حِفۡظُهُمَاۚ وَهُوَ ٱلۡعَلِيُّ ٱلۡعَظِيمُ ٢٥٥﴾ [البقرة: 255].
خدایی بجز الله وجود ندارد و او زنده‌ی پایدار (و جهان هستی را) نگهدار است. او را نه چرتی و نه خوابی فرا نمی‌گیرد (و همواره بیدار است و سستی و رخوت بدو راه ندارد). از آنِ اوست آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین است (و در ملک کائنات، او را انبازی نیست). کیست آنکه در پیشگاه او میانجیگری کند مگر با اجازه او؟ می‌داند آنچه را که او در پیش روی مردمان است و آنچه را که در پشت سر آنان است (و مطلع بر گذشته و حال و آینده، و آگاه بر بود و نبود جهان است و اصلاً همه‌ی زمان‌ها و مکان‌ها در پیشگاه علم او یکسان است. مردمان) چیزی از علم او را فراچنگ نمی‌آورند جز آن مقداری را که وی بخواهد. (علم و دانش محدود دیگران، پرتوی از علم بی‌پایان و بی‌کران او است) فرماندهی و فرمانروایی او آسمان‌ها و زمین را در بر گرفته است، و نگاهداری آن دو (برای او گران نیست و) وی را درمانده نمی‌سازد و او بلند مرتبه و سترگ است.
﴿لِّلَّهِ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِۗ وَإِن تُبۡدُواْ مَا فِيٓ أَنفُسِكُمۡ أَوۡ تُخۡفُوهُ يُحَاسِبۡكُم بِهِ ٱللَّهُۖ فَيَغۡفِرُ لِمَن يَشَآءُ وَيُعَذِّبُ مَن يَشَآءُۗ وَٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٌ ٢٨٤ ءَامَنَ ٱلرَّسُولُ بِمَآ أُنزِلَ إِلَيۡهِ مِن رَّبِّهِۦ وَٱلۡمُؤۡمِنُونَۚ كُلٌّ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَمَلَٰٓئِكَتِهِۦ وَكُتُبِهِۦ وَرُسُلِهِۦ لَا نُفَرِّقُ بَيۡنَ أَحَدٖ مِّن رُّسُلِهِۦۚ وَقَالُواْ سَمِعۡنَا وَأَطَعۡنَاۖ غُفۡرَانَكَ رَبَّنَا وَإِلَيۡكَ ٱلۡمَصِيرُ ٢٨٥ لَا يُكَلِّفُ ٱللَّهُ نَفۡسًا إِلَّا وُسۡعَهَاۚ لَهَا مَا كَسَبَتۡ وَعَلَيۡهَا مَا ٱكۡتَسَبَتۡۗ رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذۡنَآ إِن نَّسِينَآ أَوۡ أَخۡطَأۡنَاۚ رَبَّنَا وَلَا تَحۡمِلۡ عَلَيۡنَآ إِصۡرٗا كَمَا حَمَلۡتَهُۥ عَلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِنَاۚ رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلۡنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِهِۦۖ وَٱعۡفُ عَنَّا وَٱغۡفِرۡ لَنَا وَٱرۡحَمۡنَآۚ أَنتَ مَوۡلَىٰنَا فَٱنصُرۡنَا عَلَى ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡكَٰفِرِينَ ٢٨٦﴾
[البقرة:284-286].
284- آنچه در آسمان‌ها است و آنچه در زمین است، از آن خدا است، و (لذا) اگر آنچه را که در دل دارید آشکار سازید یا پنهان دارید، خداوند شما را طبق آن محاسبه می‌کند، سپس هر که را بخواهد (و شایستگی داشته باشد) می‌بخشد و هر کس را بخواهد (و مستحق باشد) عذاب می‌کند، و خدا بر هر چیزی توانا است.
285- فرستاده‌ی (خدا، محمد) معتقد است بدانچه از سوی پروردگارش بر او نازل شده است (و شکی در رسالت آسمانی خود ندارد) و مومنان (نیز) بدان باور دارند. همگی به خدا و فرشتگان او و کتاب‌های وی و پیغمبرانش ایمان داشته (و می‌گویند:) میان هیچ یک از پیغمبران او فرق نمی‌گذاریم (و سرچشمه‌ی رسالت ایشان را یکی می‌داریم). و می‌گویند: (اوامر و نواهی ربانی را توسط محمد) شنیدیم و اطاعت کردیم. پروردگارا! آمرزش تو را خواهانیم. و بازگشت به سوی تو است.
286- خداوند به هیچ کس جز به اندازه‌ی توانائی‌اش تکلیف نمی‌کند (و هیچ گاه بالاتر از میزان قدرت شخص از او وظایف و تکالیف نمی‌خواهد. انسان) هر کار (نیکی که) انجام دهد برای خود انجام داده و هر کار (بدی که) بکند به زیان خود کرده است. پروردگارا! اگر ما فراموش کردیم یا به خطا رفتیم، ما را (بدان) مگیر (و مورد مواخذه و پرس و جو قرار مده)، پروردگارا! بار سنگین (تکالیف دشوار) را بر (دوش) ما مگذار آن را که یاری آن را نداریم بر ما بار مکن (و ما را به بلاها و محنت‌ها گرفتار مساز) و از ما درگذر و (قلم عفو بر گناهانمان کش) و ما را ببخشای و به ما رحم فرمای. تو یاور و سرور مائی، پس ما را بر جمعیت کافران پیروز گردان.
﴿فَٱللَّهُ خَيۡرٌ حَٰفِظٗاۖ وَهُوَ أَرۡحَمُ ٱلرَّٰحِمِينَ ٦٤﴾ [يوسف: 64].
«.... و خدا بهترین حافظ و نگهدار است و از همه‌ی مهربانان مهربان‌تر است. (او مرا و فرزند مرا کافی است).»
﴿قُلۡ يَٰٓأَيُّهَا ٱلۡكَٰفِرُونَ ١ لَآ أَعۡبُدُ مَا تَعۡبُدُونَ ٢ وَلَآ أَنتُمۡ عَٰبِدُونَ مَآ أَعۡبُدُ ٣ وَلَآ أَنَا۠ عَابِدٞ مَّا عَبَدتُّمۡ ٤ وَلَآ أَنتُمۡ عَٰبِدُونَ مَآ أَعۡبُدُ ٥ لَكُمۡ دِينُكُمۡ وَلِيَ دِينِ ٦﴾ [الكافرون: 1-6].
1- بگو: ای کافران!
2- آنچه را که شما (بجز خدا) می‌پرستید من نمی‌پرستم.
3- و شما نیز نمی‌پرستید آنچه را که من می‌پرستم.
4- همچنین نه من بگونهی شما پرستش را انجام می‌دهم.
5- و نه شما بگونهی من پرستش را انجام می‌دهید.
6- آئین خودتان برای خودتان، و آئین خودم برای خودم!
﴿قُلۡ هُوَ ٱللَّهُ أَحَدٌ ١ ٱللَّهُ ٱلصَّمَدُ ٢ لَمۡ يَلِدۡ وَلَمۡ يُولَدۡ ٣ وَلَمۡ يَكُن لَّهُۥ كُفُوًا أَحَدُۢ ٤﴾ [الإخلاص: 1-4].
1- بگو: خدا، یگانه‌ی یکتا است.
2- خدا، سُروُرِ والای برآورنده‌ی امیدها و برطرف کننده‌ی نیازمندی‌ها است.
3- نزاده است و زاده نشده است.
4- و کسی همتا و همگون او نمی‌باشد.
﴿قُلۡ أَعُوذُ بِرَبِّ ٱلۡفَلَقِ ١ مِن شَرِّ مَا خَلَقَ ٢ وَمِن شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ ٣ وَمِن شَرِّ ٱلنَّفَّٰثَٰتِ فِي ٱلۡعُقَدِ ٤ وَمِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ ٥﴾ [الفلق: 1-5].
1- بگو پناه می‌برم به خداوندگار سپیده دم.
2- از شر هر آنچه خداوند آفریده است.
3- و از شر شب بدانگاه که کاملاً فرا می‌رسد (و جهان را به زیر تاریکی خود می‌گیرد).
4- و از شر کسانی که در گره‌ها می‌دهند (و با نیرنگ سازی و حقه بازی خود، اراده‌ها، ایمان‌ها، عقیده‌ها، محبت‌ها، و پیوندها را سست می‌نمایند و فساد و تباهی می‌کنند).
5- و از شر حسود بدانگاه که حسد می‌ورزد.
﴿قُلۡ أَعُوذُ بِرَبِّ ٱلنَّاسِ ١ مَلِكِ ٱلنَّاسِ ٢ إِلَٰهِ ٱلنَّاسِ ٣ مِن شَرِّ ٱلۡوَسۡوَاسِ ٱلۡخَنَّاسِ ٤ ٱلَّذِي يُوَسۡوِسُ فِي صُدُورِ ٱلنَّاسِ ٥ مِنَ ٱلۡجِنَّةِ وَٱلنَّاسِ ٦﴾ [الناس: 1-6].
1- بگو: پناه می‌برم به پروردگار مردمان
2- به مالک و حاکم (واقعی) مردمان
3- به معبود (به حق) مردمان
4- از شر وسوسه گری که واپس می‌رود (اگر برای چیره شدن بر او، از خدا کمک بخواهی و خویشتن را در پناهش داری).
5- وسوسه گری است که در سینه‌های مردمان به وسوسه می‌پردازد (و ایشان را به سوی زشتی و گناه و ترک خوبی‌ها و واجبات می‌خواند).
6- (در سینه‌های مردمانی) از جنی‌ها و انسان‌ها.
تعویذهای کوتاه برگرفته از احادیث نبوی به شرح ذیل است:
1- «أللُّهم إنّي أسألُكَ بِأنَّ لَكَ الحَمدُ لا إلهَ إلا أنتَ، الحنّان، بَديعَ السموات والأرضِ ذَا الجَلالِ وَالإكرَامِ، يَا حَيُّ يا قَيُّومُ».[1]
«بار خدایا! (تنها) خواسته‌هایم را نزد تو مطرح می‌کنم، چرا که حمد و ستایش را تنها تو سزایی و جز تو خدایی وجود ندارد تو آن بخشاینده‌ای هستی که آسمان و زمین را پدید آورده‌ای (و همانا) تو صاحب عظمت و بزرگی هستی ای زنده‌ی پاینده».
2- «أللهُمَ إنِّي أسألك أني أشهَدُ أَنَكَ أَنتَ الله الذِي لا إلهَ إلا أَنتَ، الأَحَدُ الصَّمَدُ، الَّذِي لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ وَ لَمْ يَكُنْ كُفُواً أحَدٌ».[2]
«بار خدایا! (تنها) خواسته‌هایم را نزد تو مطرح می‌کنم. همانا گواهی می‌دهم که بی‌تردید تو آن ذاتی هستی که (معبودی) جز تو وجود ندارد. تو یگانه‌ی برآورنده‌ی امیدها و برطرف کننده‌ی نیازمندی‌ها هستی که نزاده‌ای و زاده نشده‌ای و همتا و همگونی (نیز) نداری».
3- «أللّهُمَ إنِّا نسألُكَ مِنْ خَير ما سأَلَكَ مِنْهُ نبيُّكَ مُحَمَدٌ صَلَّى اللهُ عَلَيهِ وَسَلَّمَ وَنَعُوذُ بِكَ مِنْ شَر ما استَعَاذَ مِنهُ نَبِيُّكَ مُحَمَدٌ صَلَّى اللهُ عَلَيهِ وَسَلَّمْ وَأَنتَ المُستَعَانُ وَعَلَيكَ البَلاغُ وَلا حَولَ وَلا قوَّةَ إلا باللهِ».[3]
«بار الهی! هر آنچه از خیر را که نبی (بزرگوارت) محمدe از حضرتت مطالبه کرده از تو مسالت می‌داریم و از آنچه که نبی تو محمد (مصطفی)e از شر آن به تو پناه آورده، به درگاه تو پناه می‌جوییم. و بر انسان‌ها اتمام حجت می‌کنی. (همانا) هر تغییر و تحول و هر نیرو و (حرکتی) تنها از تو نشات می‌گیرد».
4- «أعُوذُ باللهِ السَّميعِ العَلِيمِ مِنَ الشَّيطانِ الرَّجيمِ وَمِنْ هَمزِهِ وَنَفخهِ وَنَفثِهِ»[4] [5]
«پناه می‌برم به خداوندگار شنوای دنا از (شر) شیطان رانده شده و از (شر) وساوس و کبر و شعر (و سحر) او.»
5- «بِسمِ اللهِ أَرْقيكَ، من كُلِّ شَيٍء يُؤذيكَ، من شَرِّ كُلِّ نَفسٍ أو عَينِ حَاسِدٍ، اللهُ يَشفِيكَ، بِسمِ اللهِ أرْقِيكَ».[6]
«به نام خداوند آنچه (از ارواح پلید و غیره که) موجبات اذیت و آزار تو (بیمار) را فراهم می‌کنند، از تو دور می‌سازم و از گزند هر نفس (سرکش) یا چشم زخم حسودی می‌رهانمت. (بی‌تردید) این خداست که تو را شفا می‌دهد و من با نام (و یاد) او به مداوایت می‌پردازم.»
6- «بِسم اللهِ الَّذي لا يَضُرُّ مَعَ إسمِه شَيٌء فِي الأرْضِ ولا فِي السَّماء وهُوَ السَّميعُ العَلِيمْ».[7]
«به نام خداوندگاری که هیچ چیز را در زمین و آسمان یارای ضرر رسانیدن به گوینده‌ی نام او (که نام مبارکش ورد خویش ساخته و کارهایش را به نام او آغاز می‌کند) نیست و او شنوای داناست (کارم را آغاز می‌کنم). این دعا بایستی سه مرتبه خوانده شود.»
7- «بِسمِ اللهِ يُبرِيكَ وَمِنْ كُلِّ دَاءٍ يَشفِيكَ ومِنْ شَرِّ حاسِدٍ إذَا حَسَدَ وَشَرِّ كلِّ ذي عَينٍ».[8]
«با نام و یاد خداوند از او می‌خواهم که تو را (از آنچه بدان مبتلایی) رهایی بخشد و از هر در دو بلایی شفا داده از شر هر حسودی آنگاه که حسد ورزد و شر هر چشم زخم زننده ای در امان بدارد».
8- «بِسمِ اللهِ (ثلاثاً)، أعُوذُ باللهِ وقُدْرَتِه من شرِّ ما أَجَدُ احاذِرُ».[9]
«به نام خداوند، پناه می‌برم به خدا و قدرت (لایزالش) از گزند آنچه (هم اکنون) با آن مواجه هستم و آنچه ترس دارم (بدان مبتلا گردم).»
در این تعویذ باید سه مرتبه (بسم الله) و هفت مرتبه باقی دعا تکرار شود.
9- «أَذْهِبِ البَأس، ربَّ الناس، وأشفِ أنتَ الشَّافِي لا شِفاءَ إلا شفاءُكَ شِفاءً لا يغادُر سَقَماً».[10]
«ای پروردگار انسان‌ها! (هرگونه) زیان و ترس را زایل فرما و شفا (ی عاجل) عنایت کن که همانا تو (تنها) شفا دهنده هستی و جز شفای تو که تمامی بیماری‌ها را درمان می‌بخشد شفایی وجود ندارد».
10- «أعُوذُ بِكَلِماتِ اللهِ التّامَّةِ* مِنْ كُلِّ شَيطانٍ وهامَّةٍ ومِنْ كُلِّ عَينٍ لأمَّةٍ»[11]
«پناه می‌برم به کلمات تامه‌ی الهی از گزند شیطان و هر جنبنده‌ی مضر (و زیان دهنده‌ای) و هر (کسی که دارای) چشم بدی[12] (باشد)».
11- «أعُوذُ بِكَلِماتِ اللهِ التّامّاتِ مِنْ شَرِّ ما خَلَقْ»[13]
«از گزند مخلوقات خداوند به کلمات تامه‌ی او پناه می‌برم».
12- «أسألُ اللهَ العَظيمَ ربَّ العَرشِ العَظِيمِ أنْ يشفيكَ»[14]
«از خداوند بزرگ که پروردگار عرش عظیم است می‌خواهم که تو (بیمار) را شفا دهد». این دعا باید هفت بار خوانده شود.
13- «أللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَدٍ وَعَلى آلِ مُحَمَدٍ كَما صَلَّيتَ عَلى إبراهِيمَ وَعَلى آلِ إبراهيم إنَّكَ حَميدٌ مَجيدٌ، أللَّهُمَّ بارِكْ عَلى مُحَمَّدٍ وَعَلى آلِ مُحَمَّد كَما بارَكتَ عَلى إبراهِيمَ وَعَلى آلِ إبراهِيمَ في العَالمِينَ إنَّكَ حَميدٌ مَجيدٌ».[15]
«بار خدایا! بر محمد و آل محمد درو فرست آنگونه که بر ابراهیم و آل او درود فرستادی. همانا تو (خداوندگار) ستوده و عالی مرتبه هستی، بار خدایا! محمد و آل محمد را بزرگی و کرامت عنایت کن آنگونه که در میان جهانیان ابراهیم و آل ابراهیم را (برکت و بزرگی) عنایت فرمودی. همانا تو (پروردگار) ستوده و عالی مقام هستی».
[1]- مسند احمد (3/158) حدیث شماره‌ی (12638). راوی این حدیث انس بن مالک رضی الله عنه می‌باشد.
[2]- همان (5/350) حدیث ش (22965) و صحیح ابن حبان (891). ابن حبان حدیث مذکور را از بریده رضی الله عنه روایت کرده است.
[3]- ترمذی (3521)، کتاب الدعوات. راوی این حدیث ابوامامه رضی الله عنه است و ابوعیسی (ترمذی) حدیث مذکور را (حسن غریب) دانسته است.
[4]- ابوداود (775)، کتاب الصلاة و ترمذی (246)، کتاب الصلاة. راوی این حدیث ابوسعید خدری می‌باشد. ابوداود حدیث مذکور را ذیل شماره‌ی (764) از جبیر بن مطعم نقل کرده است. ترمذی می‌گوید: حدیث روایت شده توسط ابوسعید مشهورترین حدیثی است که در این باب نقل شده است.
[5]- در مورد کلمات (همز، نفخ و نفث) باید گفت این کلمات که در مورد شیطان بکار رفته شده مفاهیم گسترده‌ای دارد. (همز) دارای معانیی چون اغواء، تحریک، وسوسه و بدگویی و غیره می‌باشد و (نفخ) به معنی دمیدن، غرور، خودبینی و فخر می‌باشد (نفث) نیز دارای معانیی چون سحر، آب دهان، نفس، شعر و غیره می‌باشد که ما به اقتباس از المنجد معانی مذکور در متن را در ترجمه‌ی این پذیرفتیم. (نک؛ ترجمه‌ی المنجد، ذیل واژه‌ی (نفث) . (مترجم)
[6]- مسلم (2186)، کتاب السلام، باب الطب و المرض و الرقی. راوی حدیث ابوسعید خدری می‌باشد.
[7]- ابوداود (5088)، کتاب الادب، راوی این حدیث عثمان بن عفان رضی الله عنه می‌باشد.
[8]- مسلم (2185)، کتاب السلام، باب الطب والمرض والرقی. عایشه صدیقه رضی الله عنها این حدیث را روایت کرده است.
[9]- همان (2202)، کتاب السلام، باب استحباب وضع یده علی موضع الالم.... راوی این حدیث عثمان بن ابی العاص ثقفی رضی الله عنه است. البته ترمذی این حدیث با الفاظی مختلف به شرح ذیل روایت کرده است. «أعوذ بعزة الله وقدرته....» ترمذی (3588). راوی حدیث ترمذی انس رضی الله عنه می‌باشد.
[10]- بخاری (5675) باب دعاء العائد للمریض و مسلم (2191)، کتاب السلام، باب الستحباب رقية المریض. راوی حدیث عایشه‌ی صدیقه رضی الله عنها می‌باشد.
* در مورد مفهوم عبارت «كلمات التامة» اقوال مختلفی از محدثین نقل شده است. برخی گفته‌اند مراد مطلق کلام الهی است و برخی گفته‌اند مراد وعده‌ای است که خداوند در آیه ﴿وَتَمَّتۡ كَلِمَتُ رَبِّكَ ٱلۡحُسۡنَىٰ عَلَىٰ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ﴾ داده است و مراد از این وعده ﴿وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى ٱلَّذِينَ ٱسۡتُضۡعِفُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ﴾ است و غیره. (نک؛ فتح الباری، ابن حجر). (مترجم)
[11]- بخاری (3371)، کتاب احادیث الانبیاء، باب (10). راوی این حدیث ابن عباس رضی الله عنهما است.
[12]- گروهی از افراد هستند که چشم بد هستند و یا به عبارت مصطلح در خراسان چشمانی شور دارند. این افراد وقتی با شگفتی به چیزی بنگرند به آن چیز آسیب می‌رسانند و یا به تعبیری آن را چشم زخم می‌زنند. (مترجم)
[13]- نک؛ مسلم (2708)، کتاب الذکر و الدعاء، باب فی التعوذ .... راوی حدیث خولة بنت حکیم السلمية رضی الله عنها است.
[14]- ابوداود (3106)، کتاب الجنائز، باب الدعاء للمریض ... و ترمذی (2083)، کتاب الطب، باب ما یقول عند عیادة المریض. راوی حدیث ابن عباس است و ترمذی این حدیث را (حسن غریب) دانسته است.
[15]- بخاری (3370)، باب (10) و مسلم (406)، کتاب الصلاة. راوی کعب بن عجره است.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر