باب (11): نبايد در مكاني كه براي غير الله نذر و قرباني شده است، براي الله قرباني كرد([1]).
خداوند ميفرمايد: ﴿لَا تَقُمۡ فِيهِ أَبَدٗا﴾ [التوبة: 108].
«هرگز در آن (مسجد به عبادت) نايست»([2]).
وعن ثَابِتُ بْنُ الضَّحَّاك ِ رضی الله عنه قَالَ: « نَذَرَ رَجُلاٌ أَنْ يذبح إبلا ببوانة فسأل النبي فَقَال:َ هَلْ كَانَ فِيهَا وَثَنٌ مِنْ أَوْثَانِ الْجَاهِلِيَّةِ يُعْبَدُ؟ قَالُوا لا قَالَ: فهَلْ كَانَ فِيهَا عِيدٌ مِنْ أَعْيَادِهِمْ قَالُوا: لا فقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صل الله علیه و آله و سلم أَوْفِ بِنَذْرِكَ فَإِنَّهُ لا وَفَاءَ لِنَذْرٍ فِي مَعْصِيَةِ اللَّهِ وَلا فِيمَا لَا يَمْلِكُ ابْنُ آدَمَ ». ( ابوداود به شرط بخاري ومسلم).
«شخصي نذر كرده بود كه در «بوانه» شتري ذبح بكند. از رسول الله صل الله علیه و آله و سلم در اينمورد سوال كرد. رسول الله صل الله علیه و آله و سلم فرمود: آيا در زمان جاهليت، در اين مكان بتي وجود داشته كه مورد پرستش قرار گرفته باشد؟ گفتند: خير. رسول الله صل الله علیه و آله و سلم پرسيد: محل تجمع و جشن مشركين نبوده است؟ گفتند: خير. رسول الله صل الله علیه و آله و سلم به آن شخص گفت: نذرت را بجا بيار. و اين را بدان كه نذري كه باعث نا فرماني الله باشد و همچنين نذر كردن چيزي كه در توان نذر كننده نباشد، انجام آن لازم نيست»([3]).
خلاصه آنچه در اين باب بيان شد:
1ـ تفسير قول خداوند: ﴿لَا تَقُمۡ فِيهِ أَبَدٗا﴾.
2ـ معصيت و نافرماني الله، زمين را نيز ملوث ميكند همانطور كه طاعت و بندگي آنرا مبارك ميگرداند.
3ـ مسائل پيچيده و مشكل را بايد با مسائل واضح و روشن، مشخص كرد.
4ـ مفتي در صورت ضرورت، ميتواند از مستفتي جزئيات را جويا بشود.
5ـ جواز تخصيص مكان مشخص، براي نذر كردن بشرطيكه مانعي براي اين كار نباشد.
6ـ يكي از موانع اينست كه در آنجا قبلاً يا فعلاً بت و زيارتي وجود داشته باشد.
7ـ يكي ديگر از موانع اينست كه در آنجا، قبلاً يا فعلاً جشن و محل عيد مشركين بوده باشد.
8ـ ايفاي نذر در جايي كه يكي از موانع فوق باشد جايز نيست, براي اينكه نذر معصيت ميباشد.
9ـ پرهيز از مشابهت با مشركين گر چه بدون نيت تشابه باشد.
10ـ نذر بر معصيت و نافرماني الله جايز نيست.
11ـ عدم جواز نذر چيزي كه در ملكيت انسان نباشد.
[1]- يعني در جايي كه براي غير الله، حيواني را سر بريدهاند، در آنجا و يا در مجاورت آنجا، نبايد براي الله حيواني ذبح كرده شود. زيرا اين مشابهت با آنها است.
چنانكه برخي از مشركين مسلمان نما و اهل خرافات را ميبيني كه نزد قبور صالحين و زيارتگاهها و اماكن ديگري كه بزعم آنان مقدس ميباشند، گاو و گوسفند و شتر قرباني ميكنند. حال اگر فرد موحدي خواست خون حيواني را فقط بخاطر الله بريزد، بايد از ذبح كردن حيوان در چنين مكانهايي پرهيز نمايد. زيرا اين كار مشابهت با مشركان ميباشد و باعث تعظيم آن مكان ميشود كه اين كار حرام است و از جمله وسائلي است كه منجر به شرك ميشود.
منافقين زمان پيغمبر، مسجدي به نيت اينكه پناهگاهي باشد براي توطئه عليه اسلام و مسلمانان، ساختند. و از رسول الله صل الله علیه و آله و سلم خواستند كه در آن اقامة نماز بكند. اما از آنجا كه نماز خواندن پيغمبر و مسلمانان، در آن مسجد بمعني تأييد كردن آن و به ضرر اسلام بود با آنكه نماز پيامبر و مسلمانان مخلصانه، و بخاطر خدا بود ولي باز هم خداوند ايشان را از خواندن نماز در مسجد ضرار منع كرد. و همين است حكم مسلمان مخلصي كه ميخواهد در مكاني كه مشركين حيوانات خود را در آنجا ذبح ميكنند، ذبح بكند. زيرا با اين عملش سبب تعظيم آن مكان ميشود.
[2]- منافقين زمان پيغمبر، مسجدي به نيت اينكه پناهگاهي باشد براي توطئه عليه اسلام و مسلمانان، ساختند. و از رسول الله صل الله علیه و آله و سلم خواستند كه در آن اقامة نماز بكند. اما از آنجا كه نماز خواندن پيغمبر و مسلمانان، در آن مسجد بمعني تأييد كردن آن و به ضرر اسلام بود با آنكه نماز پيامبر و مسلمانان مخلصانه، و بخاطر خدا بود ولي باز هم خداوند ايشان را از خواندن نماز در مسجد ضرار منع كرد. و همين است حكم مسلمان مخلصي كه ميخواهد در مكاني كه مشركين حيوانات خود را در آنجا ذبح ميكنند، ذبح بكند. زيرا با اين عملش سبب تعظيم آن مكان ميشود.
[3]- در حديث ثابت بن ضحاك آمده كه رسول الله صل الله علیه و آله و سلم از شخصي كه نذر كرده بود، شترش را در مكان «بوانه» ذبح بكند پرسيد: آيا در آن مكان هيچگاه بتي مورد پرستش قرار گرفته است؟ اين سوال بيانگر آنست است كه اگر در آنجا روزگاري بتي مورد پرستش بوده است. ذبح كردن در چنين مكاني بخاطر مشابهت با بت پرستان جايز نخواهد بود. همچنين پرسيد كه اين مكان، محل تجمع و عيد مشركان نبوده است؟ چون جشنها و اعياد يا مكانياند و يا زماني. و در اينجا هر دو نوع مراد ميباشند. بنابر اين روشن شد كه ذبح كردن و قرباني به نام الله، نبايد در جائي كه محل تجمع و جشن مشركين بوده و يا هست انجام بگيرد.
پس از اين پرسش و پاسخ، رسول الله صل الله علیه و آله و سلم به آن شخص فرمود: به نذرت وفا كن و آنرا انجام ده.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر