باب (21): در مورد اينكه احترام و بزرگداشت بيش از حد قبور صالحين، آنها را به بت‌هايي كه به غير از الله پرستش مي‌شوند، تبديل مي‌سازد([1]).
در موطأ مالك رحمه الله آمده است كه رسول الله صل الله علیه و آله و سلم فرمود: «اللَّهُمَّ لا تَجْعَلْ قَبْرِي وَثَنَاً يُعْبَدُ اشْتَدَّ غَضَبُ اللَّهِ عَلَى قَوْمٍ اتَّخَذُوا قُبُورَ أَنْبِيَائِهِمْ مَسَاجِدَ».
«بار الها، پس از من قبرم را بتي كه مورد پرستش واقع بشود، قرار مده. و افزود، كه خداوند بر ملتي كه قبور انبياء خود را مسجد قرار مي‌دهند، شديداً خشم مي‌گيرد»([2]).
و ابن جرير طبري بسندش از سفيان از منصور از مجاهد نقل كرده‌است كه در مورد «لات» كه در آية: ﴿أَفَرَءَيۡتُمُ ٱللَّٰتَ وَٱلۡعُزَّىٰ ١٩﴾ [النجم: 19] از آن ذكري بميان آمده و گفته است: شخصي بود كه براي حجاج آرد گندم و شير تهيه ميكرد وقتي مُرد، در كنار قبرش جهت تعظيم وي ايستادند. ابوالجوزاء از ابن عباس نيز نقل كرده كه «لات» براي حجاج آرد گندم و شير فراهم ميكرد([3]).
همچنين از ابن عباس روايت است كه رسول الله صل الله علیه و آله و سلم فرمود: «لَعَنَ رَسُولُ اللَّهِ صل الله علیه و آله و سلم زَائِرَاتِ الْقُبُورِ وَالْـمُتَّخِذِينَ عَلَيْهَا الْـمَسَاجِدَ وَالسُّرُجَ» (روايت سنن أربعه).
«رسول الله صل الله علیه و آله و سلم زناني را كه قبرها را زيارت مي‌كنند و همچنين كساني را كه روي قبرها مسجد مي‌سازند و آنهارا چراغاني مي‌كنند، نفرين كرده‌است»([4]).
خلاصه آنچه در اين باب بيان شد:
1ـ تفسير «اوثان».
2ـ تفسير عبادت.
3ـ رسول الله صل الله علیه و آله و سلم از چيزهائي پناه مي‌خواست كه خطر وقوع آنرا احساس ميكرد.
4ـ عمل امتهاي سابق را كه قبر پيامبران خود را مسجد قرار مي‌دادند در ضمن نهي از مسجد قرار دادن قبر خود بيان داشت.
5ـ شدت خشم و غضب الله بر اين كار.
6ـ مسألة مهم اينكه در مورد «لات» كه از بزرگترين بتان عرب بود اطلاعات بدست آورديم.
7ـ شناخت اينكه محل پرستش لات، قبر انسان صالحي بوده است.
8ـ اسم آن شخص لات بوده و آشنائي با وجه تسميه آن
9ـ نفرين بر زناني كه بكثرت از قبرستانها ديدن مي‌كنند.
10ـ نفرين بر كسيكه روي قبر، چراغ روشن مي‌كنند يا آنها را چراغاني مي‌نمايند.
[1]- در شريعت اسلام فرقي براي ساختار قبرها وجود ندارد. يعني دليلي در دست نيست كه نشان دهد بايد قبر انسان صالح از غير آن مشخص باشد. بلكه قبرها بايد ظاهري يك گونه داشته باشند يا به شكل كوهان شتر و يا چهار گوش باشند. اما اينكه برخي قبور صالحين را بر جسته‌تر مي‌كنند يا روي آنها چيزهائي مي‌نويسند يا آنها را مسجد قرار مي‌دهند، همة اين امور، تجاوز از حدود شريعت قلمداد مي‌شوند.
[2]- دعاي رسول الله صل الله علیه و آله و سلم كه فرمود: «اللَّهُمَّ لا تَجْعَلْ قَبْرِي...» يعني خدايا! اين اتفاق براي قبرم نيفتد كه به بتي و بتكده‌اي تبديل بشود و مورد پرستش قرار بگيرد. اين فرمودة رسول الله صل الله علیه و آله و سلم ، بيانگر آنست كه قبر نيز ممكن است به بتي تبديل گردد.
و اين يكي از اهداف مشركين است كه زمينه ساز آن، همان تجاوز از حد در بزرگداشت و احترام انبياء مي‌باشد.
«اشْتَدَّ غَضَبُ اللَّهِ» يعني خداوند بر قومي كه قبور پيامران خود را مسجد قرار مي‌دهند، بشدت خشمگين مي‌شود.
[3]- مجاهد در مورد اين آيه: ﴿أَفَرَءَيۡتُمُ ٱللَّٰتَ وَٱلۡعُزَّىٰ ١٩﴾ مي‌گويد: لات، اسم شخصي بود كه براي آنان آرد گندم و شير تهيه ميكرد و چون در ميان قوم، بعنوان شخص خيِّر جا افتاده بود، پس از وفاتش در احترام و بزرگداشت او، راه افراط را در پيش گرفتند. در كنار قبر مي‌ايستادند. و معتقد بودند كه قبرش باعث خير و بركت است و در رفع ضرر و جلب منفعت تأثير دارد و ... تا اينكه قبرش به بتي تبديل گشت.
[4]- اما در مورد حديث ابن عباس در مورد نفرين كسيكه قبرها را چراغاني مي‌كند، بايد گفت: چراغ گذاشتن و يا چراغاني كردن قبر، براي تعظيم و جلب توجه به آن است. و اين هم بخاطر افراط در احترام و بزرگداشت صاحب قبر، انجام مي‌گيرد. وكساني كه چنين مي‌كنند به نص حديث، مورد لعن و نفرين رسول الله صل الله علیه و آله و سلم قرار مي‌گيرند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر