فرائض جمع فریضه است و فریضه از فرض گرفته شده و بمعنی تقدیر (اندازه تعیین) است: خداوند متعال می‌فرماید:
) فَنِصفُ مَا فَرَضتُم ( (بقره: 237)
«یعنی نصف آنچه را که تعیین کرده‌اید (به آنها بدهید)».
فرض در شرع عبارت است از سهم تعیین شده برای وارث.
عربها در زمان جاهلیت قبل از اسلام مردان و بزرگسالان را از ارث بهره‌مند و زنان و کودکان را از آن محروم می‌کردند، وقتی اسلام آمد، خداوند هر صاحب حقی را از حقش بهره‌مند کرد، و این حقوق را
) وَصِیَّةً مِنَ اللهِ ( (نساء: 12)
«وصیتی از طرف خدا».
) فَرِیضَةً مِنَ اللهِ ( (نساء: 11)
«فریضه‌ای از طرف خدا».
نامید، سپس مسلمانان را از مخالفت با شرع خدا در فرائض برحذر داشته و آنها را مورد تهدید قرار داد:
می‌فرماید:
) تِلْکَ حُدُودُ اللَّهِ وَ مَنْ یُطِعْ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ یُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الأنْهَارُ خَالِدیَن فِیهَا وَ ذَلِکَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ. وَ مَنْ یَعْصِ اللَّهِ وَ رَسُولَهُ وَ یَتَعَدَّ حُدُودَهُ یُدْخِلْهُ نَارًا خَالِداٌ فِیهَا وَلَهُ عَذَابٌ مَهِینٌ ( (نساء: 13-14)
«این حدود خدا است و هر کسی از خدا و پیامبرش اطاعت کند، خدا او را به باغهای بهشت وارد می‌کند که در آن رودبارها روان است و جاودانه در آن می‌ماند و این پیروزی بزرگی است، و آن کسی که از خدا و پیامبرش نافرمانی و از مرزهای خدا تجاوز کند خداوند او را به آتش وارد می‌گرداند، و جاودانه در آن می‌ماند و برای او عذاب خوارکننده‌ای هست».
آنچه از مال میت به ارث برده می‌شود
هرگاه کسی فوت کرد ابتدا باید از ترکه او هزینه‌های تجهیز و تدفین، سپس بدهی‌هایش پرداخت شود، آنگاه وصیتش اجرا گردد و بعد از آن مالی باقی ماند بر ورثه‌اش تقسیم می‌شود به دلیل فرموده خداوند متعال: ) مِن بَعدِ وَصِیَّةٍ یُوصِی بِهَا أو دَینٍ ( «(سهم شما) پس از انجام وصیت مرده و پرداخت بدهی‌هایش می‌باشد»
و به دلیل گفتة علی رضی الله عنه : (قضی رسول الله صل الله علیه و آله و سلم بالدین قبل الوصیة)[2] «پیامبر صل الله علیه و آله و سلم به پرداخت بدهی قبل از وصیت حکم کرد».
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر