عمری و رقبی از انواع هبه به حساب میآیند که محدود به وقتی معیناند:
عمری به ضم عین و سکون میم و ألف مقصوره از عمر گرفته شده است.
و رقبی به وزن عمری از مراقبت گرفته شده است، عربها در جاهلیت عمری و رقبی را انجام میدادند:
مثلا شخصی خانهای را به کسی میداد و به او میگفت: این خانه را تا زنده هستی به تو دادم و به همین دلیل این عمل را عمری گفتهاند.
و به این خاطر رقبی نامیده شده که هر کدام از آنها (هبه دهنده و هبه گیرنده) منتظرند تا دیگری بمیرد و هبه به او برگردد، پیامبر صل الله علیه و آله و سلم قید زمان لغو کرد و عمری و رقبی را برای گیرنده هبه در طول حیاتش، و برای ورثهاش پس از وفات او قرار داد. طوریکه دیگر به بخشنده برنمیگردد:
از جابر بن عبدالله روایت است که پیامبر صل الله علیه و آله و سلم فرمود: (العمری جائزة لمن أعمرها، و الرقبی جائزة لمن أرقبها)[1] «عمری و رقبی ملک کسی است که به او داده شده است».
همچنین از جابر بن عبدالله روایت است: از پیامبر صل الله علیه و آله و سلم شنیدم که میفرمود: (من أعمر رجلا عمری له و لعقبه فقد قطع قوله حقه فیها، فهی لمن أعمر ولعقبه)[2] «هرکس عمری را به کسی بخشید تا به او و ورثهاش تعلق گیرد، به یقین که این سخن او، حقش را از او بریده است، لذا این عمری ملک آن شخص و ورثة او است، یعنی از آن کسی است که به او بخشیده شده».
همچنین از جابر روایت است که پیامبر صل الله علیه و آله و سلم فرمود: (أمسکو علیکم أموالکم و لاتفسدوها فإنه من أعمر عمری فهی للذی أعمرها حیا و میتا ولعقبه)[3] «اموالتان را برای خودتان نگه دارید و آنها را از بین نبرید؛ چون اگر شخصی عمری را به کسی بخشید، این عمری در حال حیات و بعد از وفات از آن او و وارثانش است».
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر