رهن در لغت بمعنی حبس و نگه داشتن است مثلاً گویند: (رهن الشی) یعنی «شی ثابت و ماندگار شد».
و از همین قبیل است کلمه رهینه در آیه
) کُلُّ نَفسٍ بِمَا کَسَبَت رَهِینَةٌ ( (مدثر: 38)
«هر کس در برابر کارهایی که انجام داده محبوس است».
رهن در اصطلاح شرع یعنی: قرار دادن مالی به عنوان وثیقه در مقابل قرضی، که در صورت ناتوانی از پرداخت بدهی طلبکار، طلبش را از آن مال بردارد.(*)
خداوند متعال می‌فرماید:
) وَ إنُ کنتُم عَلَی سَفَرٍ وَلَم تَجِدُوا کَاتِباً فَرِهَانٌ مَقبُوضَةٌ ( (بقره: 283)
«و اگر در سفر بودید و نویسنده‌ای نیافتید، پس چیزهایی را نزد خود نگه دارید».
قید رهن به سفر در آیه به دلیل غالبیت است، چون حدیث (زیر) براینکه رهن در حال اقامت هم مشروع است، دلالت دارد:
از عائشه(رض) روایت است: (أن النبی صل الله علیه و آله و سلم اشتری طعاما من یهودی إلی أجل و رهنه درعه)[1] «پیامبر صل الله علیه و آله و سلم طعامی را از شخصی یهودی به صورت نسیه خریداری کرد و زره‌اش را نزد او به رهن گذاشت».
برای رهن گیرنده جایز نیست از چیزی که به عنوان رهن گرفته استفاده کند؛ چون قبلاً در بحث قرض گفته شد: «هر قرضی که منفعتی را به دنبال داشته باشد ربا است».
مگر اینکه مال رهنی، حیوانی سواری یا شیرده باشد که در این صورت در عوض هزینه‌ای که باری رهن صرف می‌کند می‌تواند از آن استفاده کند:
از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که پیامبر صل الله علیه و آله و سلم فرمود: (الظهر یرکب بنفقته إذا کان مرهونا، ولبن الدر یشرب بنفقته إذا کان مرهونا، و علی الذی یرکب و یشرب النفقة)[2] «می‌توان از سواری حیوان رهنی و نیز از شیر حیوان رهنی در برابر مخارج آن استفاده کرد، مخارج بر عهدة کسی است که از سواری و شیر آن حیوانات استفاده می‌کند».
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر