«عمره از بزرگترین عبادات و افضل‌ترین اعمالی است که بوسیلة آن خداوند درجات بندگانش را بالا برده و گناهانشان را محو می‌کند. پیامبر صل الله علیه و آله و سلم با گفتار و کردار خود آنرا مورد تشویق قرار داده و فرموده است: (العمرة إلی العمرة، کفارة لما بینهما)[1] «عمره تا عمره کفاره گناهانی است که بین آن دو انجام داده می‌شود». و در حدیثی دیگر می‌فرماید: (تابعوا بین الحج و العمرة، فإنهما ینفیان الفقر و الذنوب کما ینفی الکیر خبث الحدید والذهب و الفضة)[2] «حج و عمره را پی در پی انجام دهید؛ زیرا آن دو فقر و گناهان را از بین می‌برند همچنان که دم آهنگری ناخالصی و زواید آهن و طلا و نقره را از بین می‌برد».
پیامبر صل الله علیه و آله و سلم عمره انجام داده و اصحابش با وی و بعد از وفات ایشان عمره را بجای آورده‌اند».[3]
1- احرام
احرام نیت دخول در عمره است؛ به دلیل فرموده پیامبر صل الله علیه و آله و سلم : (إنما الأعمال بالنیات)[4] «قبول و صحت اعمال بانیات است».
2 و 3- طواف و سعی
به دلیل فرموده خداوند معال:
) وَلِیَطَّوَفُوا بِالبَیتِ العَتِیقِ ( (حج: 29)
«و خانه قدیمی (بیت‌الله) را طواف کنند».
و می‌فرماید:
) إنَّ الصَّفَا وَ المَروَةَ مِن شَعَائِرِ اللهِ ( (بقره: 158)
«بی‌گمان (دو کوه) صفا ومروه) را انجام دهید چون خداوند سعی را بر شما واجب کرده است».
4- تراشیدن یا کوتاه کردن موی سر
به دلیل حدیث ابن عمر از پیامبر صل الله علیه و آله و سلم که فرمود: (من لم یکن معه هدی فلیطف بالبیت، و بین الصفا و المروة، و الیقصر ولیحلل)[5] «کسی که هدی همراه ندارد، بیت‌الله را طواف و بین صفا و مروه سعی و (موی سرش را) کوتاه کند و از احرام بیرون بیاید».
کسی که می‌خواهد عمره را بجای بیاورد، اگر در سرزمینی قبل از میقات اقامت دارد باید از میقات احرام ببندد و اگر مقیم سرزمینی بعد از میقات باشد، باید از منزلش احرام ببندد، اما کسی که در مکه اقامت دارد، باید به خارج از حرم برود و از آنجا احرام ببندد (چون پیامبر صل الله علیه و آله و سلم به عایشه دستور داد که از «تنعیم» احرام ببندد).[6]
تمام ایام سال وقت انجام عمره است، البته در رمضان بهتر از ماههای دیگر است، چون پیامبر صل الله علیه و آله و سلم فرموده‌اند: (عمرة فی رمضان تعدل حجة)[7] «عمره‌ای در رمضان معادل یک حج است».
از عکرمه بن خالد روایت است: (أنه سأل ابن عمر رضی الله عنه عن العمرة قبل الحج فقال: لابأس، قال عکرمة: قال ابن عمر: اعتمر النبی صل الله علیه و آله و سلم قبل أن یحج)[8] «از ابن عمر رضی الله عنه درباره عمره قبل از حج سؤال کرد، ابن عمر گفت: اشکالی ندارد، عکرمه گوید: ابن عمر گفت: پیامبر صل الله علیه و آله و سلم قبل از آنکه حج را بجای بیاورد، عمره کرد».
پیامبر صل الله علیه و آله و سلم در چهار سال چهار عمره انجام داد، و در هر سفر بیش از یک عمره انجام نداده. و همچنین هیچ کدام از اصحاب وی رضی الله عنهم ، در هر سفر بیش از یک عمره انجام نداده‌اند و نشنیده‌ایم که هیچ کدام از آنها در یک سفر دو عمره بجای آورده باشند چه در زمان حیات پیامبر صل الله علیه و آله و سلم و چه بعد از وفات او، به جز عایشه(رض) که وقتی با پیامبر صل الله علیه و آله و سلم به حج رفت و عادت ماهیانه شد پس از آن پیامبر صل الله علیه و آله و سلم به برادرش عبدالرحمن بن ابوبکر دستور داد تا با او به تنعیم برود و از آنجا برای عمره احرام ببندد؛ چون عایشه گمان کرد عمره‌ای که با حجش انجام داده باطل شده است (و به این خاطر) گریه کرد، سپس پیامبر صل الله علیه و آله و سلم بمنظور دلجویی عایشه به او اجازه داد تا عمره را به جای آورد.
و این عمره فقط به عائشه اختصاص دارد چون کسی از اصحاب چه مرد و چه زن همانند عائشه بعد از اتمام حج به قصد عمره به تنعیم نرفته و احرام نبسته‌اند، در حالیکه اگر اصحاب بر این باور بودند که کار عایشه برای آنان نیز مشروعیت دارد، چیزی در این باره از آنها نقل می‌شد.
امام شوکانی(ره) گوید: «پیامبر صل الله علیه و آله و سلم به خاطر انجام عمره از مکه خارج نشده تا از میقات حرام ببندد و دوباره به مکه برگردد و عمره انجام دهد، کاری که امروزه مردم انجام می‌دهند، و این کار نیز از هیچ کدام از صحابه ثابت نشده است».
همانطوری که تکرار عمره بعد از حج، از اصحاب رضی الله عنهم ثابت نشده، تکرار آن در سایر ایام سال نیز از آنها ثابت نشده است آنان به صورت فردی و جمعی برای عمره به مکه می‌رفتند و می‌دانستند که عمره عبارت از طواف خانه خدا و سعی بین صفا و مروه است، و همچنین به طور یقین می‌دانستند که طواف خانه خدا بهتر از سعی بین صفا و مروه است. بنابراین به جای آن که خودشان را به رفتن به تنعیم و بستن احرام برای عمره جدیدی بعد از عمره اول مشغول کنند، ترجیح می‌دادند که خانه خدا را طواف کنند. و معلوم است مدت زمانی را که شخص برای رفتن به تنعیم و بستن احرام برای عمره جدید صرف می‌کند، می‌تواند به جای آن صدها دور، خانه خدا را طواف کند.
«طاووس»(ره) گوید: «کسانی که به تنعیم رفته و از آنجا برای عمره احرام می‌بندند نمی‌دانم که آیا با این کارشان پاداش داده می‌شوند یا عذاب!! (با تعجب) به او گفته شد: عذاب داده می‌شوند؟ گفت: بله چون اینها طواف خانه خدا را ترک کرده و به چهار مایل دورتر رفته و برمی‌گردند در حالیکه بجای پیمودن چهار مایل می‌توانند دویست بار طواف انجام دهند و هر طواف بیت‌الله بهتر از این است که برای کاری بی‌اساس خارج شوند».
بنابراین عدم مشروعیت تکرار عمره چیزی است که سنت عملی پیامبر صل الله علیه و آله و سلم و عمل اصحاب(رضوان الله علیهم) بر آن دلالت دارد و پیامبر علیه الصلاه والسلام ما را به پیروی از سنت نبوی و سنت خلفای بعد از خود امر کرده و فرموده است: (علیکم بسنتی و سنة الخلفاء المهدیین الراشدین من بعدی، عضوا علیها بالنواجذ) «به سنت من و سنت خلفای راشدین و هدایت یافته بعد از من تمسک جویید و آن را با دندان‌های آسیاب بگیرید(*)».[9]
[1]) متفق علیه : خ (1773/597/3)، م (1349/983/2)، ت (937/206/2)، نس (115/5)، جه (2888/964/2).
[2]) صحیح : [ص. ج 2899]، ت (807/153/2)، نس (115/5).
[3]) إرشاد الساری.
[4]) تخریج در ص (34).
[5]) تخریج در ص (334).
[6]) متفق علیه : خ (1691/539/3)، م (1227/901/2)، د (1788/237/5)، نس (151/5).
[7]) متفق علیه : خ (1784/606/3)، م (1212/880/2)، د (1979/474/5)، ت (938/206/2)، جه (2999/997/2).
[8]) صحیح : [مختصر خ 862]، خ (1774/598/3).
*) إرشاد الساری.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر