4- تاصیل مسایل

 

4- تاصیل مسایل

تاصیل: به دست آوردن کم‌‌ترین عددی که با استفاده از آن بتوان سهم هریک از وارثان را در مساله مورد نظر به صورت عدد صحیح و نه کسری به دست آورد.

فایده‌‌ی تاصیل

شناخت اصول مسایل و تسهیل تقسیم ترکه.

اصول مسایل ورثه

مسایل ورثه بر حسب اختلاف ورثه سه حالت دارد:

1- اگر ورثه فقط عصبه باشد در این‌‌صورت اصل مساله از تعداد آن‌ها می‌‌باشد و در این‌‌صورت سهام هر زن نصف مرد است. مثلا کسی‌که مُرده و وارثان وی پسر و دخترش هستند، مساله از سه سهم خواهد بود. (یک دختر و هر پسر برابر است با دو دختر که جمعا می‌‌شود سه دختر)

در این‌‌صورت سهم پسر دو سوم و سهم دختر یک سوم ترکه خواهد بود.

2- اگر ورثه فقط یکی از اصحاب فروض باشد و عصبه؛ در این‌‌صورت محاسبه سهام ورثه بر مبنای مخرج سهم صاحب سهم خواهد بود. مثلا در صورتی که وارثان شخصی همسر و پسرش باشند. سهم همسر که از اصحاب فرض است، یک‌‌هشتم و باقی ترکه بنا به تعصیب برای پسر خواهد بود.

3- حالت سوم: اگر ورثه فقط اصحاب فروض باشند یا عصبه همراه آن‌ها باشد؛ در این‌‌صورت به مخارج سهام به چهار صورت توجه می‌‌شود: ممائله، مداخله، موافقه، مباینه؛ و نتیجه در هر صورت اصل مساله خواهد بود. فروض یا سهم‌‌ها عبارتند از: یک‌‌دوم، یک‌‌چهارم، یک‌‌ششم، یک‌‌سوم، یک‌‌هشتم، دو سوم؛

در صورتی‌‌که مخرج سهام یکسان باشد، (ممائله) به یکی از آن‌ها اکتفا می‌‌شود و اصل مساله خواهد بود مانند: (یک‌‌سوم، یک‌‌سوم)

در صورتی که مخرج سهام متفاوت و زیرمجموعه هم باشند، (مداخله) به بزرگ‌ترین مخرج اکتفا می‌‌شود مانند: (یک‌‌ششم، یک‌‌دوم)

در صورتی‌‌ که مخرج سهام موافق هم باشند (موافقه) مخرج‌‌گیری می‌‌شود مانند: یک‌‌هشتم، یک‌‌ششم)

و زمانی که مخرج سهام کاملا متفاوت باشند (مباینه) در هم ضرب می‌‌شوند و اینگونه اصل مساله به دست می‌‌آید. مانند: (دو سوم، یک‌‌چهارم).

اصول مسایل اهل فروض

اصول مسایل سهامداران هفت‌‌تاست: دو، سه، چهار، شش، هشت، دوازده، بیست و چهار.

اگر پس از تقسیم سهام سهامداران چیزی از ترکه باقی‌‌ماند و عصبه‌‌ای هم نبود، باقی‌‌مانده ترکه متناسب با سهم هریک از سهامداران بین آن‌ها تقسیم می‌‌شود، جز شوهر و همسر؛ مانند شوهر و دختر؛ در این‌‌صورت اصل مساله از چهار می‌‌باشد؛ سهم شوهر یک‌‌چهارم و باقی ترکه بنا به سهم دختر که یک‌‌دوم است و عدم وجود عصبه و بازگشت باقی ترکه به ورثه (در اصطلاح علم میراث رد) به دختر می‌‌رسد.