بردبارى پيامبر صل الله علیه و آله و سلم بر مردى كه خواست او را به قتل رساند
احمد از جعده بن خالد بن صمه جشمی رضی الله عنه روایت نموده، که گفت: از پیامبر صل الله علیه و آله و سلم شنیدم - البته در حالی که مرد چاقی را دیده بود و با دست خود به شکم وی اشاره مینمود - که میگفت: «اگر این در غیر این میبود برایت بهتر بود!» میگوید: و مردی نزد پیامبر صل الله علیه و آله و سلم آورده شد، و گفته شد: این میخواست که تو را به قتل برساند، پیامبر صل الله علیه و آله و سلم فرمود: «نترس، اگر آن را میخواستی هم، خداوند تو را بر من تسلط نمیداد»[1]. خفاجی (25/2) میگوید: این را احمد و طبرانی به سند صحیح روایت نمودهاند.
بردبارى پیامبر صل الله علیه و آله و سلم در مقابل گروهى از قریش که در روز حدیبیه خواستند نیرنگ نمایند
احمد از انس رضی الله عنه روایت نموده، که گفت: در روز حدیبیه هشتاد تن از اهل مکه با سلاح از طرف کوه تنعیم بر رسول خدا صل الله علیه و آله و سلم به خاطر غافلگیر ساختن پیامبر صل الله علیه و آله و سلم و اصحابش فرود آمدند، پیامبر صل الله علیه و آله و سلم بر آنها دعا نمود، و همه گرفتار شدند، - عفان[2] میگوید: و پیامبر صل الله علیه و آله و سلم آنها را معارف نمود، و این آیه نازل شد:
﴿وَهُوَ ٱلَّذِي كَفَّ أَيۡدِيَهُمۡ عَنكُمۡ وَأَيۡدِيَكُمۡ عَنۡهُم بِبَطۡنِ مَكَّةَ مِنۢ بَعۡدِ أَنۡ أَظۡفَرَكُمۡ عَلَيۡهِمۡ﴾ [الفتح: 24].
ترجمه: «و اوست آنکه دستهای کافران را از شماو دستهای شما را از آنان در دل مکه، بعد اینکه شما را بر آنان پیروز ساخت، بازداشت»[3].
این را مسلم، ابوداود، ترمذی، نسائی نیز روایت نمودهاند، و احمد و نسائی همچنان آن را به روایت از عبداللَّه بن مغفل رضی الله عنه طویلتر روایت نمودهاند، و در آن آمده است: در حالی که ما در آن حالت قرار داشتیم، ناگهان سی جوان که مسلح بودند بهسوی ما آمدند، و بر ما حمله آوردند، پیامبر خدا صل الله علیه و آله و سلم بر آنها دعا نمود، و خداوند قدرت شنوایی آنها را گرفت، بعد ما بهسوی آنها برخاستیم و گرفتارشان نمودیم، و پیامبر خدا صل الله علیه و آله و سلم فرمود: «آیا در ذمه کسی آمدهاید؟ - یا کسی برایتان امان داده است؟-» گفتند: نه، آنگاه آنها را آزاد نمود، و خداوند متعال نازل نمود: ﴿وَهُوَ ٱلَّذِي كَفَّ﴾الآیه[4]. این چنین در تفسیر ابن کثیر (192/4) آمده است.
بردبارى پیامبر صل الله علیه و آله و سلم بر قبیله دوس
شیخین از ابوهریره رضی الله عنه روایت نمودهاند که گفت: طفیل بن عمرو دوسی رضی الله عنه نزد پیامبر صل الله علیه و آله و سلم آمد و گفت: دوس نافرمانی نمود، و ابا ورزید، بنابراین بر ضد آنها دعا کن، آن گاه پیامبر خدا صل الله علیه و آله و سلم روی خود را به طرف قبله گردانید و دستهای خود را بلند نمود، و مردم گفتند: هلاک شدند، پیامبر صل الله علیه و آله و سلم فرمود: «بار خدایا، دوس را هدایت کن، و آنها را بیاور، بار خدایا، دوس را هدایت کن، و آنها را بیاور، بارخدایا دوس را هدایت کن و آنها را بیاور»[5].
بردبارى و گذشت اصحاب پیامبر صل الله علیه و آله و سلم
عبدالغنی بن سعید در إیضاح الإشکال از ابوزعراء رضی الله عنه روایت نموده که وی گفت: علی بن ابی طالب میگفت: من وزنان و نیکان خانوادهام در بردباری کوچکترین مردم هستیم، و در علم بزرگترین آنها، خداوند جل جلاله توسط ما کذب را نابود میکند، و به واسطه ما مرض ذئب الکلب را نابود و ریشهکن میسازد، و توسط ما خداوند اسیرانتان را رها میسازد، و رسنها را از گردنتان بیرون میکشد، خداوند جل جلاله توسط ما فتح میکند و توسط ما خاتمه میبخشد[6].
[1]- ضعیف. احمد (4/ 471) همچنین از طریق وی: نسائی در عمل الیوم واللیلة چنانچه در تحفة الاشراف (3/ 436). در سند آن ابواسرائیل است که غیر از شعبه کسی از وی روایت نکرده است و تنها ابن حبان وی را ثقه دانسته است. ابن حجر دربارهی وی میگوید: «مقبول است. یعنی در صورت متابعه و الا نه» آلبانی آن را در الضعیفة (4335) و ضعیف الجامع (4758) ضعیف دانسته است.
[2]- یکی از راویان است.
[3]- مسلم (1808) احمد (874) ابوداوود (2688) ترمذی (3264).
[4]- صحیح. احمد (4/ 87) بیهقی (6/ 319) نگا: المجمع (6/ 145).
[5]- بخاری (4392) مسلم (2524) احمد (2/ 243، 448).
[6]- این چنین در منتخب الکنز (50/5) آمده است، و قول سعدبن ابی وقاص رضی الله عنه گذشت که: هیچ کسی راحاضر فهمتر، زیرکتر، و عقلمندتر، عالمتر و بردبارتر از ابن عباس رضی الله عنهما ندیدم. این را ابن سعد (400/1) در مشورت اهل رأی روایت نموده است.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر